Netbook sẽ tái định hình công nghiệp máy tính

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Hãy chuẩn bị sẵn sàng cho giai đoạn mới trong cuộc cách mạng máy tính cá nhân: cực mỏng, cực nhẹ và rất rẻ tiền.

Công ty dịch vụ viễn thông hàng đầu của Mỹ, AT&T, công bố hôm thứ Ba tuần trước rằng mỗi khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ Internet của AT&T sẽ được mua một máy netbook với giá 50 đô-la Mỹ. Chương trình này đang được áp dụng tại thành phố Atlanta, bang Georgia, và sẽ được mở ra khắp nước Mỹ trong thời gian tới.

Theo các chuyên gia trong ngành, năm nay sẽ có ít nhất một công ty dịch vụ di động của Mỹ áp dụng chiêu thức tặng netbook cho khách đăng ký thuê bao, giống như cách các công ty Nhật biếu máy điện thoại di động cho người đăng ký sử dụng dịch vụ.

Vị trí đặt quảng cáoNhưng netbook trỗi dậy không chỉ nhờ giảm giá. Máy tính cá nhân – và các công ty sản xuất linh kiện máy tính – sắp phải trải qua vụ chấn động lớn nhất kể từ ngày chiếc laptop ra đời.

Chậm nhất là cuối năm nay, người tiêu dùng sẽ đòi hỏi loại laptop chỉ to bằng cuốn vở học sinh, có thể hoạt động suốt ngày sau mỗi lần sạc điện, có màn hình cảm ứng hoặc bàn phím trượt ra trượt vào. Nói cách khác là loại netbook thế hệ mới, nhỏ, gọn và nhẹ.

Dòng máy đó là đề tài bàn tán sôi nổi tại hội nghị quốc tế về viễn thông diễn ra tại Las Vegas, Mỹ, hồi cuối tuần qua và giới chuyên môn dự báo, những mẫu đầu tiên của dòng netbook mới sẽ xuất hiện trên thị trường vào tháng Sáu năm nay, có thể là sản phẩm của những nhà tiên phong trong lĩnh vực netbook như Acer và Asustek.

“Kỷ nguyên của chiếc máy tính nối mạng Internet hoàn hảo, có giá chưa tới 99 đô-la Mỹ, sẽ đến trong năm nay. Chiếc máy tính mà chúng ta biết hôm nay chỉ là chiếc máy căn bản và nhất thiết phải được thiết kế lại,” ông Jen-Hsun Huang, Giám đốc điều hành Công ty Nvidia – nhà sản xuất thẻ đồ họa máy tính đang cố gắng thích nghi với trật tự công nghệ mới, nhận định.

Đằng sau sự ra đời của dòng netbook giá rẻ đó là nỗ lực của một số công ty chuyên sản xuất bộ xử lý dùng trong điện thoại di động, trong đó có những tên tuổi quốc tế như Qualcomm, Freescale Semiconductor và Samsung Electronics. Các doanh nghiệp này đang đưa bí quyết công nghệ sản xuất bộ vi xử lý rẻ tiền, ít tiêu hao năng lượng vào việc sản xuất bộ xử lý dùng cho máy tính, thay cho bộ xử lý Intel hiện thời.

Vì vậy, những “kẻ thống trị” hiện thời của vương quốc máy tính – Intel và Microsoft – đang phải đối mặt với một thách thức chưa từng có; riêng Microsoft dễ bị tổn thương hơn vì nhiều netbook đã dùng hệ điều hành Linux thay cho Windows.

“Sự chuyển dịch mạnh mẽ của thị trường tiêu dùng về hướng máy tính giá rẻ rõ ràng đang gây áp lực lên doanh số của mọi công ty, từ người cung cấp linh kiện cho tới nhà bán lẻ. Tuy nhiên, tác động sẽ đặc biệt tai hại cho Intel và Microsoft, những doanh nghiệp ngày nay có lợi thế gần như độc quyền trong lĩnh vực của mình,” ông A. M. Sacconaghi, nhà phân tích cổ phiếu của Công ty tư vấn Sanford C. Bernstein, phân tích trong bản báo cáo cuối tháng Ba vừa qua.

