Việc hạ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng xuống mức thấp nhất trong năm năm trở lại đây, theo Ngân hàng Nhà nước và các chuyên gia, các doanh nghiệp (DN) sản xuất sẽ không bị ảnh hưởng vì vốn sẽ được điều chuyển từ khu vực công sang khu vực tư nhân.
Ông Lê Xuân Nghĩa, phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính tiền tệ quốc gia, cho rằng năm 2010 tín dụng tăng tới hơn 30%, tổng phương tiện thanh toán tăng đến hơn 28% nhưng lãi suất (LS) vẫn ở mức cao là do tiền chủ yếu được bơm cho khu vực công.
Điều chuyển vốn từ công sang tư
Tính riêng trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu kho bạc, trái phiếu ngân hàng phát triển đã ngốn tới 116.000 tỉ đồng phần tín dụng mới tăng thêm. DN nhà nước, tập đoàn là những địa chỉ mà LS cao vẫn vay. Ngoài ra vốn cao dồn vào việc đảo nợ. Nhiều DN được vay hỗ trợ LS đến nay chưa trả được nên phải vay để đảo nợ, đặc biệt các DN thuộc lĩnh vực bất động sản.
Như vậy, tín dụng chung tăng rất cao nhưng vốn rót vào khu vực sản xuất, đặc biệt là các DN nhỏ và vừa rất ít. Năm 2011 Chính phủ hạ chỉ tiêu tăng tín dụng xuống khoảng 20%, tổng phương tiện thanh toán ở mức 20% (thấp hơn 8% so với năm trước). Về lý thuyết, với chính sách tiền tệ thắt chặt như vậy LS chắc chắn sẽ còn tăng cao hơn năm ngoái, và DN, đặc biệt DN sản xuất kinh doanh, sẽ khó vay vốn hơn.
Tuy nhiên ông Nghĩa cho rằng không phải như vậy. Bởi bên cạnh khống chế tăng trưởng tín dụng, Chính phủ sẽ siết tiền vào khu vực công, trái phiếu chính phủ phát hành chỉ bằng 50% so với năm trước. Số vốn này sẽ được điều chuyển sang khu vực tư nhân, DN vừa và nhỏ sẽ có nguồn vốn dồi dào hơn để phát triển sản xuất.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu khẳng định song song với kiểm soát mức tăng tín dụng năm 2011 thấp nhất trong năm năm trở lại, Ngân hàng Nhà nước sẽ định hướng tín dụng tập trung vào các lĩnh vực chính: sản xuất kinh doanh, khu vực nông thôn, DN nhỏ và vừa, công nghiệp phụ trợ, các dự án điện... Theo tính toán của Ngân hàng Nhà nước, việc giảm tăng trưởng tín dụng xuống dưới 20% (so với kế hoạch là 23%) sẽ giảm khoảng 50.000 tỉ đồng. Cùng với bốn giải pháp về chính sách tài khóa sẽ giảm được trên 60.000 tỉ đồng nữa, cung tiền sẽ giảm trên 100.000 tỉ đồng.
Đề xuất tăng dự trữ bắt buộc
Theo ông Lê Đức Thúy - chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính tiền tệ quốc gia, những yếu tố kinh tế vĩ mô không thể giải quyết ngay lập tức trong một sớm một chiều mà cần nhiều giải pháp đồng bộ. Theo tính toán của một chuyên gia, muốn duy trì lạm phát ở mức 9% phải cắt giảm tổng phương tiện thanh toán và tổng dư nợ dưới 20%, đồng thời điều hành LS linh hoạt hơn. Vừa qua Ngân hàng Nhà nước duy trì LS tái cấp vốn quá thấp 9%, cách quá xa LS trên thị trường, do vậy tạo ra nguồn tiền rẻ để một số ngân hàng kinh doanh trên thị trường liên ngân hàng với LS có thời điểm lên đến trên 20%.
Từ năm 2009 đến nay, có tình trạng bất bình thường xảy ra, đó là cho vay ròng từ Ngân hàng Nhà nước tăng lên. Như vậy chính sách tiền tệ nói là thắt chặt nhưng không chặt. Một sự cung ứng nhiều như vậy dẫn đến chỗ đẩy lạm phát tăng lên. Cho nên vừa qua Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh LS tái cấp vốn, tái chiết khấu lên 11% để hạn chế.
Ngân hàng Nhà nước cũng nên có những giải pháp để chặn đứng các cuộc đua LS bằng cách làm tốt vai trò là người cho vay cuối cùng. Thời gian qua Ngân hàng Nhà nước một mặt thiết lập trần LS nhưng lại không cho ngân hàng cần vốn vay dẫn đến LS khó ổn định, mặt bằng LS bị đẩy lên dây chuyền. Ông Thúy cũng đề xuất tăng dự trữ bắt buộc lên mức 10%, như vậy sẽ hút thêm được 240.000 tỉ đồng để Ngân hàng Nhà nước điều hòa cho thị trường. “Phải thay đổi cách điều hành để giữ được kỷ cương và giữ được sự ổn định một cách vững chắc chứ không chỉ dùng mệnh lệnh hành chính” - ông Thúy nhấn mạnh.
Thêm sức ép giảm lãi suất
Trao đổi với Tuổi Trẻ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu cho rằng không lo LS sẽ tiếp tục tăng cao khi Ngân hàng Nhà nước thắt chặt tín dụng do hiện LS đã quá cao, muốn cho vay ngân hàng phải giảm LS xuống đến mức thị trường có thể chấp nhận được và đó cũng là một tiêu chí để chống lạm phát. Thật ra có những lĩnh vực mà các ngân hàng phải cạnh tranh để giảm lãi suất cho vay như với doanh nghiệp xuất khẩu.
Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ có chính sách khuyến khích với một số lĩnh vực như cho vay nông nghiệp - nông thôn, hay sắp tới là cho vay với lĩnh vực công nghiệp phụ trợ, một lĩnh vực ưu tiên khuyến khích, cũng sẽ được ưu tiên về LS. Riêng vấn đề cho vay đối với lĩnh vực phi sản xuất, Ngân hàng Nhà nước sẽ tập trung thanh tra, kiểm tra từ nay đến cuối tháng 6, xem xét lại toàn bộ, kể cả cho vay tiêu dùng, cho vay bất động sản..., xem nhu cầu thực là bao nhiêu, hiệu quả và rủi ro thế nào để có biện pháp điều chỉnh.
(Tuổi trẻ)
Chuyển nhượng, cho thuê hoặc hợp tác phát triển nội dung trên các tên miền:
Quý vị quan tâm xin liên hệ: tieulong@6vnn.com