Suy thoái kép: Chưa có cơ sở

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Suy thoái kép xảy ra khi tăng trưởng GDP quay trở lại mức âm sau một, hai quý tăng trưởng dương từ cuộc suy thoái trước đó. Một cuộc suy thoái kép được đề cập khi một cuộc suy thoái kinh tế nối tiếp theo một thời gian hồi phục ngắn và tiếp theo là một cuộc suy thoái khác.

Tình hình thế giới

Một sự kiện được quan tâm trong thời gian qua là cuộc họp của G-20 tại Canada, với nội dung chính là quyết tâm cắt giảm chi tiêu nhằm giảm thâm hụt ngân sách, trái ngược với một năm trước đây là cam kết đưa ra các gói kích thích tăng trưởng kinh tế. Bản thân việc cắt giảm chi tiêu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến vấn đề cải thiện tình hình thất nghiệp và tăng trưởng kinh tế. Khi các gói kích cầu trước đây hết hạn thì vấn đề gì sẽ xảy ra?

Đối với Mỹ, giáo sư đoạt giải Nobel Kinh tế - Paul Krugma vừa nhận định sẽ có một cuộc "Suy trầm" (economic depression) lần thứ 3 xảy ra (lần 1 năm 1873, lần 2 năm 1929-1931) và hậu quả sẽ kéo dài nhiều năm sau, tức là mức độ trầm trọng hơn cả suy thoái kép.

Suy thoái kép xảy ra khi tăng trưởng GDP quay trở lại mức âm sau một, hai quý tăng trưởng dương từ cuộc suy thoái trước đó. Một cuộc suy thoái kép được đề cập khi một cuộc suy thoái kinh tế nối tiếp theo một thời gian hồi phục ngắn và tiếp theo là một cuộc suy thoái khác. Các nguyên nhân gây ra cuộc suy thoái kép rất khác nhau, nhưng thông thường suy thoái lần hai xảy ra từ một cuộc suy giảm nhu cầu đối với hàng hóa và dịch vụ, vì nhân công bị cắt giảm và các gói thích thích kinh tế của cuộc suy thoái trước đó kết thúc. Khi cuộc suy thoái lần hai của suy thoái kép xảy ra thì nó sẽ sâu hơn, dài lâu hơn và giải quyết các vấn đề nhằm thoát khỏi suy thoái để tăng trưởng lại khó khăn hơn.

Hiện chưa có những bằng chứng khách quan (data) đủ thuyết phục cho dự báo suy thoái kép có thể xảy ra. Có chăng chỉ là tốc độ tăng trưởng GDP giảm bớt so với dự báo.

Một thông tin không mấy tích cực là chỉ số lòng tin người tiêu dùng Mỹ giảm gần 10 điểm, xuống mức 52,9 so với mức được dự báo 63,3 điểm trong tháng 6. Mức giảm này tương đương với mức giảm khi có những cú sốc kinh tế xảy ra.

Tại châu Âu, Tây Ban Nha đang vay của Pháp và Đức số tiền tương ứng là 248 tỷ USD và 202 tỷ USD. Trong khi đó, Bồ Đào Nha đang mắc nợ 110 tỷ USD với Tây Ban Nha. Như vậy, xét trên khía cạnh rủi ro về nợ vay, thì tình trạng vay nợ của Tây Ban Nha đang nặng nề hơn Hy Lạp xét về con số cụ thể. Theo đánh giá của Goldman Sachs, Tây Ban Nha sẽ đối mặt với sự thiếu hụt tiền đáp ứng cho những khoản nợ tới hạn bắt đầu từ tháng 7/2010. Cụ thể, số nợ đến hạn trả trong tháng 7 là 21,7 tỷ Euro và nguồn tài chính thiếu hụt lên lên tới 12,6 tỷ Euro.

Hiện tại, giải pháp bù đắp nguồn tài chính này của Tây Ban Nha là vấn đề cần được quan tâm theo dõi. Một thông tin khá tích cực là Tây Ban Nha đã phát hành thành công 3,5 tỷ Euro trái phiếu kỳ hạn 5 năm, tương đương 4,3 tỷ USD, trong phiên đấu thầu ngày 1/7/2010. Như vậy, kế hoạch phát hành trái phiếu của Tây Ban Nha đã thành công, dù lợi suất trái phiếu có cao hơn một chút sau nguy cơ hạ xếp hạng tín dụng của Moody's. Tây Ban Nha phát hành trái phiếu ở mức lợi tức 3,657%, trong khi mức lợi tức của trái phiếu cùng loại trong phiên ngày 6/5 là 3,532%. Nhu cầu cao hơn 1,7 lần so với lượng chào bán. Giá trái phiếu hạ sau đợt bán trên.