o0o

Cho đến nay, netbook chỉ hấp dẫn một đối tượng công chúng tương đối nhỏ. Một số mẫu netbook trông giống đồ chơi hoặc điện thoại di động “cục gạch” hơn là một máy tính đầy đủ chức năng. Tuy vậy, thành công của netbook là rất đáng kể. Theo dự báo của Công ty nghiên cứu thị trường Gartner, năm nay doanh số của netbook sẽ tăng gấp đôi, bất chấp doanh số chung của thị trường máy tính sẽ giảm 12% so với năm ngoái. Đến cuối năm, netbook sẽ chiếm khoảng 10% thị trường máy tính cá nhân, một sự trỗi dậy rất đáng ngạc nhiên vì netbook xuất hiện chưa lâu.

Netbook hiện thời có khó khăn khi chạy những phần mềm dung lượng lớn như trò chơi hoặc xử lý hình ảnh. Nó chỉ thuận tiện cho những người dành nhiều thời gian cho các dịch vụ trực tuyến, muốn có một chiếc máy nhỏ, rẻ tiền và nhẹ để mang theo mọi lúc mọi nơi.

Đa số netbook bày bán trên thị trường hiện nay sử dụng bộ xử lý Intel Atom, là phiên bản rẻ tiền, tiêu thụ ít năng lượng của loại vi xử lý dùng trong máy laptop chuẩn thông thường. Khoảng 80% máy laptop hiện nay dùng hệ điều hành Windows XP – phiên bản cũ của hệ điều hành làm nên danh tiếng của Microsoft.

Nhưng thế hệ netbook mới, xây dựng trên nền tảng máy điện thoại di động, sẽ loại bỏ cả Atom và Windows XP, đe dọa phá vỡ sự độc quyền của cả Intel lẫn Microsoft. Thay vì dùng Intel Atom, dòng netbook mới có thể dùng bộ xử lý ARM do Công ty cổ phần ARM Holdings (Anh) phát triển, có giá rẻ hơn rất nhiều so với bộ xử lý Intel Atom. Sở dĩ lâu nay các nhà sản xuất netbook không dùng chip ARM vì nó không thể chạy hệ điều hành Windows và các phần mềm thông dụng; nhưng nếu thay Windows XP (giá sỉ là 25 đô-la/bản) bằng Linux (giá 3 đô-la/bản) thì trở ngại đó có thể giải quyết được.

Hiện nay các công ty Acer, Dell và Hewlett-Packard đều đã bán ra thị trường loại netbook chạy hệ điều hành Linux. Thậm chí, một số nhà sản xuất đang xem xét sử dụng hệ điều hành Android của Google, được thiết kế cho điện thoại di động. Việc thay hệ điều hành của netbook từ Windows XP sang Linux hoặc Android cho phép nhà sản xuất thay chip Intel Atom bằng chip ARM hoặc những loại vi xử lý khác do Qualcomm, Samsung hoặc Freescale phát triển với giá rẻ hơn rất nhiều.

Công ty Freescale thậm chí đã bắt đầu tặng netbook miễn phí cho một nhóm thiếu niên từ 14 đến 20 tuổi và quan sát xem chuyện gì sẽ xảy ra. “Các em dùng netbook để truy cập Internet ngay cả lúc ăn điểm tâm và mang nó đến lớp học để ghi chép thay cho tập vở,” ông Glen Burchers, Giám đốc tiếp thị sản phẩm máy tính của Freescale, nói. Ông Burchers cũng tiết lộ rằng nhiều công ty đã bắt đầu sản xuất netbook sử dụng bộ vi xử lý của điện thoại di động và loạt sản phẩm đầu tiên sẽ được trình làng tại Hội chợ-triển lãm về công nghiệp máy tính Computex Đài Bắc, Đài Loan, vào tháng Sáu tới.

