Rác thải sinh hoạt đổ đi đâu?, Bài 2: Tái chế rác - những nghi ngại về môi trường

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Việc tái chế rác sinh hoạt thành những sản phẩm có ích là điều cần được khuyến khích. Song tái chế rác có đảm bảo vệ sinh môi trường, tạo ra những sản phẩm an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng hay không cũng là vấn đề rất đáng bàn. Còn đó không ít nghi ngại về thực trạng tái chế rác sinh hoạt ở Đồng Nai.

 * Bịch ny-lông: tái chế thô sơ và kém vệ sinh

 Theo ông Võ Thành Tín, Phó giám đốc Công ty TNHH một thành viên dịch vụ môi trường đô thị Biên Hòa thì chỉ 15 - 20% lượng rác thải sinh hoạt là có thể tái chế thành các vật dụng, trong đó bịch ny-lông chiếm khoảng trên 10%. Đây là loại rác thải rất khó phân hủy ngoài môi trường tự nhiên, thời gian để phân hủy lên đến cả trăm năm. Tái chế bịch ny-lông để làm nên những sản phẩm hữu ích có chất lượng tốt là điều đáng khuyến khích, song thực tế, đường đi từ bãi rác đến thị trường của loại phế liệu này đang không được kiểm soát chặt chẽ.

Theo Phòng Tài nguyên và môi trường Biên Hòa, hiện thành phố không còn cấp phép cho những đơn vị tái chế rác sinh hoạt, trong đó có túi ny-lông. Tuy nhiên, trên địa bàn thành phố vẫn có những cơ sở sơ chế bịch ny-lông hoạt động với nhiều điều rất đáng quan tâm về vệ sinh môi trường. Trong vai người bán phế liệu có số lượng lớn, chúng tôi ghé vào một vựa phế liệu ở phường Bình Đa của chủ vựa tên T. Nhìn bề ngoài, vựa phế liệu này không có gì khác biệt với những vựa khác, nhưng khi vào sâu bên trong mới thấy, có cả một phân xưởng phân loại bao ny-lông theo màu sắc và được sơ chế bằng cách chặt nhỏ, phơi khô. Tuy nhiên, chỉ có loại bịch ny-lông trắng là được rửa sơ sài, còn lại hầu như chỉ được phân loại, rũ bỏ hết rác thải bám theo rồi chặt nhỏ, phơi khô trên nền đất. Cả một vùng chung quanh xưởng sơ chế này bốc mùi nồng nặc, nước rửa bịch ny-lông đầy rác rến rất dơ bẩn cũng không được xử lý mà cho thải ra ngoài theo đường ống thoát nước, thậm chí chảy tràn ra khu vực xung quanh. Chủ vựa cho biết, cứ 10 tấn bịch ny-lông qua sơ chế được khoảng 2 tấn nguyên liệu. Mỗi ngày cơ sở tái chế được khoảng 1,5 - 2 tấn "nguyên liệu" ny-lông, sau đó đem bỏ mối cho các cơ sở tái chế. Các cơ sở này nhận nguyên liệu về, nấu thành hạt nhựa, kéo sợi và sau đó sản xuất bịch ny-lông rồi bán ra thị trường.

 * "Khủng hoảng mùi" trong xử lý rác

 Toàn tỉnh hiện có khoảng 70% lượng rác thải sinh hoạt được đưa vào xử lý và có thể khẳng định việc xử lý, tái chế rác sinh hoạt là việc làm hết sức cần thiết để giải quyết lượng rác thải sinh hoạt một cách có ích. Tuy nhiên, thực trạng xử lý rác thải ở TP.Biên Hòa hiện nay vẫn đặt ra những vấn đề tương đối nghiêm trọng về vệ sinh môi trường chung quanh khu vực xử lý mà những người dân lân cận là những người hứng chịu hậu quả đầu tiên.

