Hoạt động thương mại cả nước 6 tháng đầu năm 2009

Tổng kim ngạch xuất khẩu (KNXK) 6 tháng đầu năm ước đạt 27,612 tỉ USD, giảm 10,13% so với cùng kỳ năm 2008 tương đương với giảm 3,112 tỷ USD (bằng 39 % mục tiêu KNXK do Chính phủ giao nhiệm vụ từ đầu năm và bằng 43% so với kế hoạch điều chỉnh), trong đó KNXK của khu vực doanh nghiệp 100% vốn trong nước ước đạt 17,298 tỷ USD, chiếm 63% tổng KNXK của cả nước, giảm 11,58%; KNXK của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 10,313 tỷ USD, chiếm 37% tổng KNXK của cả nước, giảm 4,92% so với cùng kỳ năm 2008. Riêng tháng 6, KNXK ước đạt 4,7 tỷ USD, tăng 6,46% so với tháng 5, giảm 24,21 % so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân tác động tới KNXK chủ yếu do sự giảm giá của nhiều mặt hàng XK chủ lực của Việt Nam và sự thu hẹp của một số thị trường thuộc các khu vực.

 

Như vậy, kim ngạch xuất khẩu bình quân của 6 tháng đầu năm ước đạt 4,6 tỷ USD/tháng, thấp hơn mức bình quân 6 tháng năm 2008 (5,12 tỷ USD/tháng), là  520 triệu USD. Tuy nhiên, nếu loại trừ yếu tố đột biến về thị trường và giá hàng hoá trên thế giới năm 2008, xuất khẩu nước ta 6 tháng đầu năm 2009 vẫn có tốc độ tăng khá so với dãy số thời gian của các năm trước: tăng 229% so với năm 2004, tăng 89% so với năm 2005, tăng 47%  so với năm 2006, tăng 23%  so với năm 2007.

 

- Nhóm hàng nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm 2009 xuất khẩu ước đạt 5,7 tỷ USD, chiếm 21% trong tổng KNXK. Lượng XK của hầu hết mặt hàng tăng mạnh, nhưng do giá XK bình quân của nhiều mặt hàng giảm làm cho kim ngạch nhóm hàng này giảm 6% so với cùng kỳ năm ngoái.

 

- Nhóm khoáng sản ước đạt 3,939 tỷ USD, chiếm 14%. Lượng XK dầu thô tăng 23,47% nhưng do giá XK giảm 53%; mặt hàng than đá giảm cả về lượng và trị giá đã làm cho kim ngạch nhóm hàng này giảm 39% so với cùng kỳ năm ngoái.

 

- Nhóm hàng công nghiệp chế biến ước đạt 15 tỷ USD, chiếm 54%, giảm 2%. Hàng dệt may và giầy dép mặc dù KNXK giảm nhưng có xu hướng tăng qua các tháng.

 

c) Về giá xuất khẩu: Do có dấu hiệu khởi sắc từ nền kinh tế Mỹ nên giá hàng hoá có xu hướng nhích lên trong tháng 5 và 6, đặc biệt là giá dầu thô và giá một số nông sản như gạo, cà phê, hạt tiêu... Tuy nhiên, so với mức giá bình quân của 6 tháng năm 2008 thì mức giá bình quân của 6 tháng năm nay vẫn còn thấp hơn làm giảm kim ngạch nhập khẩu, riêng các mặt hàng khoáng sản và nông sản giảm khoảng 5 tỷ USD (nhóm hàng nông sản giảm 1,3 tỷ USD; nhóm hàng khoáng sản giảm hơn 3,7 tỷ USD). Nghĩa là, nếu tính theo mức giá bình quân của các mặt hàng này theo số liệu về giá của 6 tháng đầu năm 2008, thì kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2009 tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2008.

 

d) Về thị trường xuất khẩu: 6 tháng đầu năm 2009, trừ thị trường Châu Âu có mức tăng trưởng dương ước khoảng 22,2% (do có yếu tố đột biến tái xuất vàng sang Thụy Sỹ 3 tháng đầu năm) và thị trường Châu Phi (do có xuất khẩu vàng sang Nam Phi) còn các thị trường khác đều giảm: Châu Mỹ ước giảm 9,2%; Châu Á giảm 21,8%, Châu Đại dương ước giảm 42,5% (chủ yếu do lượng và giá xuất khẩu dầu thô giảm).

 

Trong số 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất (tính theo nước đối tác của Việt Nam) trừ thị trường Thụy sỹ thì XK hàng hoá sang Hoa Kỳ có xu hướng tăng trong 4 tháng liên tiếp và sẽ còn khả năng tiếp tục tăng. Thị trường Trung Quốc và Nhật Bản suy giảm trong các tháng 3, 4, 5 và bắt đầu có sự hồi phục từ tháng 6.

 

Xuất khẩu hàng hoá sang Hoa Kỳ tăng chủ yếu ở một số nhóm hàng như: hàng dệt may, gỗ và sản phẩm gỗ, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện.

