Sao nặng nhất không quá 150 lần mặt trời

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Những quan sát từ Đài thiên văn vũ trụ Hubble đã cho kết luận một ngôi sao không thể nặng hơn 150 lần mặt trời. Các nhà thiên văn hiện vẫn chưa có lời giải cho giới hạn vô hình này.

Hầu hết các ngôi sao trong vũ trụ có khối lượng nhẹ hơn mặt trời của chúng ta, và tồn tại trong hàng chục tỷ năm. Nhưng những chú lùn này không đủ lớn để tạo ra lượng đáng kể các nguyên tố nặng trong lò phản ứng hạt nhân của chúng. Những nguyên tố như vậy được sản xuất hàng loạt bởi những ngôi sao lớn hơn, hiếm hơn, cháy sáng rực và chết trẻ, chỉ sống vài triệu năm.

Song các nhà thiên văn không chắc chắn về độ lớn của các ngôi sao. Có giả thuyết cho rằng chúng không có giới hạn trên - nghĩa là chúng có thể lớn đến mức "va chạm dễ dàng" với các ngôi sao khác trong những chòm tinh tú đông đặc.

Những quan sát tin cậy nhất hiện nay cho thấy nhà vô địch về trọng lượng nặng khoảng 80 lần mặt trời. Tuy nhiên, một số quan sát khác lại cho thấy có thể có những ngôi sao bằng gấp 300 lần mặt trời của chúng ta. Song kết luận này có thể là ngộ nhận do ánh sáng của một vài ngôi sao ở xa hoà lẫn vào nhau.

Mới đây, Donald Figer, nhà thiên văn tại Viện khoa học thiên văn vũ trụ ở Baltimore, Maryland, đã tìm thấy một giá trị có thể là giới hạn trên về cân nặng của các ngôi sao. Ông đã sử dụng Hubble để quan sát khoảng 1000 ngôi sao trong chòm sao trẻ, nặng nhất của Dải Ngân hà - một tập hợp vài ngàn ngôi sao gần trung tâm của dải, có tên gọi Arches.

Độ sáng của những ngôi sao này, cùng với phổ của 50 thành viên trong số chúng đã tiết lộ thành phần nguyên tố cấu tạo nên các vì tinh tú. Kết quả xác nhận rằng không có ngôi sao nào nặng hơn 150 lần mặt trời của chúng ta. "Chúng tôi dự kiến sẽ tìm thấy một đám sao thật nặng, nhưng kết quả nhìn thấy là số 0. Đó là sự khác biệt lớn và chưa thể giải thích tại sao", Figer nói.

Pavel Kroupa, nhà thiên văn học tại Đại học Bonn, Đức cũng khám phá ra giới hạn tương tự trong một chòm sao ở gần đó. Kroupa cho rằng có thể là những ngôi sao nặng hơn từng tồn tại trong chòm sao Arches, nhưng đã chết. Theo ông, đơn giản là những ngôi sao nặng hơn 150 lần mặt trời có thể đã sụp đổ, dồn nén năng lượng vào trong các lỗ đen. Song Figer nghi ngờ kịch bản này.

( theo Tạp chí hoạt động khoa học )