Tỉnh Lạng Sơn hiện có 16 dự án khu đô thị (KĐT), khu tái định cư (TĐC) đã và đang tiến hành triển khai đầu tư xây dựng, nhiều dự án triển khai từ lâu, nhưng tiến độ và khối lượng công việc tính đến thời điểm tháng 6.2010 đều đang trong tình trạng "loay hoay".
Điển hình là dự án KĐT 1 phía nam có quyết định đầu tư gần 170 tỉ đồng, do Cty CP&PTĐT Sơn Hà làm chủ đầu tư trên diện tích đất quy hoạch là 31,18ha để xây dựng hạ tầng cơ sở KĐT phía nam TP.Lạng Sơn, thời gian hoàn thành trong 3 năm (hết 2007). Vậy mà, đến nay dự án mới san được 6ha đất mặt bằng và 160m cống hộp là do GPMB không liền khoảng theo kiểu “xôi đỗ”.
Tại dự án khu đô thị Phú Lộc III đã có quyết định phê duyệt từ tháng 4.2004 do Cty CP đầu tư & phát triển làm chủ đầu tư. Dự án này chỉ có quy mô 9,5ha, ảnh hưởng đến 46 hộ dân (giai đoạn I) và 82 hộ, 1 đơn vị (giai đoạn II) nhưng hiện tại về hạ tầng, khối lượng công trình của dự án vẫn ngổng ngang; 23 hộ dân và 1 đơn vị chưa nhận tiền đền bù GPMB.
Ngay cả dự án liên doanh do Cty liên doanh quốc tế Lạng Sơn làm chủ đầu tư để liên kết với các doanh nhân Đài Loan được cấp phép đầu tư từ tháng 3.2004; dự án có quy mô trên 186ha, với tổng mức đầu tư trên 100 triệu USD để xây dựng trung tâm thương mại, sân golf, khách sạn 5 sao;... trong điều kiện không thiếu vốn đầu tư, nhưng tiến độ của dự án này mới san nền đạt 58,8% do 68 hộ nông dân trong khu vực dự án không nhận tiền đền bù và bàn giao mặt bằng vì giá đền bù thấp.
Nhiều dự án KĐT và TĐC khác cũng đều vướng mắc kéo dài hoặc chưa triển khai... “góp phần” đưa Lạng Sơn tụt từ vị trí 43 (năm 2005) xuống 57/63 tỉnh, thành (năm 2009) về môi trường đầu tư (do Tổ chức CPI đánh giá).
Ông Hà Xuân Quang - GĐ Sở Xây dựng Lạng Sơn - đánh giá: Các dự án tại các KĐT mới, khu TĐC mới đều triển khai thi công chậm, không đảm bảo tiến độ với những nguyên nhân chính là sự phối hợp giữa các cấp, ngành có liên quan trong giải quyết thủ tục hành chính chưa thống nhất; việc GPMB thu hồi đất, giao đất kéo dài; chính quyền chưa kiên quyết đối với những trường hợp bất hợp tác có những hành vi chống đối cản trở thực hiện dự án...
Trước thực trạng đó, ngành xây dựng Lạng Sơn lại nêu kiến nghị: UBND các huyện, TP giải quyết dứt điểm việc khiếu kiện của hộ dân trong GPMB; GPMB cần liền thửa, liền mảnh, tránh kiểu giải phóng “xôi đỗ” gây khó khăn cho việc thi công như vừa qua.
Kiến nghị đối với các sở, ngành liên quan về cơ chế chính sách, quy chế phối hợp, ràng buộc với nhà đầu tư; với chủ đầu tư, tư vấn giám sát, tư vấn thiết kế, tư vấn quản lý dự án và nhà thầu thi công thực hiện các quy định của Nhà nước trong lĩnh vực đầu tư xây dựng.
Đối với cấp UBND tỉnh thì việc thành lập ban quản lý các KĐT trên địa bàn tỉnh hiện nay là cần thiết để thực hiện quản lý đầu tư xây dựng các KĐT; các KĐT triển khai quá chậm cần có phương án thu hồi toàn bộ hoặc một phần dự án giao cho các nhà đầu tư khác có năng lực để thực hiện.