 

Về nhập khẩu hàng hoá: Tổng kim ngạch nhập khẩu (KNNK) hàng hoá 6 tháng đầu năm 2009 đạt 29,7 tỷ USD, giảm 34,11% so với cùng kỳ năm 2008. Kim ngạch nhập khẩu của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 10,48 tỷ USD, giảm 24,17% chiếm tỷ trọng 35% tổng KNNK cả nước; Kim ngạch nhập khẩu của các doanh nghiệp 100% vốn trong nước đạt 19,23 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 65% tổng KNNK cả nước, giảm 18,1% so với cùng kỳ năm 2008.

 

Nhập khẩu hàng hoá 6 tháng đầu năm 2009 giảm do nhiều mặt hàng có khối lượng và giá nhập khẩu giảm (riêng do giảm giá ước khoảng 6 tỷ USD). So với cùng kỳ năm ngoái hầu hết các nhóm  mặt hàng là nguyên liệu phục vụ sản xuất và hàng tiêu dùng đều giảm, kể cả những mặt hàng thuộc nhóm cần hạn chế nhập khẩu cũng giảm mạnh như ô tô nguyên chiếc, linh kiện ôtô...

 

Tuy nhiên, tốc độ nhập khẩu có xu hướng tăng từ tháng 5 và chủ yếu là các mặt hàng tiêu dùng, máy móc thiết bị, dụng cụ, phụ tùng, thức ăn gia súc và nguyên liệu và một số nhóm hàng hoá khác. Nhóm nguyên phụ liệu dệt may có chững lại sau khi tăng cao trong tháng 4 và tháng 5, đây được xem là  tín hiệu khả quan cho ngành dệt may, da giầy trong điều kiện kinh tế thế giới vẫn khó khăn.

 

Về thị trường nhập khẩu, KNNK Châu Á vẫn chiếm tỉ trọng lớn nhất trong số các thị trường nhập khẩu của cả nước chiếm 79%. Trong đó, KNNK từ ASEAN chiếm hơn 20%, các nước Đông Á chiếm 55% riêng Trung Quốc chiếm hơn 23% trong tổng KNNK của cả nước.

 

Như vậy, tháng 6 là tháng thứ 3 liên tiếp Việt Nam nhập siêu trở lại sau 3 tháng đầu năm xuất siêu nhờ sự tăng đột biến của KNXK vàng. Dự kiến riêng tháng 6 nhập siêu khoảng 1,2 tỷ USD, tính chung 6 tháng nhập siêu 2,1 tỷ USD (mặc dù trong 4 tháng đầu năm, chúng ta xuất siêu gần 400 triệu USD) với tỷ trọng nhập siêu/xuất khẩu là 7,63%.

 

Trong khi thị trường xuất khẩu bị hạn chế thì thị trường trong nước 6 tháng đầu năm lại khá sôi động, điều đó cho thấy việc áp dụng các biện pháp kích cầu nội địa của Chính phủ đã phát huy tác dụng tích cực. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ xã hội 6 tháng đầu năm ước đạt 547,5 nghìn tỷ đồng, tăng 20 % so cùng kỳ năm 2008, trong đó khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tăng 19,7%, kinh tế cá thể tăng 22,8%, kinh tế tư nhân tăng 23,7%, kinh tế tập thể tăng 14,9%, riêng kinh tế nhà nước giảm 3,7%.

 

Sức mua 6 tháng đầu năm tăng dần qua các tháng, tiêu thụ một số mặt hàng như vật liệu xây dựng, máy móc thiết bị, hàng điện tử.... tăng khá do thực hiện các gói kích cầu của Chính phủ, các chương trình khuyến mại liên tục được tổ chức tại các siêu thị và do yếu tố thời vụ. Giá dầu thô thế giới tăng tác động tới giá một số mặt hàng trong nước như xăng, dầu, gas..tăng theo. Đặc biệt giá vàng tăng đạt mức kỷ lục (21 triệu đồng/lượng) và biến động mạnh. Giá hàng thực phẩm tươi sống, giá thức ăn chăn nuôi vẫn ở mức cao, giá rau xanh bị ảnh hưởng bởi thời tiết và mất cân đối cung cầu nên biến động thất thường, các loại hàng hoá không xuất khẩu được phải giảm giá và bán tại nội địa... Chỉ số giá tiêu dùng tháng 6 tăng 0,55% so với tháng 5, và tăng 2,68% so với tháng 12/2008. Chỉ số giá bình quân 6 tháng đầu năm 2009 tăng 10,27% so với cùng kỳ năm 2008.

 

- Cân đối cung cầu những mặt hàng trọng yếu được bảo đảm, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế và tiêu dùng của nhân dân. Các doanh nghiệp đã chấp hành nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ về ổn định giá bán của các mặt hàng này.

 

- Mặc dù trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn, nhu cầu tiêu dùng giảm sút nhưng hoạt động thương mại trong nước vẫn tăng trưởng khá.

 

- Tuy nhiên, do thời gian qua chúng ta chưa chú trọng khai thác thị trường nội địa đúng mức nên sản phẩm trong nước chưa đáp ứng nhu cầu của một bộ phận dân cư cả về chất lượng, mẫu mã và giá cả. Tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, các hành vi vi phạm pháp luật trong kinh doanh còn diễn biến phức tạp. Sức cạnh tranh của sản phẩm trong nước còn yếu, chịu sự cạnh tranh gay gắt của sản phẩm cùng loại nhập khẩu giá rẻ ngay trên sân nhà.

 
(Vinanet)

[ Trở về]