Bản báo cáo về Kinh tế Vĩ mô - Triển vọng thị trường Việt Nam số tháng 3 năm 2012 của Khối Nghiên cứu Kinh tế của Ngân hàng HSBC đánh giá: Lạm phát vẫn tiếp tục là mối lo ngại của các nước Châu Á vào cuối năm nay, tuy nhiên tình hình tại Việt Nam gần như đang diễn biến theo một chiều hướng khác.
Sau đợt tăng nhanh năm ngoái, áp lực giá cả đang dần hạ nhiệt trong bối cảnh nhu cầu giảm dần và tăng trưởng tín dụng xuống thấp. Chính vì vậy, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã quyết định cắt giảm lãi suất thêm 1%. Việc giảm lãi suất đã được tính hết vào giá vốn trên thị trường nhưng câu hỏi đặt ra là liệu động thái này có làm tăng áp lực lạm phát và làm mất ổn định tiền đồng Việt Nam hay không? Việc giảm các mức lãi suất cơ bản vào thời điểm hiện tại là còn khá sớm trong bối cảnh giá dầu thế giới tăng cao, tuy nhiên việc cắt giảm này khó có khả năng thay đổi xu hướng giảm dần của lạm phát tại Việt Nam hiện nay.
Tỷ giá USD/VND sẽ ở mức 21.500 vào cuối năm
Dựa trên phân tích về chính sách tiền tệ tại Việt Nam của ngân hàng HSBC, việc hạ lãi suất không phải là điều ngạc nhiên. NHNN thực thi chính sách tiền tệ chủ yếu thông qua hai cách: 1) theo dõi tỷ lệ lạm phát cơ bản để xác định lãi suất cơ bản 2) sử dụng các biện pháp hành chính như một công cụ cơ bản nhắm đến lạm phát. Lạm phát cơ bản đã hạ nhiệt so với đỉnh điểm 15,2% vào tháng 8.2011 (chỉ số so sánh theo năm) xuống còn 12,7% vào tháng 2. Lạm phát toàn phần và lạm phát cơ bản đều đã giảm xuống cộng với sự ổn định của đồng nội tệ chính là điều kiện thuận lợi cho NHNN cắt giảm lãi suất.
Mặc dù đã cắt giảm lãi suất nhưng lạm phát nên tiếp tục được kìm hãm xuống còn một chữ số từ nay cho đến cuối năm vì ba lý do: nhu cầu trong nước giảm, tăng trưởng tín dụng thấp và mức giá cả phù hợp. Hiện tượng lạm phát tăng kéo dài trong năm 2011 đã khiến người tiêu dùng trở nên cẩn trọng hơn trong chi tiêu trong năm nay. Bên cạnh đó, tình hình lạm phát năm 2011 tăng nhanh là cơ sở cho việc lạm phát năm nay không thể tăng cao hơn thế. Nếu giá dầu không tăng quá 140 đô la một thùng, chúng tôi tin rằng việc tăng giá xăng này sẽ không có ảnh hưởng gì đến lạm phát 2012.
Các chuyên gia của HSBC cho biết, có nhiều lý do để chúng ta phải lo ngại về vấn đề tiền tệ như: lạm phát hai con số, lãi suất thực âm và thâm hụt thương mại quá lớn. Tuy nhiên, tình hình vẫn đang có những chuyển biến tích cực. Đến thời điểm này vẫn chưa thể kết luận những rủi ro đó có làm suy yếu đồng nội tệ hay không, và chúng tôi dự đoán tỷ giá USD/VND sẽ ở mức 21.500 vào cuối năm. Tuy nhiên nếu những chỉ báo này vẫn tiếp tục được cải thiện thì đồng nội tệ sẽ trở nên thu hút hơn với các nhà đầu tư.