Công ty điện tử Qualcomm có trụ sở tại thành phố San Diego, California, chuyên sản xuất bộ xử lý cho điện thoại di động, gần đây đã giới thiệu thế hệ chip mới có tên là Snapdragon, chuyên dùng cho điện thoại thông minh (smartphone) và máy tính siêu nhẹ (ultralight computer). Một nhà quản trị hàng đầu của Qualcomm tiết lộ rằng, công ty đã ký hợp đồng cung cấp chip Snapdragon cho 15 nhà sản xuất máy tính, trong đó có LG, Acer, Samsung và Asustek. Loại máy tính sử dụng bộ xử lý Snapdragon xuất hiện trong năm nay có màn hình lên tới 10 hoặc 12 inch.

o0o

Sự ra đời của dòng netbook thế hệ mới chắc chắn sẽ là một đòn đau cho hai gã khổng lồ Microsoft và Intel. Theo công bố của Microsoft, quý 4-2008 là quý đầu tiên trong lịch sử công ty mà doanh số bán ra của hệ điều hành Windows bị sụt giảm ; và họ xác định netbook chính là tác nhân gây ra sự sụt giảm đó. Tính bình quân, Microsoft thu của các công ty sản xuất máy tính 73 đô-la Mỹ cho mỗi bản Windows Vista – hệ điều hành dùng cho máy tính cá nhân để bàn (desktop) và máy laptop có cấu hình mạnh (high-powered laptop) ; trong khi đó giá của mỗi bản Windows XP chạy trên máy netbook chỉ 25 đô-la Mỹ. Khi đa số netbook chỉ dùng hệ điều hành Windows XP, cùng với sự sụt giảm của loại máy desktop và laptop chuẩn thông thường làm giảm nhu cầu cài đặt Windows Vista thì doanh số của Windows bị giảm là chuyện tất nhiên.

Intel cũng khốn khổ vì chính sản phẩm của mình. Bộ xử lý Intel Atom dùng cho netbook thực ra là dòng sản phẩm mang lại lợi nhuận rất thấp. Khi người tiêu dùng cảm thấy thoải mái với chiếc netbook và dùng nó để thay cho loại máy tính chuẩn thông thường thì chip Atom bán chạy nhưng các dòng chip đắt tiền và mạnh mẽ trở nên ế ẩm, kéo doanh số của công ty xuống thấp.

Khảo sát của ông Sacconaghi của Công ty tư vấn Sanford C. Bernstein cho thấy hơn 50% người sử dụng cảm thấy vừa ý với việc dùng máy netbook chạy bộ xử lý Intel Atom để giải quyết công việc hằng ngày. Ông Sacconaghi còn cho biết, các nhà sản xuất máy tính hàng đầu như Hewlett-Packard, Acer và Dell – vốn thu được rất ít lợi nhuận từ việc sản xuất và kinh doanh laptop – cũng nhân cơ hội này làm áp lực buộc Microsoft và Intel phải giảm giá bán sỉ sản phẩm cho các công ty máy tính.

Người chiến thắng trong sự trỗi dậy của netbook thế hệ mới chính là những nhà sản xuất điện thoại di động như Nokia, Samsung và Motorola, bởi vì họ sẽ có cơ hội tiếp cận một thị trường hoàn toàn mới : người sử dụng máy tính. 

Nhưng một công ty khổng lồ như Intel sẽ không bó tay nhìn cơ hội đi qua. Các viên chức hàng đầu của công ty này hy vọng làn sóng netbook giá rẻ sẽ mở rộng quy mô của thị trường máy tính, thu hút hàng trăm triệu trẻ em hiện có điện thoại di động mà chưa có máy tính. Ông Sean Maloney, Trưởng bộ phận tiếp thị và bán hàng của Công ty Intel, tiết lộ rằng Intel đã ký hợp đồng hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông di động để khai thác tiềm năng này. Và theo ông Maloney, Intel cũng đã sẵn sàng cho cuộc cạnh tranh trên thị trường netbook và sẵn sàng trình làng những mẫu thiết kế máy tính gây ngạc nhiên tại Computex Đài Loan sắp tới.

Như vậy, sự nổi lên của netbook trên thị trường máy tính là xu thế không thể đảo ngược và sẽ làm thay đổi cơ cấu của ngành công nghiệp này. “Sự đột phá sẽ xảy ra từ bên dưới và làm thay đổi sâu sắc thị trường máy tính cá nhân,” ông Huang của Công ty Nvidia khẳng định như vậy.

(Theo TBKTSG / New York Times)