Giải mã lãi suất USD

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Cuộc đua lãi suất (LS) huy động USD diễn ra bất thường trước tết tạm thời hạ nhiệt khi các ngân hàng (NH) đã giảm từ mức trên 6%/năm xuống gần 6%/năm. Tuy nhiên nhiều dự báo cho rằng thị trường LS huy động USD sẽ còn gay cấn trong thời gian tới.

Nhiều NH cho rằng, LS tiền gửi USD tăng để hút ngoại tệ từ kiều hối, nhưng đó chưa hẳn là lý do quyết định. Một lãnh đạo của Eximbank cho biết “không tham gia vào cuộc đua LS vừa qua do nguồn ngoại tệ kể cả kinh doanh và huy động của Eximbank khá dồi dào”.

Chuyển hóa USD sang VNĐ?

Có thể lý do tăng LS ở một số NH là vì khan USD hoặc vì có tính toán khác nhau. Nhưng điều dễ thấy nhất là lý do có thể chuyển hóa USD huy động được sang VNĐ, khi khoảng cách LS giữa 2 đồng tiền này tương đối lớn.

Cụ thể, với LS huy động VNĐ ở mức cao 14%/năm hiện nay, NH phải cho vay  ra 17-18% mới có lãi. Thực tế mức LS cho vay trên  doanh nghiệp khó có thể chịu đựng được. Trong khi LS huy động USD trước đó chỉ 5%/năm, kể cả khi tăng lên 6%/năm vào trước tết vừa qua thì lãi cho vay khoảng 7-8%/năm, tức giữa VNĐ và USD đang có khoảng chênh lệch LS cho vay lên tới 10%/năm. “Một số NH muốn sử dụng USD để chuyển hóa qua VNĐ cho vay để kiếm lời bởi mức chênh lệch trên cùng với tỷ giá giao dịch thực tế tương đối cao”, đại diện một NH cho biết. Dù tỷ giá NHNN quy định không vượt trần 19.500 đồng/USD, nhưng hiện tại với cơ chế hai giá, ai cũng biết thực tế chuyển hóa 1 USD lên tới 21.000 đồng. Đó là một yếu tố hấp dẫn bên cạnh khoảng chênh lệch LS giữa USD và VNĐ 10%.

Theo một tổng giám đốc NH TMCP tại Hà Nội, vài tháng trước nhà xuất khẩu vay ngoại tệ bán lấy VNĐ có thể hơi e dè về tỷ giá. Nhưng hiện tại do tỷ giá thực tế đã ở mức cao, doanh nghiệp xuất khẩu có thể tính toán rằng đi vay ngoại tệ bán lấy VNĐ có thể được giá 21.000 đồng/USD thay vì phải vay VNĐ với LS lên đến 17-18%/năm. “Điều đó cho thấy có thể nhu cầu vay USD ở nhiều NH đang rất cao nên NH phải tích cực tăng LS huy động USD”, vị tổng giám đốc này nói.

Đầu cơ vào ngoại tệ?

Nguồn kiều hối trong dân lớn, theo một chuyên gia, cũng đã góp phần đẩy cuộc cạnh tranh huy động USD của các NH mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên vị này cũng không loại trừ trường hợp, mức tỷ giá thực tế đã khá cao nên người dân có thể rút ngoại tệ ra để bán. Nếu điều đó xảy ra sẽ làm cho nguồn ngoại tệ của các NH bị sụt giảm, khi bị sụt giảm như một lẽ thường trong kinh doanh, NH sẽ phòng ngự bằng cách nâng LS để giữ chân khách hàng, giữ vốn.

Nhận định thêm về động cơ các NH huy động USD để chuyển hóa qua VNĐ, TS Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho biết, quy định cho phép NH thương mại được chuyển hóa 30% trạng thái ngoại tệ ra VNĐ, vì vậy các NH có thể đầu cơ vào ngoại tệ tận dụng triệt để nhằm kiếm lời. “Họ dựa vào quy định của NHNN cho phép trạng thái ngoại tệ có thể dương 30% hoặc âm 30%. NH có 100 triệu USD có thể mua gom 130 triệu USD, nếu kỳ vọng tỷ giá tăng và nếu tỷ giá tăng thật và sau đó có xu hướng ổn định hoặc giảm trở lại họ có thể bán ra từ 130 triệu xuống 70 triệu USD. Với dư địa kinh doanh lên tới 60 triệu USD, một tổng giám đốc thông minh hoàn toàn có thể nghĩ đến chuyện đó”, ông Nghĩa nói.

Ổn định thị trường tiền tệ, hạ dần LS VNĐ, ổn định tỷ giá là một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà Chính phủ yêu cầu NHNN tập trung thực thi trong thời gian tới. Sự chênh lệch rất lớn giữa LS USD và LS VNĐ đang là vấn đề đòi hỏi cơ quan quản lý có biện pháp giải quyết kịp thời.

(Thanh Niên)