Tại sao giá dầu sẽ không thay đổi xu hướng của lạm phát
Bản báo cáo cho thấy, là một quốc gia xuất khẩu dầu thô tuy nhiên Việt Nam vẫn phải nhập khẩu 9,7 tỉ USD dầu trong năm qua. Điều này đồng nghĩa với việc khi giá dầu tăng như gần đây, Việt Nam sẽ thu lợi từ hoạt động xuất khẩu nhưng vẫn chịu thiệt từ phía nhập khẩu. Việc giá xăng dầu leo thang gần đây buộc Nhà nước phải tăng trợ cấp xăng dầu hoặc đẩy chi phí cao đó cho người tiêu dùng. Bộ Tài chính đã tăng giá xăng lên 10% vào ngày 7.3 vừa qua do quỹ trợ cấp đang cạn dần. Động thái này diễn ra cùng lúc với việc cắt giảm 1% lãi suất.
Theo quan điểm của các chuyên gia HSBC, giá dầu tăng không ảnh hưởng nhiều đến chiều hướng đi xuống của lạm phát toàn phần. Một điển hình phản ánh giá cả xăng dầu đó chính là chi phí vận chuyển, chiếm 8,9% trong danh mục hàng hoá của chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Do đó, mức tăng 10% của giá xăng dầu lần này chỉ có tác động rất nhẹ đến chỉ số giá tiêu dùng toàn phần. Hơn nữa, Chính phủ vừa qua đã miễn giảm một số thuế cho hoạt động nhập khẩu năng lượng. Vào ngày 2.3 Bộ Tài chính đã miễn giảm thuế nhập khẩu cho gas (trước đây là 5%), dầu diesel (3%), dầu lửa (3%) và xăng động cơ (4%). Điều này có nghĩa là các nhà phân phối sẽ giảm được chi phí nhập khẩu xăng dầu trong thời gian tới nếu như giá cả không tăng lên nữa. Thêm vào đó, giá cả thực phẩm vốn chiếm 40% danh mục hàng hoá của chỉ số giá tiêu dùng cũng đã giảm mạnh bù lại cho việc giá dầu leo thang. Mặc dù trong một vài tháng tới việc tăng giá dầu sẽ còn tạo ra những hiệu ứng phụ nhưng nhu cầu tiêu thụ thấp cũng sẽ bù lại cho những ảnh hưởng này.
Nhu cầu trong nước giảm dần
Về cơ bản, nhu cầu vay vốn thấp do việc thắt chặt tiền tệ trước đây cũng sẽ làm giảm áp lực lạm phát. Biểu đồ 5 cho thấy lãi suất qua đêm đã ở mức thấp so với hiện tượng tăng đột ngột vào thời điểm Tết Nguyên Đán. Các chuyên gia HSBC hy vọng chiều hướng này sẽ tiếp tục cho đến hết năm. Điều này chứng tỏ mặc dù NHNN đã nỗ lực bơm thêm tiền vào nền kinh tế thông qua kênh mua lại nhưng nhu cầu vay vẫn còn thấp, do đó sẽ không tác động đáng kể đến thanh khoản trong hệ thống tài chính. Thêm vào đó kể từ sau dịp Tết Nguyên đán mức tiêu dùng trên thị trường cũng nguội dần. Trong biểu đồ 6, doanh số bán lẻ đại diện cho tiêu dùng – cũng giảm rõ rệt. HSBC dự đoán nhu cầu vay vốn và tiêu dùng cá nhân vẫn ở mức thấp trong năm nay.
