Thị trường nông thôn:Miếng bánh ngon còn bỏ ngỏ!

Người tiêu dùng nông thôn còn dễ bị "bắt nạt"
 

Ông Lê Xuân Trường, Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Đồng Nai, nhận định: "Người tiêu dùng ở nông thôn còn dễ tính và dễ bị... "bắt nạt". Bằng chứng là các khiếu nại về sản phẩm kém chất lượng ở khu vực này không nhiều, mặc dù hàng hóa kém chất lượng thường tập trung ở thị trường nông thôn. Người tiêu dùng nông thôn đa phần chưa ý thức được quyền lợi của mình, dù họ chịu rất nhiều thiệt thòi. Chẳng hạn, tình trạng phân bón kém chất lượng hay thuốc trừ sâu giả là những ví dụ sinh động. Một nguyên nhân khác nữa làm người tiêu dùng nông thôn còn e dè là vì chưa có người hướng dẫn cách khiếu nại chất lượng hàng hóa và dịch vụ cho họ, trong khi hội cũng chưa xây dựng được hệ thống văn phòng ở các địa phương". Ông Trường cho biết thêm, hiện Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Đồng Nai đang phối hợp với các hội nông dân để tuyên truyền, hướng dẫn các nội dung của Nghị định 55 về Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng xuống cho nông dân. Chương trình này đã thực hiện tại một số địa phương, như: Long Khánh, Cẩm Mỹ, Nhơn Trạch, Xuân Lộc... và sẽ tiếp tục làm ở các địa phương khác.

Doanh nghiệp chưa làm tốt khâu phân phối

Ông Châu Minh Nguyện, Phó giám đốc Sở Công thương, nhận xét: "Về khả năng tiếp thị và thiết kế các kênh phân phối hàng về nông thôn thì phải thừa nhận, chỉ một số mặt hàng liên doanh của các công ty, tập đoàn đa quốc gia là làm tốt và bài bản. Còn các doanh nghiệp trong nước, có thể do quá chú tâm vào xuất khẩu hoặc chưa có nhiều kinh nghiệm nên hệ thống chân rết trong phân phối hàng về nông thôn, vùng sâu, vùng xa vẫn còn hạn chế dù nhu cầu tiêu dùng ở nông thôn ngày càng lớn mạnh, đặc biệt là ở các địa phương có thu nhập bình quân đầu người khá cao như Đồng Nai. Vấn đề là phân phối, còn nhu cầu và năng lực sản xuất của các doanh nghiệp Việt Nam theo tôi là rất lớn. Nếu phân phối tốt, chúng ta đã không gặp những bài học ngô nghê như sốt giá ảo ở các mặt hàng: gạo, thép, xi măng... mặc dù hàng hóa không hề thiếu".

Theo ông Nguyện, Nhà nước chỉ tạo cơ chế, còn doanh nghiệp phải tự khắc phục điểm yếu này để khai thác thị trường nông thôn tốt hơn theo cách của mình. Ông Nguyện cũng phân tích, việc thực hiện gói kích cầu 3 cho khu vực nông thôn trong 1 tháng qua cũng là một ví dụ sinh động cho sự yếu kém của các thương hiệu Việt trong phân phối vì dù đã được Bộ Công thương bật đèn xanh, song ở rất nhiều địa phương, nông dân không biết đi đâu để mua hàng Việt vì kênh phân phối của nhiều nhà sản xuất thiết bị, vật tư nông nghiệp, vật liệu xây dựng... chỉ hạn hẹp trong một số địa bàn.

* Bỏ rơi thị trường nông thôn quá lâu

Ông Đinh Hùng Cường, Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại (Sở Công thương), cho biết trước nay, công tác xúc tiến thương mại "bỏ rơi" thị trường nông thôn đã từ lâu, mỗi năm chỉ có vài xe hàng lưu động xuống bán ở nông thôn vào dịp tết. Chỉ từ đầu năm 2009 đến nay, xúc tiến thương mại ở thị trường nông thôn mới được quan tâm, và mới có một số ý tưởng về vấn đề này. Theo đó, một khoản kinh phí khoảng 450 triệu đồng đã được trích ra từ nguồn kinh phí xúc tiến thương mại năm 2009 để dành riêng cho việc phát triển thị trường nông thôn với các nội dung: hội thảo, huấn luyện, quan sát... nhằm mục đích trang bị kiến thức về mua - bán, thị trường, chất lượng hàng hóa nông sản... cho nông dân.

Theo ông Cường, sắp tới, một số ý tưởng về phát triển thị trường nông thôn cũng sẽ được đưa ra bàn bạc và thực hiện. Trong đó cần thiết nhất là các chương trình mang hàng Việt về với nông dân. Cụ thể, một số thương hiệu hàng tiêu dùng Việt Nam sẽ được mời tham dự chương trình bằng cách tổ chức bán hàng tập trung tại nông thôn, qua đó thăm dò thị trường giúp cho các doanh nghiệp Việt Nam có điều kiện xác định hàng hóa của mình có được thị trường nông thôn đón nhận hay không để tính toán phát triển mạng lưới phân phối của mình. Ông Cường cũng cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam khá hào hứng với các chương trình xúc tiến này.

Gia Hân