Bệnh trĩ

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Hỏi: Bệnh trĩ để lâu có nguy hiểm gì không? Tôi nghe nói bệnh này là do táo bón gây nên, có phải vậy không và có cách nào để phòng ngừa?

(Lê Văn Nhiên, Phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa)

Trả lời: Bệnh trĩ được tạo thành do dãn quá mức các đám rối tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng. Bệnh này có nhiều người mắc và đa số bệnh nhân mắc bệnh trĩ thường đi khám và điều trị rất muọn sau nhiều năm, vì bệnh tuy có ảnh hưởng tới cuộc sống nhưng không nặng nề nên bệnh nhân thường bỏ qua và vì bệnh ở vùng kín đáo nên bệnh nhân thường ngại ngùng, nhất là giới nữ.

Có 2 triệu chứng chính đưa bệnh nhân đi khám bệnh là chẩymú và sa búi trĩ.

Chảy máu là triệu chứng có sớm nhất và thường gặp nhất. Lúc đầu chảy máu rất kín đáo. Tình cờ bệnh nhân phát hiện khi nhìn vào giấy chùi vệ sinh sau khi đi cầu hoặc nhìn vào phân thấy vài tia máu nhỏ dính vào thỏi phân rắn. Về sau mỗi khi đi cầu phải rặn nhiều do táo bón thì máu chảy thành giọt hay thành tia. Muộn hơn nữa cứ mỗi lần đi cầu, mỗi lần đi lại nhiều, mỗi lần ngồi xổm máu lại chảy, có khi máu chảy rất nhiều làm người bệnh phải vào cấp cứu. Đôi khi máu từ búi trĩ chảy ra đọng lại trong lòng trực tràng rồi sau đó mới đi cầu ra nhiều máu cục.

Sa búi trĩ: thường xảy ra trễ hơn sau một thời gian đi cầu có chảy máu, lúc đầu sau mỗi khi đại tiện thấy có khối nhỏ lồi ra ở lỗ hậu môn, sau đó khối đó tự tụt vào được. Càng về sau khối lồi ra đó to lên dần và không tự tụt vào sau khi đi cầu nữa mà phải dùng tay nhét vào. Cuối cùng khối sa đó thường xuyên nằm ngoài hậu môn.

Ngoài hai triệu chứng chính trên, bệnh nhân có thể có kèm theo các triệu chứng khác như đau khi đi cầu, ngứa quanh lỗ hậu môn. Thông thường trĩ không gây đau, triệu chứng đau xảy ra khi có biếng chứng như tắc mạch, sa trĩ nghẹt hay do các bệnh khác ở vùng hậu môn như nứt hậu môn, áp xe cạnh hậu môn… Triệu chứng ngứa xỷa ra do búi trĩ sa ra ngoài và tiết dịch gây viêm da quanh hậu môn làm cho bệnh nhân cảm thấy hậu môn lúc nào cũng có cảm giác ướt và ngứa.

Nguyên nhân của bệnh chưa được xác định rõ ràng và chắc chắn. Những yếu tố sau đây được coi như là những điều kiện thuận lợi cho bệnh phát sinh:

- Táo bón kinh niên: táo bón lâu ngày làm xuất hiện các búi trĩ, các búi trĩ dần dần to lên và khi to quá sẽ sa ra ngoài.

- Hội chứng lỵ: Những bệnh nhân bị bệnh lỵ mỗi ngày đại tiện nhiều lần và mỗi lần đại tiện phải rặn nhiều làm tăng áp lực trong ổ bụng.

- Tăng áp lực ổ bụng: Những bệnh nhân viêm phế quản mạn tính, những bệnh nhân dãn phế quản, phải ho nhiều, những người làm lao động nặng như khuân vác… làm tăng áp lực trong ổ bụng, dễ dàng cho bệnh trĩ xuất hiện.

- Người phải đứng lâu, ngồi nhiều, ít đi lại nhưthư ký bàn giấy, nhân viên bán hàng, thợ may v..v… dễ mắc bệnh trĩ.

- U bướu hậu môn trực tràng và vùng chung quanh: như ung thư trực tràng, u bướu vùng tiểu khung, khai nhiều tháng… khi to có thể chèn ép và cản trở đường về tĩnh mạch hồi lưu làm choc ác đám rối trĩ căng phồng lên tạo thành bệnh trĩ. Trong những trường hợp này, trĩ được tạo nên do những nguyên nhân cụ thể, rõ ràng nên được gọi là trĩ triệu chứng, khi điều trị ta phải điều trị nguyên nhân chứ không trị như bệnh trĩ.

Bệnh trĩ có thể điều trị khỏi bằng nội khoa hay các phương pháp vật lý. Vì vậy, phẫu thuật chỉ nên được xem là phương sách cuối cùng khi các phương pháp kể trên không hiệu quả, bởi vì phẫu thuật can thiệp vào phải phẫu học và sinh lý học bình thường và có thể kèm theo các di chứng nặng nề khó sửa chữa. Do đó tùy từng mức độ của bệnh, các thầy thuốc chuyên khoa sẽ có những hướng dẫn, chỉ định cụ thể hơn.

Hiện nay biện pháp phòng ngừa chủ yếu ngăn chặn các yếu tố thuận lợi phát sinh bệnh trĩ như: Tập thói quen đi cầu đều đặn hàng ngày; Điều chỉnh thói quen ăn uống, tránh các chất kích thích như cà phê, rượu, trà; Tránh các thức ăn nhiều gia vị như ớt, tiêu; Uống nước đầy đủ; Ăn nhiều chất xơ; Vận động thể lực: nên tập thể dục và chơi các môn thể thao nhẹ như bơi lội, đi bộ…; Điều trị các bệnh mãn tính hiện có như viêm phế quản, dãn phế quản, bệnh lỵ…

BS CHÂU TRỌNG PHÁT

(Theo Phú Yên Online)