Hiệu ứng lạm phát cao năm ngoái sẽ giúp lạm phát giảm
Trong sáu tháng tới, lạm phát cao năm ngoái với tốc độ tăng trung bình mỗi tháng 2% (có sự điều chỉnh yếu tố mùa vụ) từ tháng 3 đến tháng 5.2011 sẽ giúp kiềm chế lạm phát năm nay xuống. Biểu đồ lạm phát sẽ không đi lên cho đến tháng 11.2012 khi chỉ số lạm phát theo năm dự kiến sẽ có chiều hướng đi lên. Tuy nhiên nếu nhu cầu vay vốn vẫn thấp, đồng nội tệ vẫn ổn định và không có cú sốc nguồn cung đáng kể nào thì lạm phát mục tiêu toàn phần có thể sẽ giảm trước tháng 11. Trong giai đoạn này, các chuyên gia HSBC cho rằng riêng hiệu ứng về lạm phát cao năm ngoái sẽ có tác động làm giảm mạnh chỉ số lạm phát năm nay. Sau đó, những yếu tố khác như giá điện và giá xăng dầu tăng cũng như những thay đổi đột biến về nhu cầu và tiền tệ sẽ có ảnh hưởng đến lạm phát.
Lạm phát tháng 2.2012 giảm xuống mức 16,4% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm ngoái, và so với tháng 1 là 17,3%. Về sự điều chỉnh yếu tố mùa vụ, giá cả tháng 2 đã giảm trung bình 0,4% mỗi tháng so với 0,6% của tháng 1. Lạm phát giá cả thực phẩm đã tăng trung bình 21% mỗi năm so với 23% trong tháng 1. Giá cả thực phẩm tháng 2 giảm trung bình 0,2% mỗi tháng so với tháng 1 là 0,5%. Việc giá cả giảm mạnh hơn dự kiến cho thấy chính sách thắt chặt tiền tệ (Nghị quyết 11), nhu cầu tiêu dùng hạ nhiệt sau Tết cùng với những hiệu ứng lạm phát cao năm 2011 sẽ cùng nhau duy trì áp lực lạm phát năm nay ở mức thấp. Và HSBC hy vọng lạm phát sẽ được kìm lại ở mức một con số trong năm nay.
Tăng trưởng tín dụng thấp đáng quan ngại hơn
Trước khi bàn về việc hạ lãi suất cơ bản, chúng ta nên nhìn vào tăng trưởng tín dụng ở Việt Nam – một thước đo quan trọng về các điều kiện thanh khoản. Tín dụng đã tăng 10,9% trong năm 2011 so với 27,7% năm 2010. Chính phủ đặt trần tăng trưởng tín dụng ở mức 20% năm 2011 trong khi con số trên cho thấy nhu cầu tín dụng năm 2011 còn thấp và tăng trưởng thật sự vẫn dưới mức trần quy định. Năm nay trần tăng trưởng được áp ở mức 17%, 15%, 8% và 0% tuỳ từng ngân hàng. Tăng trưởng tín dụng trong các hoạt động cho vay đầu tư và kinh doanh chứng khoán, bất động sản cũng như các khoản vay tiêu dùng bị giới hạn ở mức 16%. Khó mà vượt qua mức quy định tăng trưởng này trong điều kiện nhu cầu trên thị trường hiện rất thấp.
Việc hạ lãi suất chỉ có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế nếu lãi suất có thể kích cầu. Lãi suất trên thị trường mở OMO cũng đã giảm từ 14% xuống 13%, lãi suất tái cấp vốn giảm còn từ 15% xuống 14%. Chính phủ cũng hạ trần lãi suất huy động từ 14% xuống còn 13%. Cả hai động thái giảm lãi suất này đều nằm trong kế hoạch của NHNN nhằm phản hồi trước những than phiền của người tiêu dùng về lãi suất cao trong thời gian qua. Lãi suất qua đêm vẫn còn thấp đáng kể so với lãi suất trên thị trường mở OMO và được tiên đoán sẽ duy trì ở mức này cho đến hết năm thì việc giảm lãi suất khó có thể thay đổi nhu cầu trong nước. Do đó, các chuyên gia của HSBC vẫn giữ quan điểm rằng lạm phát sẽ còn tiếp tục giảm trong năm nay. Tuy nhiên điều này không có nghĩa Việt Nam sẽ không phải chiến đấu với lạm phát bởi lạm phát cao trong năm qua đã tạo ra nhiều bế tắc trong cơ cấu nền kinh tế vẫn cần được xử lý. Về mặt ngắn hạn, nhu cầu thấp, tăng trưởng tín dụng kém và mức khởi điểm về giá thuận lợi sẽ giúp duy trì mức giá cả ổn định hơn trong năm nay. Một khi có mức tăng 10% trợ giá xăng dầu và những lợi ích từ giảm thuế năng lượng thì người tiêu dùng sẽ thở phào nhẹ nhõm khi thấy giá cả giảm dần trong năm.
