Theo thống kê của Hiệp hội lương thực Việt Nam, đến cuối tháng 6, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký kết hợp đồng xuất khẩu hơn 5 triệu tấn gạo và dự kiến cả năm nay Việt Nam sẽ xuất khẩu tối đa tới 6 triệu tấn, mức cao nhất từ trước đến nay. Tại một hội thảo về triển vọng thị trường ngành hàng lúa gạo Việt Nam do Trung tâm thông tin Phát triển nông thôn tổ chức ở Hà Nội ngày 21/7, chuyên gia Nguyễn Đình Bích (Viện nghiên cứu Thương mại) phân tích rằng giá gạo thế giới đã theo diễn biến tăng rất cao vào giữa năm 2008, sau đó giảm dần và chỉ tăng nhẹ vào đầu năm nay.
Cùng với quy luật “tăng cao sẽ giảm” này, nguồn cung tăng mạnh vào mùa thu hoạch lúa cuối năm trong khi nhu cầu nhập khẩu gạo của các nước giảm sẽ kéo giá mặt hàng này giảm vào cuối năm 2009 và có thể cả năm 2010.
Ba năm trước, FAO đã thực hiện một nghiên cứu về giá gạo nhưng thực tế đã không diễn ra như kết quả dự báo.
Dẫn ra điều này, ông Nguyễn Đình Bích cho rằng giá gạo thế giới phụ thuộc rất nhiều yếu tố như thời tiết, chính sách của các nước sản xuất gạo lớn trên thế giới, giá dầu... Bởi vậy, việc dự báo giá gạo “là một điều rất khó” và các nhà quản lý cũng như giới kinh doanh mặt hàng này vẫn được khuyến cáo theo dõi sát thị trường để sự điều hành hợp lý.
Chia sẻ những ý kiến này, chuyên gia của Trung tâm thông tin Phát triển nông thôn, bà Nguyễn Trang Nhung, cũng dự báo việc Việt Nam được mùa vụ hè thu và thu đông tới cùng với việc hai cường quốc xuất khẩu gạo khác là Thái Lan và Ấn Độ có thể tăng bán lượng gạo dự trữ sẽ làm nguồn cung trên thị trường dồi dào hơn.
Bà Nhung cũng cho rằng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam luôn phụ thuộc vào giá trên thị trường thế giới nên cũng sẽ theo xu hướng giảm vào cuối năm nay.
Lượng gạo xuất khẩu thực tế 6 tháng qua đã đạt 3,8 triệu tấn với kim ngạch 1,8 tỷ USD, tăng trên 57% về lượng và gần 25 % về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Gạo trở thành mặt hàng nông sản duy nhất liên tục tăng trưởng với tốc độ cao trong bối cảnh hầu hết các mặt hàng khác gặp khó khăn do khủng hoảng kinh tế toàn cầu.
Hiện nay, Phillippines vẫn là nhà nhập khẩu gạo lớn nhất của việt Nam với tỷ trọng trên 50%, cách xa bạn hàng kế tiếp là Malaysia với tỷ trọng gần 9%.
Dù tỷ lệ dân làm nông nghiệp đã có xu hướng giảm dần nhưng ngành nông nghiệp vẫn đang đóng một vai trò rất quan trọng trong nền
kinh tế Việt Nam, trong đó cây lúa luôn được xem là mặt hàng ưu tiên hàng đầu.
Để đảm bảo an ninh lương thực trong nước và giữ vị trí trong nhóm các nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, Việt Nam chủ trương qui hoạch ổn định diện tích trồng lúa khoảng 3,6 triệu ha và tăng cường nâng cao năng suất, cải tiến kỹ thuật trồng lúa và chất lượng giống lúa./.