Thị trường ô tô: Cơ hội cho cả người mua lẫn người bán

Cuối tháng 4, các DN ôtô của VN, kể cả xe du lịch lẫn xe thương mại liên tiếp đón những tin vui, xuất phát từ việc điều chỉnh các chính sách liên quan đến thuế, lệ phí cho xe du lịch, hỗ trợ tiền đối với việc thay các loại xe công nông, phương tiện bị đình chỉ giao thông (có ảnh hưởng mạnh đến các dòng xe thương mại, nhất là xe tải).

Những điều chỉnh về các chính sách thuế, lệ phí từ đầu năm đến nay đang làm cho DN và người tiêu dùng đều vui. Trước hết, dòng xe 6-9 chỗ bán ra trong tháng 3 tăng kỷ lục chưa từng có do ảnh hưởng của việc chạy thuế. Tiếp theo là việc giảm thuế GTGT, giảm thuế nhập khẩu linh kiên, phụ tùng, giảm 50% lệ phí trước bạ, có hiệu lực từ 1/5/2009 - 31/12/2009. Những điều chỉnh đó làm cho thị trường sôi động, hấp dẫn. Các DN ôtô liên tục điều chỉnh giá bán mà đa phần đều là giảm giá cùng với hàng loạt chương trình ưu đãi, khuyến mãi riêng đầy sức hấp dẫn. Cụ thể, số lượng bán hàng của các DN thành viên Vama cũng như những DN nhập khẩu đều tăng mạnh trong tháng 3, 4, thấp hơn không đáng kể so với cùng kỳ 2008 - thời điểm được coi là kỷ lục về lượng bán hàng trên thị trường ôtô VN.

Giảm thuế - ai cũng vui

Lợi ích từ việc giảm thuế, các DN cần xem đó như là một trong những điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư, cạnh tranh lâu dài.

Theo biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt do Bộ Tài chính vừa ban hành thì các loại ôtô có động cơ thiết kế chủ yếu để chở người... được nhập khẩu từ 6 nước thuộc khối Asean - Nhật Bản (AJCEP) có thuế suất 9% từ 1/12/2008 đến 31/3/2009, giảm xuống 8% từ 1/4/2009 - 31/12/2010; xuống 7% từ 1/4/2010 - 31/3/2011 và xuống còn 6% cho giai đoạn từ 1/4/2011 - 31/3/2012.

Bên cạnh đó là biểu thuế của các loại xe bus đặc biệt, các loại xe dùng chở hàng hoá.. Ngoài ra, các loại phụ tùng ôtô nhập khẩu cũng nằm trong diện được giảm thuế như khung gầm đã lắp động cơ, thân xe, bộ phận và phụ tùng, dây đai, má phanh, hộp số...

Theo nhiều chuyên gia thì việc giảm thuế theo biểu thuế ưu đãi đặc biệt này sẽ giúp các DN giảm giá bán xe, nhất là các DN chuyên về xe du lịch. Còn đối với các loại xe tải lại có thêm cơ hội gia tăng lượng bán hàng khi mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định hỗ trợ chủ sở hữu phương tiện xe công nông, xe lôi máy, xe cơ giới ba bánh... Trong đó, đối với trường hợp mua xe tải để thay ngoài mức được hỗ trợ 5 triệu đồng/1 xe phải thay, chủ sở hữu phương tiện còn dược hỗ trợ thêm 4 triệu đồng/1 xe tải mua mới với điều kiện số xe tải mua mới được hỗ trợ không vượt quá số xe phải thay thế. Thời gian áp dụng việc hỗ trợ bắt đầu từ 29/4/2009 đến hết ngày 31/12/2009.

Với hàng loạt điều chỉnh về chính sách, về thuế, về hỗ trợ như trên rõ ràng các DN ôtô lẫn người tiêu dùng đều có lợi. Tuy nhiên, nói như một chuyên gia cao cấp về lĩnh vực công nghiệp và thị trường ôtô thì điều quan trọng là các DN đừng chỉ mải lo mỗi việc bán hàng mà song song với việc đó là tập trung đầu tư. Tại sao ?

Chú trọng đầu tư

Ngoài hỗ trợ lãi suất, việc điều chỉnh giảm các loại thuế, lệ phí nhằm kích thích tiêu dùng và điều đó đã thành công. Đó là điều đáng mừng trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, có mấy vấn đề cần quan tâm. Thứ nhất, dù có ảnh hưởng của suy thoái kinh tế nhưng sức mua của thị trường ôtô vẫn tương đối ổn định (lượng bán hàng vẫn lớn, ngược với xu hướng sụt giảm mạnh mẽ của thị trường thế giới) và dự báo sẽ vẫn tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới. Nhưng, thứ hai là vấn đề ngành công nghiệp và sức cạnh tranh của các DN sản xuất, lắp ráp ôtô VN vẫn quá thấp. Thị trường VN hầu như đã có đủ mặt những tên tuổi lớn trong làng ôtô thế giới, nhưng tổng vốn đầu tư thấp và vẫn tập trung vào lắp ráp và bán hàng. sản xuất phụ tùng có nhưng ít và mới dừng lại ở những linh kiện, phụ tùng đơn giản, có giá trị không lớn và đa phần là phục vụ lắp ráp cho các sản phẩm nội địa.

Việc điều chỉnh chính sách, đưa ra những hỗ trợ đang thực sự góp phần tạo điều kiện phát triển, nâng cao sức cạnh tranh cho chính các DN sản xuất, lắp ráp ôtô. một DN trong lĩnh vực sản xuất xe thương mại cho biết: vấn đề là các DN đừng mải chú trọng bán hàng mà nên nhân cơ hội thuận lợi này tập trung vào đầu tư, nhất là đầu tư cho việc gia tăng chất lượng dây chuyền sản xuất, sản xuất linh kiện, phụ tùng. Ông cũng khẳng định, việc giảm thuế từ 5 nước Asean và Nhật bản vừa là cơ hội cho DN nhưng cũng vừa là thách thức. Nếu chúng ta không nhanh chóng đầu tư thì không đủ sức cạnh tranh với những sản phẩm được nhập khẩu từ các nước này. Thuế nhập khẩu càng giảm thì chúng ta càng khó cạnh tranh nếu không chú trọng vào đầu tư. Phần lợi từ việc giảm thuế chỉ chiếm một phần nhỏ và đừng chạy theo nó nếu tính đến yêu tố lâu dài - DN này khẳng định. Đó là chưa tính đến việc lộ trình các mức thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc sẽ giảm xuống từ 0 - 55%; thuế linh kiện, phụ tùng còn 0% vào năm 2018 của khu vực mậu dịch tự do
Asean (gọi tắt là Afta). Trong đó, có những nước mạnh hơn Vn nhiều trong ngành công nghiệp ôtô như Thái Lan, Philippines, Malaysia, Indonesia... Nếu không đầu tư mạnh ngay từ bây giờ, không tận dụng cơ hội về chính sách thuế, về hỗ trợ thì khi đó các DN ôtô VN sẽ khó cạnh trạnh ngay tại thị trường nội địa chứ chưa nói đến việc xâm nhập thị trường khu vực. Vẫn còn nhiều cơ hội cho các DN ôtô Vn nếu họ chú trọng hơn đến đầu tư thay vì chỉ tập trung lắp ráp và bán hàng.