Thanh khoản hệ thống dồi dào, thị trường ngoại hối ổn định, tăng trưởng tín dụng vẫn bế tắc và nhiều khả năng khó đạt được mục tiêu đề ra.. là những nét chính của thị trường tiền tệ 7 tháng đầu năm.
Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, toàn hệ thống tổ chức tín dụng mua 200 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ và tín phiếu Kho bạc Nhà nước, tương ứng khoảng 90% giá trị trái phiếu và tín phiếu do Chính phủ phát hành trong 6 tháng đầu năm.
Đã đến lúc thế hệ Gen Y là động lực phát triển kinh tế chính của thế giới về tiêu dùng, đầu tư, tiết kiệm, dịch vụ tài chính…Do đó, họ sớm trở thành khách hàng quan trọng của ngân hàng bán lẻ.
TS. Trịnh Tiến Dũng, nguyên trợ lý Giám đốc Quốc gia - Trưởng ban Cải cách khu vực công UNDP Việt Nam cho rằng, nếu tính đủ cả nợ doanh nghiệp nhà nước thì mức nợ công hiện nay đã vượt quá trần nguy hiểm rất nhiều.
"Bất ổn chính trị 6 tháng qua đã ở mức cao và nay đang tăng. Tôi cho rằng, không chóng thì chầy, Mỹ hoặc Israel sẽ tấn công Iran", Marc Faber (tác giả cuốn Gloom Boom and Doom Report) phát biểu bên lề một hội nghị đầu tư mới đây. Faber còn cho rằng, nếu chiến tranh xảy ra thì Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ in tiền. Như vậy thì vàng, cổ phiếu đều có giá.
Việc mua bán và thâu tóm đôi khi giống như trên phim, khi mà đối thủ vào thẳng phòng họp HĐQT và bất ngờ tuyên bố: tôi mới là ông chủ của doanh nghiệp.
Sau những thương vụ mua bán và sáp nhập đã diễn ra trên thị trường, thời gian gần đây xuất hiện một số lời khuyên dành cho cổ đông sáng lập nhằm chống lại sự thâu tóm của đối thủ như không để tỷ lệ sở hữu xuống dưới 51%, hạn chế công bố thông tin về các tài sản tốt hay lợi nhuận hấp dẫn của doanh nghiệp.
"Kẽ hở của Việt Nam là hệ thống giám sát tài chính chưa bắt kịp với thế giới, chính vì vậy, quả bóng tài chính của chúng ta dù chưa to nhưng không phải không có rủi ro, thậm chí rủi ro còn lớn hơn so với thế giới" - ông Võ Trí Thành cảnh báo.
Đến thời điểm này có thể thấy rõ ngân hàng nào rơi vào nhóm 4 -không được giao chỉ tiêu tín dụng. Người dân hiện vẫn có tâm lý lo sợ mất tiền nếu chẳng may gửi vào nhóm ngân hàng “cầm đèn đỏ”. Tuy nhiên theo các chuyên gia, dù gửi tiền ở ngân hàng nào, quyền lợi của người gửi luôn được đảm bảo.
Trung Quốc cho biết năm 2011 đã giảm mạnh việc nắm giữ trái phiếu của Mỹ trong 10 năm qua kể từ năm 2001 tới nay. Các chuyên gia Trung Quốc cho biết nguyên nhân chủ yếu lo ngại đồng USD mất giá do nền kinh tế Mỹ không mấy lạc quan và Trung Quốc có thể “bị sập bẫy” đồng USD.
