Công khai kết quả huy động vốn: Nên hay không?

Thống kê sơ bộ từ trang web của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho thấy, riêng trong tháng 12 đã có 11 đợt chào bán chứng khoán ra công chúng được cấp phép, trong đó phần lớn là chào bán cho cổ đông hiện hữu.
 

Nếu như thời hoàng kim của TTCK, huy động vốn dễ dàng thành công thì nay xem ra thuyết phục cổ đông bỏ tiền không dễ. Điều đáng nói là hiện tại thị trường hầu như không có thông tin nào về việc DN có thành công hay không trong các đợt phát hành.

 

Riêng ngày 18/12, UBCK cấp giấy chứng nhận chào bán cổ phiếu ra công chúng cho 3 công ty: Bánh kẹo Hữu Nghị, Thiết bị Phụ tùng Machino và Thực phẩm CHOLIMEX. Ba DN này đều có quy mô nhỏ và đợt chào bán cao nhất chỉ 2 triệu cổ phần, giá chào bán cho cổ đông hiện hữu 10.000 đồng/CP. Đây đều là những DN chưa niêm yết, vì thế thị giá cổ phiếu khó có thể xác định nên không rõ giá chào bán như trên là thấp hay cao, khả năng thành công của đợt chào bán do đó cũng khó đoán định.

 

Trên hai sàn, gần đây khá nhiều DN có kế hoạch chào bán cổ phiếu như Vinaconex, PVS, Dabaco… Nếu như giá chào bán cho cổ đông hiện hữu tính đến thời điểm đăng ký thấp xa so với thị giá, đợt chào bán nhiều khả năng thành công và ngược lại. Trong năm nay, nhiều NĐT chịu không ít đắng cay vì mua cổ phiếu phát hành thêm, đến khi cổ phiếu mới được niêm yết bổ sung thì giá đã giảm sâu. Yếu tố thị trường rõ ràng đóng vai trò quan trọng trong từng đợt phát hành của DN và cũng khó có thể chê trách DN nào đó phát hành không thành công. Vấn đề đặt ra là một đợt phát hành dang dở ảnh hưởng ra sao tới kế hoạch sản xuất - kinh doanh của DN?

 

Trong hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng gửi tới UBCK, DN phải nêu rõ rủi ro của đợt chào bán và đưa ra những phương án dự phòng trong trường hợp không huy động đủ vốn. Thông thường, phương án dự phòng là huy động vốn từ ngân hàng, người lao động trong công ty hoặc đối tác. Về mục đích sử dụng vốn, DN nào có 2 - 3 dự án thì lập thứ tự ưu tiên để thực hiện; DN chỉ có 1 dự án thì đặt phương án giải ngân theo tiến độ A, B, C… Xét trong điều kiện hiện nay, nếu huy động vốn từ cổ đông hiện hữu chỉ đạt 40 - 50% kế hoạch thì phương án dự phòng cũng khó thực hiện, đơn cử như vay vốn ngân hàng lãi suất cao. Một dự án chỉ có khả năng đáp ứng vốn 50 - 60% khó có thể đảm bảo tính hiệu quả theo dự tính đã nêu trong bản cáo bạch. Vậy quyền lợi của những cổ đông đã góp vốn có được như DN cam kết?

 

Một vấn đề nữa được quan tâm là thị trường có thông tin về đợt chào bán, những dự án sẽ thực hiện, nhưng kết quả của đợt chào bán như thế nào lại không có. Theo quy định, 10 ngày sau khi đợt chào bán kết thúc, DN phải gửi báo cáo kết quả tới UBCK, nhưng kết quả này từ trước tới nay chưa được công bố ra thị trường. Nhiều NĐT có nhu cầu tìm hiểu về một cổ phiếu nào đó phải đợi tới khi năm tài chính kết thúc, DN có báo cáo tài chính được kiểm toán mới biết được thông tin. Tính toán hiệu quả của những dự án tương lai trong trường hợp dòng tiền huy động để triển khai không đủ như vậy khó chuẩn xác.

 

Trong khó khăn, "tiền mặt là vua", vì thế cũng có những NĐT lo ngại DN sẽ tìm mọi cách huy động vốn, mặc dù chưa có dự án hiệu quả. Thực tế, tại kỳ họp ĐHCĐ năm 2008, không ít phương án tăng vốn bị cổ đông nhỏ lẻ phản đối, nhưng cổ đông lớn đồng thời là lãnh đạo DN thông qua khiến cổ đông nhỏ bị áp đặt. Nếu họ không đăng ký mua, giá cổ phiếu trên sàn bị điều chỉnh giảm, thiệt hại tới quyền lợi.

 

Liệu UBCK có nên công bố kết quả đợt chào bán để NĐT có thêm thông tin khi quyết định mua cổ phiếu?

 

Theo ông Lê Quốc Trung, Trưởng phòng Tư vấn tài chính DN CTCK EuroCapital, đó là thông tin được nhiều NĐT quan tâm. Tuy nhiên, cơ quan quản lý nên cân nhắc những trường hợp DN huy động vốn không đủ theo kế hoạch, song phương án dự phòng tốt, vẫn có thể thực hiện dự án hiệu quả, thì công bố việc DN huy động vốn không thành công có thể ảnh hưởng tới DN.

 

Trao đổi với ĐTCK, ông Bùi Hoàng Hải, Phó ban Quản lý phát hành UBCK cho biết, hiện tại mới chỉ có quy định về báo cáo kết quả huy động vốn tới UBCK, còn công bố kết quả thì chưa có văn bản nào quy định. Trong dự thảo sửa đổi Nghị định 14/2007/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán về chào bán chứng khoán ra công chúng, Ủy ban có đưa ra yêu cầu DN phải định kỳ báo cáo tiến độ thực hiện dự án (sử dụng vốn huy động từ đợt phát hành) để thị trường tăng khả năng giám sát. "Công bố kết quả đợt chào bán là thông tin quan trọng đối với NĐT, đây cũng là vấn đề chúng tôi cần xem xét trong thời gian tới", ông Hải nói.

 

[ Trở về]