Vì sao Trung Quốc “xả” trái phiếu Mỹ?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Trong 12 tháng qua, Trung Quốc đã bắt đầu “xả” bớt trái phiếu chính phủ Mỹ và chuyển tiền sang đầu tư vào những lĩnh vực khác.

Tại sao Bắc Kinh lại có sự thay đổi mạnh mẽ trong việc điều chỉnh thu mua trái phiếu chính phủ nước ngoài? Mạng tin “Dự báo thị trường” (The Market Forecast) của Anh cho rằng động thái trên của Trung Quốc ngoài lý do Mỹ hạ lãi suất đồng USD, còn do Bắc Kinh đang hướng tới việc thay đổi cán cân kinh tế toàn cầu.

Kể từ khi nền kinh tế bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, Trung Quốc đã tìm cách tăng dự trữ ngoại hối. Năm 2002, Bắc Kinh sở hữu 181 tỷ USD. Đến năm 2008, con số này đã đạt mức tăng vọt là hơn 1.000 tỷ. Việc duy trì tỷ giá USD/nhân dân tệ luôn ở mức thấp giúp Bắc Kinh có nhiều thuận lợi cho việc thực hiện chính sách này. Hiện nay, Trung Quốc đã trở thành nước nắm giữ trái phiếu Mỹ lớn nhất với trị giá 843 tỷ USD, vượt Nhật Bản (gần 800 tỷ USD) và gấp hơn 3 lần so với Anh (362 tỷ USD), nước đứng thứ ba. Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao còn giúp Trung Quốc thách thức vị trí nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới của Nhật Bản, quốc gia đang gặp vấn đề về tình trạng nợ công gia tăng và dân số lão hóa. Trên thực tế GDP của Trung Quốc trong quí 2/2010 đã vượt GDP cùng quí của Nhật Bản.

Vị thế thay đổi giúp Trung Quốc có nhiều lựa chọn hơn trong các sân chơi quốc tế. “Xả bớt” trái phiếu Mỹ, Trung Quốc tập trung mua nhiều mỏ khí đốt tự nhiên, đầu tư vào các giàn khoan dầu và bỏ tiền vào các tập đoàn khai khoáng. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng bắt đầu quan tâm nhiều hơn tới đồng Euro, do mức lãi suất của đồng tiền này đang cao hơn lãi suất của  đồng đô la Mỹ. Theo nhiều nhà phân tích kinh tế, giới tài chính Trung Quốc cho rằng đầu tư vào Mỹ sẽ không an toàn nếu, nếu nước này lại xảy ra khủng hoảng tài chính.

Trong thời kỳ tăng trưởng, khi nợ công không phải là một vấn đề đáng lo ngại, nước Mỹ cứ thoải mái vay nợ bởi luôn có một nước sẵn sàng cho vay là Trung Quốc. Tuy nhiên, điều này đang thay đổi. Đầu năm nay, quan chức ở Washington đã được cảnh báo về khối lượng trái phiếu chính phủ Mỹ nằm trong tay Trung Quốc. Sau đó, Bắc Kinh còn mua thêm 30 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ, trước khi quyết định giảm dần tốc độ mua vào.

Việc Trung Quốc giảm tích trữ trái phiếu Mỹ sẽ tạo ra những rắc rối lớn đối với nền kinh tế số 1 thế giới đang gắng sức gượng dậy sau đợt khủng hoảng tài chính vừa qua. Theo giới phân tích, bất cứ động thái quay lưng nào của Bắc Kinh cũng sẽ khiến nhu cầu chung về trái phiếu chính phủ Mỹ sụt giảm. Nhật Bản đang lo ngại về khoản nợ công khổng lồ trong nước, do đó sẽ không dám mua thêm nhiều trái phiếu chính phủ Mỹ. Anh cũng theo đuổi chính sách siết chặt tài khóa, vì vậy việc mua thêm trái phiếu Mỹ sẽ không phải là sự lựa chọn ưu tiên. Nếu các nền kinh tế khác theo chân Trung Quốc ruồng bỏ đồng USD và trái phiếu Mỹ, thì đồng USD không tránh khỏi tiếp tục mất giá và buộc các nhà đầu tư phải tìm kiếm một đồng tiền dự trữ mới.

Hiện tại, Trung Quốc đang quan tâm đến đồng Euro, không chỉ vì đồng tiền chung này đang có mức lãi suất cao hơn, mà có thể đó là một bước đi trong chiến lược của Bắc Kinh nhằm thay đổi quyền lực kinh tế toàn cầu.

(tamnhin)