Cải cách thủ tục hành chính: Trách nhiệm với lợi ích

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Giảm thiểu thủ tục hành chính công sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho người dân và DN

Đề án 30 về cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ đang đi quá nửa giai đoạn 2. Hơn bao giờ hết, tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp, đối tượng sẽ thụ hưởng các tác động tích cực của hoạt động này, cần phải dày dặn và có trách nhiệm hơn.

Tính đến giữa tháng 4, kết quả giai đoạn 2 Đề án 30 đã được nhiều địa phương, bộ, ngành công bố với các mức cắt giảm vượt quá tiêu chí 30% của Thủ tướng Chính phủ đã giao trước đó. Kèm theo đó, các khoản tiết kiệm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính cũng được tính toán rất kỹ càng.

Lợi ích lớn

Đơn cử như trong lĩnh vực thuế và hải quan, theo tính toán của Bộ Tài chính, cải cách thủ tục hành chính sẽ cắt giảm được khoảng 1.000 tỷ đồng chi phí và 150 giờ làm việc/năm cho các doanh nghiệp. Hay trong lĩnh vực tài nguyên môi trường, theo phương án mới công bố của Bộ Tài nguyên và Môi trường về đơn giản hóa 204/212 TTHC, 50,4% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính cho các tổ chức, cá nhân sẽ được cắt giảm. Điều này đồng nghĩa với khoản cắt giảm hơn 1.000 tỷ đồng mỗi năm trong thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, môi trường, địa chất – khoáng sản, tài nguyên nước, biến đổi khí hậu...

Nếu như chỉ tính riêng chi phí có thể tiết kiệm được sau khi các phương án cắt giảm 256 thủ tục ưu tiên có thể lên tới hơn 6.000 tỷ đồng... Nếu chúng ta rà soát, hoàn thiện toàn bộ hơn 5.000 thủ tục hành chính thì chắc chắn số tiền còn lớn hơn rất nhiều.

Cũng phải khẳng định rằng, phần lớn các chi phí tuân thủ các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động doanh nghiệp là do khu vực doanh nghiệp gánh chịu. Như vậy, chỉ cần một bài tính đơn giản là nếu như các phương án cải cách đơn giản hoá thủ tục hành chính mà các bộ, ngành địa phương được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận và thông qua, tổng số chi phí cho thủ tục hành chính tiết kiệm được từ phía các doanh nghiệp phải lên tới con số hàng trăm nghìn tỷ đồng mỗi năm. Đây chắc chắn là một con số không nhỏ.

Cũng phải nói là chi phí tiết kiệm được tính toán trên phần lớn các kiến nghị cắt giảm thủ tục hành chính chưa bao gồm chi phí từ cơ hội do giảm rủi ro cho doanh nghiệp cũng như từ cơ hội phân bổ lại các nguồn lực một cách hiệu quả hơn. Rõ ràng, nhìn từ góc độ doanh nghiệp, cải cách thủ tục hành chính ở tất cả các ngành, lĩnh vực sẽ không chỉ mang lại những con số cụ thể rất đáng kể mà còn tăng thêm các cơ hội đầu tư kinh doanh cho các doanh nghiệp, tăng hiệu quả sử dụng nguồn lực của không chỉ cộng đồng doanh nghiệp.

Cần thêm tiếng nói tích cực từ doanh nghiệp

Phải khẳng định rằng, một phần thành quả đạt được từ công tác rà soát và đề xuất các phương án cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính là nhờ có sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp.

Điều này dễ hiểu vì trên thực tế, doanh nghiệp chịu tác động rất lớn trong kế hoạch cải cách  thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư. Các doanh nghiệp không chỉ là đối tượng thực hiện, mà đồng thời là đối tượng thụ hưởng cả những lợi ích cũng như sẽ chịu phần lớn các chi phí thực hiện chúng. Trong trường hợp nếu như những sự cắt giảm mang tính tích cực, doanh nghiệp sẽ được lợi. Tuy nhiên, trong trường hợp ngược lại, các đề xuất được thực hiện không phù hợp với thực tiễn, các doanh nghiệp sẽ là đối tượng gánh chịu hậu quả.

Rõ ràng, với tầm quan trọng của giai đoạn 2 cũng như các giai đoạn tiếp theo của Đề án 30, tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp, các đề xuất, kiến nghị từ thực tiễn cuộc sống, thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh có ý nghĩa rất lớn. Bởi hơn ai hết, doanh nghiệp là đối tượng hiểu rõ và hiểu chân thực hơn cả những tác động của thủ tục hành chính tới hoạt động sản xuất kinh doanh, tới môi trường kinh doanh… Ở đây, vai trò chủ động tham gia của cộng đồng doanh nghiệp không chỉ được nhắc tới trong việc tham gia đóng góp ý kiến mà còn trong việc phát hiện và đề xuất thêm các thủ tục hành chính cần được xem xét.

Lời giải…

Như vậy, nếu như các phương án đề xuất cải cách thủ tục hành chính đều có sự tham gia nhiệt tình và chủ động từ phía các doanh nghiệp, lời giải khi được cân nhắc trên cơ sở hai bên, có nghĩa là giữa trách nhiệm quản lý nhà nước của cơ quan quản lý và quyền lợi cũng như trách nhiệm của các doanh nghiệp thực hiện sẽ cho ra được các kết quả hợp lý, minh bạch bên cạnh các yếu tố cần là hợp pháp. Thường thì chính sự hợp lý của các thủ tục hành chính sẽ khiến cho các đối tượng thực thi, kể cả phía doanh nghiệp và cơ quan hành chính, cảm nhận được sự thuận tiện cũng như đem lại cơ hội tiết kiệm chi phí cao hơn cả.

Ở đây, cũng phải khẳng định rằng, các kiến nghị của doanh nghiệp sẽ được cân nhắc trên nguyên tắc hài hoà các lợi ích liên quan. Đã có trường hợp các doanh nghiệp đề xuất không bãi bỏ/hay bãi bỏ thủ tục hành chính không phải trên quan điểm vì lợi ích chung của cộng đồng doanh nghiệp mà vì một nhóm lợi ích cục bộ. Khá nhiều đề nghị của doanh nghiệp giữ các rào cản hành chính hiện có nhằm không mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp mới. Nhiều khi thủ tục hành chính rườm rà lại được chính một bộ phận doanh nghiệp nuôi dưỡng vì mục tiêu cạnh tranh…

Giai đoạn 2 của Đề án 30 đang đến hồi nước rút. Các phương án cụ thể về rà soát, sắp xếp lại các thủ tục hành chính của các bộ, ngành địa phương cũng như các phương án đề xuất do các Nhóm làm việc của Hội đồng tư vấn cải cách hành chính đang được hoàn thành rốt ráo. Vai trò của cộng đồng doanh nghiệp hơn lúc nào hết cần được thể hiện một cách cụ thể, thực tiễn và có trách nhiệm.

(Theo Phạm Gia Túc // Báo Doanh nhân)