Từ đầu tháng 11 năm ngoái, xu hướng chính của vàng là tăng giá, về cuối tháng thì bắt đầu giảm dần nhưng vẫn trên 44 triệu đồng/lượng, và tăng trở lại trên mức 45,1 triệu đồng/lượng trong vài ngày qua. Sự bất ổn và tiềm ẩn rủi ro của vàng luôn là sự hấp dẫn đầy thách thức.
Trải qua một năm đầy sóng gió, rất nhiều doanh nghiệp đã tuyên bố không trả cổ tức hoặc trốn tránh, khất lần. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp đạt lợi nhuận cao và công bố trả cổ tức hấp dẫn. Từ đây cho thấy, vấn đề đầu tư đúng hướng, hiệu quả với ngành nghề cốt lõi đang được các cổ đông đưa ra xem xét.
Ngày 6-8, Thanh tra Chính phủ đã có văn bản thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật tại Kho bạc Nhà nước Việt Nam, qua đó phát hiện nhiều sai phạm trong điều tiết thu ngân sách, tạm ứng vốn, áp dụng lãi suất tiền gửi...
Thanh khoản hệ thống dồi dào, thị trường ngoại hối ổn định, tăng trưởng tín dụng vẫn bế tắc và nhiều khả năng khó đạt được mục tiêu đề ra.. là những nét chính của thị trường tiền tệ 7 tháng đầu năm.
Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, toàn hệ thống tổ chức tín dụng mua 200 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ và tín phiếu Kho bạc Nhà nước, tương ứng khoảng 90% giá trị trái phiếu và tín phiếu do Chính phủ phát hành trong 6 tháng đầu năm.
“Để phát triển Phú Quốc trở thành một trung tâm dịch vụ du lịch lớn của cả nước và khu vực Đông Nam Á, cần thiết phải có những chính sách ưu đãi vượt trội”.
Đã đến lúc thế hệ Gen Y là động lực phát triển kinh tế chính của thế giới về tiêu dùng, đầu tư, tiết kiệm, dịch vụ tài chính…Do đó, họ sớm trở thành khách hàng quan trọng của ngân hàng bán lẻ.
TS. Trịnh Tiến Dũng, nguyên trợ lý Giám đốc Quốc gia - Trưởng ban Cải cách khu vực công UNDP Việt Nam cho rằng, nếu tính đủ cả nợ doanh nghiệp nhà nước thì mức nợ công hiện nay đã vượt quá trần nguy hiểm rất nhiều.
“Khủng khiếp”, đó là chữ được TS. Trịnh Tiến Dũng, nguyên trợ lý Giám đốc Quốc gia - Trưởng ban Cải cách khu vực công UNDP Việt Nam, dùng để nói về độ lớn mức vay nợ của các doanh nghiệp nhà nước, có liên quan mật thiết đến nợ công.
Đó là ý kiến của các chuyên gia tại hội thảo 'Bảo hiểm hưu trí tự nguyện: Cơ hội cho doanh nghiệp và người lao động' do Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Báo Diễn đàn doanh nghiệp tổ chức ngày 30.7
Bài viết này nhằm mục đích xác định các nhân tố quyết định lạm phát ở Việt Nam thông qua một phương pháp tiếp cận đơn giản. Mô hình ước lượng của chúng tôi sử dụng cơ sở lý thuyết về lạm phát cho một nền kinh tế nhỏ và mở. Bài viết cố gắng đưa một một vài gợi ý thận trọng cho chính sách kiềm chế lạm phát ở Việt Nam trong giai đoạn thực hiện chính sách kích cầu.
