Từ nhiều chục năm qua, cá lóc nướng trui, món ăn dân dã của Đồng bằng sông Cửu Long đã trở nên lừng lẫy trong văn hóa ẩm thực nước ta. Ai đã từng thưởng thức một lần cá lóc nướng trui cũng đều nghe dư vị thơm ngon và tính hoang dã đồng sâu nước mặn còn thoang thoảng quanh khứu giác. Gần đây món “chân quê” khác cũng đã có vị trí quan trọng trong thực đơn các nhà hàng lớn, đó là món gà nướng đất sét. Trong khi đó, món cá lóc nướng đất sét, hoặc chuột nướng đất sét dù đã có mặt hơn nửa thế kỷ qua ở các làng quê miền Tây Nam bộ lại chìm sâu trong im lìm dĩ vãng tháng năm. Chợt nhớ lại, so sánh với cá lóc nướng trui, nhất là gà nướng đất sét thì cá lóc nướng đất sét và chuột nướng đất sét cũng chẳng “hèn” gì.
Cá lóc nướng trui vốn đã ngon nhưng thua cá lóc nướng đất sét một bậc. |
Để có món ngon trứ danh này, đầu tiên người ta chọn những con cá lóc bự hoặc những con chuột cống lang mập ú, chẳng cần đánh vảy, làm lông, cứ việc moi đất sét từ lòng đất bọc kín thân mình chúng là coi như đã hoàn thành phân nửa phần việc. Sau đó phủ rơm kín thân cá, thân chuột, châm mồi lửa. Ngọn lửa cháy phừng từ từ khiến thịt cá hoặc thịt chuột chín đều cùng lúc đất sét săn mình. Trong khi đó, người ta bước ra hè ngắt rau thơm, xắt chuối chát, khế xanh, dưa leo; sắp bún và bánh tráng ra dĩa cùng chai rượu đế sủi tăm đặt sẵn bên mâm. Cá hoặc chuột chín, bóc lớp đất sét khô nứt, vảy cá hoặc da và lông chuột tuột ra theo, bày lớp thịt trắng phếu, đặt lên dĩa, cho vô mâm, bắt đầu bữa tiệc ngon lành. Gắp miếng thịt cá cùng với bún, rau thơm các loại, khế, chuối chát, dưa leo, cuốn lại trong một nửa chiếc bánh tráng, chấm nước mắm ớt giấm đường hoặc mắm nêm, cắn một miếng, nhai, sẽ biết thế nào là miếng ngon miệt vườn. Bao nhiêu tinh túy của thịt cá, thịt chuột thay vì chảy ra ngoài nếu nướng trui thì sẽ từ từ thấm trở lại vào thịt cá, thịt chuột khi gặp phải lớp đất sét. Càng thưởng thức càng ưa vì nó có mùi thơm, vị ngon đặc biệt mà nướng theo “truyền thống” không có.
Có lẽ đây là miếng ngon hoang dã mà các bậc cha ông ta khi khai mở đất hoang Nam bộ đã sáng chế. Nhưng, trên hết, cá lóc hoặc chuột nướng đất sét không chỉ là món ăn ngon, ăn no mà còn có ích cho cơ thể con người. Theo y học, đất sét có các chất khoáng như magiê, canxi, sắt, đồng, kẽm, natri, phốt pho... Bao nhiêu chất khoáng có được trong đất sét đã thẩm thấu vào thịt cá hoặc thịt chuột, khiến khi ăn rất có lợi cho những người có hàm lượng cholesterol cao và không sợ ảnh hưởng đến khả năng tăng cholesterol máu.
(Bài, ảnh: PHƯƠNG KIỀU // Haugiang Online)