 Hiện tại, mỗi ngày có khoảng 350 tấn rác thải sinh hoạt được đưa tới nhà máy xử lý rác thải của Công ty cổ phần Vũ Nhựt Hồng ở phường Trảng Dài (TP.Biên Hòa) để xử lý. Rác thải qua dây chuyền xử lý sẽ thành phân vi sinh. Tuy nhiên, quá trình hoạt động của nhà máy này đã phát sinh ô nhiễm cho môi trường dân cư sinh sống gần đó, trong đó nặng nhất là mùi hôi (từ nguồn rác tươi khi tập kết, từ dây chuyền chế biến hở, từ ủ phân thô...) và nước thải (nước rỉ rác, nước mưa tràn vào...). Do công ty chưa tách riêng và đấu nối được hệ thống thoát nước mưa ra ngoài nên nước mưa vẫn hòa chung với nước thải có thể gây ô nhiễm nguồn nước ngầm... Công ty Vũ Nhựt Hồng cho biết, phải chờ đến khi giai đoạn 2 của nhà máy (đang xin thêm 5 hécta) được phê duyệt và xây dựng xong thì những quy định về môi trường mới được thực hiện tốt. Như vậy, người dân khu vực xung quanh sẽ phải tiếp tục hứng chịu tình trạng "khủng hoảng mùi" này chưa biết đến bao giờ.

Tình trạng "ô nhiễm mùi" ở các huyện xem ra cũng trầm trọng không kém do việc thu gom và xử lý rác vẫn còn khá nhiều bất cập. Đa số rác thải sinh hoạt được giao cho các hợp tác xã hoặc tư nhân thu gom. Những đơn vị này, sau khi thu gom rác về thường đem chôn lấp thủ công tại một điểm đổ rác của huyện hoặc tìm một bãi đất trống đổ xá. Việc chôn lấp rác sinh hoạt tại các huyện không đảm bảo vệ sinh, vì rác chỉ được phân loại qua loa sau đó đem chôn, không được xử lý bằng hóa chất và không có hệ thống chống thấm nước rỉ rác. Ông Võ Thành Tín cho biết, rác thải sinh hoạt đem chôn không có hệ thống chống thấm nước rỉ rác, lâu ngày sẽ ngấm xuống các mạch nước ngầm rất nguy hiểm. Chị H., nhà gần bãi rác thải ở xã Quang Trung (huyện Thống Nhất) nói: "Cứ lâu lâu tôi lại thấy một xe chở rác ra đây đổ, không thấy chôn lấp và xử lý gì khiến mỗi khi mưa xuống, nắng lên mùi hôi bốc lên không thể chịu nổi".

 Ngay tại huyện Nhơn Trạch, nơi có nhiều nhà máy, xí nghiệp và công nhân sinh sống, tình trạng rác thải sinh hoạt cũng chưa được thu gom xử lý một cách triệt để. Đi dọc một số tuyến đường chính như 25B vào trung tâm huyện dễ bắt gặp những bãi rác sinh hoạt khổng lồ nằm "chềnh ềnh" ngay cạnh đường đi chưa được thu gom xử lý triệt để, vừa  gây ô nhiễm môi trường vừa làm mất mỹ quan.

 Chúng tôi được biết, UBND tỉnh đã có phê duyệt điều chỉnh bổ sung quy hoạch các khu xử lý rác sinh hoạt trên địa bàn Đồng Nai đến năm 2010. Theo đó, các huyện có khu xử lý rác thải sinh hoạt từ 10 - 30 hécta, đồng thời dự kiến mở rộng bãi rác sinh hoạt xử lý tập trung cho 2 huyện Long Thành và Nhơn Trạch lên đến 100 hécta. Thế nhưng trong nhiều năm tới, nếu việc thu gom rác thải sinh hoạt vẫn theo kiểu làm chôn lấp như hiện nay thì ô nhiễm mùi và nguồn nước vẫn còn tiếp tục xảy ra.

(Theo báo Đồng Nai)