Dù lạm phát vẫn đang ở mức thấp hơn so với năm 2008, nhưng tỷ lệ này tăng mạnh từ giữa năm 2009 và đang trở thành nguy cơ lớn nhất đối với Ấn Độ và Việt Nam. Trung Quốc; Singapore đã tuyên bố nâng giá đồng tiền; Ngân hàng Trung ương Ôxtrâylia, Ấn Độ, Malaixia, Philíppin và Việt Nam cũng đã lần lượt tăng lãi suất trong mấy tháng qua. Nỗi lo lạm phát gia tăng đang đè nặng lên các nền kinh tế Châu Á.
Với số nợ và mức thâm hụt thương mại quá lớn với Trung Quốc như hiện nay, Mỹ đã gia tăng áp lực bằng mọi cách buộc Trung quốc phải "thả lỏng" đồng nhân dân tệ. Ngày 15-4 sắp tới, Bộ Tài chính Mỹ sẽ phải đưa ra tuyên bố xem Trung Quốc có phải là “nước thao túng tiền tệ” hay không. Khả năng xảy ra cuộc chiến tranh tiền tệ mới là rất lớn, theo giới phân tích đây có thể là một phần của âm mưu toàn cầu nhằm thiết lập trật tự thế giới mới.
72% doanh nghiệp tư nhân VN căng thẳng vì vốn. Theo Standard Chartered đồng Việt Nam sẽ giảm giá hơn nữa trong thời gian tới và lạm phát của VN năm nay sẽ ở mức 8,9%. Cơ chế lãi suất trần không còn phù hợp với thực tế. Ngân hàng Nhà nước cần phải thay đổi cơ chế cũ bằng một cơ chế mới, nếu không sẽ gây ra sự đè nén, kiềm chế sự phát triển kinh tế cũng như làm cho sự lưu thông tiền tệ có những tắc nghẽn và biến tướng khó kiểm soát.
Trong một thời gian ngắn, nhằm khơi thông nguồn cung cầu trên thị trường ngọai tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã liên tục có 2 lần thay đổi tỷ giá giữa đồng Việt Nam và đồng đô la Mỹ. Nhiều chuyên gia dự báo sẽ có thêm một đợt thứ ba trong năm nay, nhưng chưa biết khi nào - có thể vào quý III năm 2010? Liệu có xuất hiện tâm lý bất an khi sở hữu đồng nội tệ ?
Năm 2009 là năm không yên ả đối với thị trường tài chính Việt Nam khi các lĩnh vực tiền tệ, ngoại hối, thị trường vốn đều biến động phức tạp và liệu thực tế này có tái hiện trong năm nay không lại là câu hỏi không dễ trả lời.
Quyết định của Ngân hàng Nhà nước cho phép các ngân hàng thương mại được cho vay lãi suất thỏa thuận đối với các khoản vay trung dài hạn và thu thêm phí đối với các khoản vay ngắn hạn đang gây phản ứng trái nhiều từ các góc nhìn quan sát. Lãi suất thoả thuận đối với các khoản cho vay trung dài hạn của doanh nghiệp có nơi lên đến 18%/năm. Nhiều ý kiến cho rằng, mức này đã đến giới hạn chịu đựng của doanh nghiệp.
Việt Nam đã vượt qua đáy suy thoái kinh tế nhưng thị trường tiền tệ vẫn chưa bền vững, rủi ro cao. Chính phủ nên tập trung ổn định kinh tế vĩ mô, không nên chạy theo giải pháp phá giá tiền đồng.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, thị trường nhà đất năm 2010 sẽ có nhiều áp lực cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong nước và thách thức trước sự đổ bộ nhiều hơn của nhà đầu tư nước ngoài. Giới đầu tư cần có góc nhìn thực tế hơn và họ sẽ phải đau đầu đối diện với thách thức chọn sản phẩm nào và bán cho ai.
Do nhu cầu nhà đất còn rất lớn nên việc đầu tư vào thị trường bất động sản hằng năm lợi nhuận có thể đạt từ 25%-30%, nếu gặp đột biến có thể lên đến 150%.