Tiếp tục thực hiện giải pháp kích cầu: Thận trọng trong điều hành tiền tệ

Khởi tạo bởi : diembao |  Đăng bởi : tinkinhte  | Cập nhật: 30/08/2009 23:14

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Gói kích cầu đã phát huy tác dụng

Nền kinh tế quý II có sự tăng trưởng thêm 1,4% so với quý I, một số chỉ số xuất khẩu, sản xuất công nghiệp tháng 7 tiếp tục tăng so với tháng trước đang là những con số chứng minh cho gói kích cầu của Chính phủ bắt đầu phát huy tác dụng. Hội Khoa học kinh tế Việt Nam đánh giá, nền kinh tế Việt Nam làm ra 100 tỷ USD mà gói kích cầu có 1 tỷ USD, rồi tiếp đến gói 8 tỷ USD, tác động không quá lớn như kỳ vọng, nhưng đã tạo được tâm lý tốt và niềm tin cho người dân, hỗ trợ doanh nghiệp (DN), góp phần nhất định vào tăng trưởng kinh tế quý I và quý II.

 

Nhiều doanh nghiệp đã vượt qua khó khăn của cuộc khủng hoảng kinh tế nhờ sự hỗ trợ kịp thời từ gói giải pháp kích cầu của Chính phủ. Ảnh: N. Ánh

Theo lãnh đạo Công ty CP Xây dựng công trình ngầm, năm 2008 công ty mất khả năng cân đối tài chính do các chủ đầu tư không tạm ứng và thanh toán vốn kịp thời như cam kết. Trong khi đó, các nhà cung ứng lại yêu cầu thanh toán tiền mặt trước khi nhận vật tư, ngân hàng không ngừng tăng lãi suất và gia tăng các điều kiện vay vốn... do đó gói kích cầu của Chính phủ đã kịp thời giải quyết được những khó khăn căn bản nhất cho công ty như lương công nhân, bổ sung chi phí bảo dưỡng, sửa chữa máy móc và những chi phí khác phát sinh do phải ngừng thi công khi giãn tiến độ... Đến nay, mọi hoạt động của công ty đã trở lại bình thường. Đại diện Tổng Công ty Vật tư công nghiệp quốc phòng cho biết, kết quả khảo sát hơn 180 DN trong và ngoài ngành, có 50,6% DN đã dùng vốn kích cầu để duy trì sản xuất, 36,2% mở rộng sản xuất, 9,7% dùng để giải quyết tiền lương cho công nhân. Cũng nhờ có nguồn vốn hỗ trợ lãi suất (HTLS) các DN đã giảm chi phí vay vốn xuống khoảng 35-37%, dẫn đến giá thành sản phẩm giảm 2-4%.

Tuy nhiên, số công ty thành công như trên không nhiều. Bởi chỉ riêng thống kê gần 200 DN trong, ngoài ngành quốc phòng đã có 1,69% thừa nhận dùng vốn HTLS đảo nợ và nhiều ý kiến cho rằng nguồn tiền này còn đổ vào các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản...

Cần thận trọng trong điều hành tiền tệ

Cảnh báo đầu tiên đã trở thành mối lo lắng sau thời kỳ suy giảm kinh tế chính là lạm phát có thể tăng trở lại nếu cung tiền và dư nợ tín dụng tăng cao. Một chuyên gia của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo, Việt Nam có thể phải mất thêm vài năm để lấy lại đà tăng trưởng cũ. Bên cạnh đó, các chuyên gia kinh tế cũng cảnh báo, Chính phủ cần thận trọng trong điều hành tiền tệ. Vì vậy, sau gói kích cầu 1 tỷ USD, gói 8 tỷ USD phải thực hiện thận trọng từng bước và căn cứ vào tín hiệu thị trường để có những giải pháp phù hợp.

Nhiều DN cho rằng, cách triển khai HTLS như hiện nay chưa thực sự bình đẳng giữa các DN. Tổng Công ty CP Đầu tư và Xuất nhập khẩu FOODINCO cho biết, theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hiện nay các ngân hàng thương mại (NHTM) chỉ giải quyết HTLS 4% với các hợp đồng vay mới, còn các hợp đồng đã ký (mặc dù còn trong hạn) không được thực hiện theo mức hỗ trợ này. Điều này tạo nên mâu thuẫn giữa những sản phẩm tại các công ty được hưởng HTLS với những sản phẩm hàng hóa vật tư trước đó đang phải chịu lãi suất cao 12-16%/năm (nhất là các hợp đồng ký năm 2008), thậm chí có hợp đồng đang phải đeo mức lãi suất 19%/năm khiến giá thành cao, không tiêu thụ được. Nhiều DN đã phải ngưng sản xuất vì lý do này. Theo một DN tư nhân ở huyện Đông Anh (Hà Nội), dù đã đủ hồ sơ với tài sản thế chấp bằng thiết bị, máy móc tương đương 10 tỷ đồng cộng với nhiều lần đến ngân hàng, nhưng vẫn không được vay tiền vì không có bất động sản thế chấp. Do không vay được tiền, DN đã phải cắt giảm lao động từ 200 người xuống còn 50 người và đang nghĩ đến chuyển hướng sang lĩnh vực kinh doanh khác.

Để gói kích cầu thực sự hiệu quả, các DN đề xuất ngân hàng nên đơn giản hơn nữa thủ tục cho vay, tăng cường hỗ trợ mở rộng thị trường nội địa, khuyến khích DN sản xuất hàng tiêu dùng nội địa thay ngoại nhập. Theo đó, NHNN cho NHTM đưa về mức lãi suất mới và HTLS 4%/năm đối với hợp đồng vay vốn trước ngày 1-2-2009 nhưng chưa đến hạn trả; đồng thời, truy hoàn lãi vay VND đã trả ngân hàng trên mức 6,5%/năm kể từ tháng 2-2009 của những hợp đồng này, để tạo sân chơi bình đẳng cho DN.

NH TMCP Quân đội cho biết, luôn sẵn sàng cấp vốn cho những DN đủ điều kiện vay, nhưng cũng phải thận trọng trong quá trình xét duyệt cho vay để bảo đảm an toàn vốn. Vì vậy, NHNN cần tăng cường kiểm tra, giám sát, để vừa HTLS đúng địa chỉ có hiệu quả, vừa không tăng nợ xấu cho ngân hàng. Về lâu dài, Chính phủ cần cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện cho các DN tự vươn lên sử dụng được gói kích cầu và các nội lực khác để phát huy hiệu quả, góp phần tăng trưởng hợp lý và bền vững cho nền kinh tế.

(Theo Thanh Mai // Hanoimoi Online)