Tại Trung Quốc, cuối quý II/2010, thị trường bất động sản đã có những dấu hiệu đạt đỉnh, giá tăng nóng một thời gian dài và có dấu hiệu chững lại, khối lượng giao dịch giảm sút, các ngân hàng Trung Quốc đang thắt chặt tín dụng bất động sản. Đây là những dấu hiệu cho thấy thị trường bất động sản Trung Quốc có một thời kỳ khó khăn đang chờ phía trước.

Về TTCK, chỉ số Dow Jones trên TTCK Mỹ sau một thời gian điều chỉnh ngắn hạn đã có những dấu hiệu cho một kỳ xuống điểm trung hạn. Chỉ số chứng khoán Thượng Hải (Trung Quốc) giảm 9% trong tuần qua và tiếp tục trong xu hướng giảm trung hạn. Tính từ đầu năm đến nay, chỉ số này giảm 30%.

Tình hình Việt Nam

Chỉ số GDP, CPI và các chỉ số vĩ mô khác của Việt Nam hiện vẫn có diễn biến khả quan trong bối cảnh thế giới còn nhiều bất ngờ có thể xảy ra. Việc giảm lãi suất đang là ưu tiên hàng đầu của điều hành vĩ mô nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế. Hy vọng chính sách này sẽ thúc đẩy các hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh của các DN trong 6 tháng cuối năm.

Trên TTCK, thông tin về khả năng thoái vốn của Quỹ VEIL do Dragon Capital quản lý đang được thị trường quan tâm. "Số phận" Quỹ VEIL sẽ được định đoạt vào cuộc họp của các cổ đông ngày 12/7. Trường hợp thoái vốn của Quỹ ICV trước đây ít tác động tới TTCK Việt Nam, nhưng với Quỹ VEIL hiện nay, khả năng tác động là có nếu trường hợp xấu xảy ra là các cổ đông gây áp lực Dragon Capital chuyển các quỹ đang quản lý sang dạng quỹ mở.

Những phiên vừa qua, giao dịch trong xu hướng giảm dần về giá trị cũng như khối lượng. Đây là dấu hiệu không được tốt cho thị trường.

Trong 20 phiên gần nhất, khối NĐT nước ngoài mua ròng 1.300 tỷ đồng, tương đương 65 tỷ đồng/phiên, nhưng trong 5 phiên gần nhất, họ mua ròng có 222 tỷ đồng, tương đương 44 tỷ đồng/phiên, cho thấy lực mua của khối NĐT nước ngoài có dấu hiệu giảm.

Đối với các cổ phiếu blue-chip, trong thời gian dài vừa qua, nhóm cổ phiếu này hầu như không tăng giá. Tuy nhiên, từ đầu tháng 6 đến nay, dòng tiền dịch chuyển vào các mã blue-chip khá tích cực. Có ý kiến rằng, phải chăng đây là quá trình tích lũy cho một đợt tăng điểm đầu tiên sẽ xảy ra đối với nhóm blue-chip kể từ đầu năm đến nay? Nhưng nhìn chung, dòng tiền vẫn tập trung vào nhóm cổ phiếu có tính đầu cơ cao.

Trong ngắn hạn, xu thế ngắn hạn hiện nay của TTCK là đi xuống (downtrend) và bắt đầu có những dấu hiệu VN-Index đang xác định vùng đáy ngắn hạn, mức biến động trong dải hẹp 490 - 530 điểm có thể xảy ra. Trong trung hạn (2 - 3 tháng), VN-Index đang lình xình đi ngang (sideway), có khả năng sẽ đi vào downtrend.

Hiện thông tin hỗ trợ TTCK không nhiều. Một trong các thông tin được kỳ vọng là kết quả kinh doanh quý II của các DN, bắt đầu có những số liệu ước tính ban đầu. Mặc dù VN-Index không giảm, thậm chí tăng nhẹ, nhưng đã có những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và thời gian qua đã giảm quá đà. Với những nhà đầu tư trung và dài hạn, việc nghiên cứu mua vào nhóm cổ phiếu này và nhóm cổ phiếu được dự báo có kết quả kinh doanh quý II đột biến sẽ là những quyết định đầu tư hợp lý trong giai đoạn hiện nay. Ngoài ra, với thị trường sidewway hiện tại thì việc nghiên cứu đầu tư vào các cổ phiếu OTC, các cổ phiếu chuẩn bị niêm yết là biện pháp an toàn và hiệu quả hơn so với đầu tư trên thị trường niêm yết.

Bài viết được cung cấp bởi CTCP Quản lý quỹ Sài Gòn - Hà Nội (SHF) và chỉ mang giá trị tham khảo

(Đầu tư Chứng khoán điện tử)