Mặt sáng và mặt tối của SEO

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Minh họa: Khều.

Công cụ tối ưu hóa cỗ máy tìm kiếm (SEO) đem lại cho các doanh nghiệp không hẳn nhiều điều thuận lợi mà còn những phiền phức không đáng có. Là một CIO, bạn sẽ đối mặt và xử lý những điều phiền phức đó ra sao?

SEO được gọi nôm na là công cụ tối ưu hóa cỗ máy tìm kiếm (SE). Nhờ SEO, bạn có thể khiến trang web của mình được xếp hạng cao trên những trang kết quả tìm kiếm từ các SE. Sau 15 năm phát triển, SEO đã trở thành một trong những nền tảng kinh doanh thành công của không ít doanh nghiệp.

Trong thời đại Internet, việc tiếp thị công ty bằng trang web và yêu cầu về việc trang web của công ty phải được hiển thị trên cùng ở những trang kết quả tìm kiếm cũng đã trở thành những mối quan tâm không nhỏ của các chủ doanh nghiệp. Nhờ vào việc vận dụng SEO, nhiều CIO đã thành công khi thông tin về trang web của công ty họ luôn được xuất hiện đầu tiên trên các trang kết quả tìm kiếm như Google, Yahoo!, Bing…

Google: Sảnh chính của SEO

Hiện tại, Google là trang web tìm kiếm được nhiều người tin tưởng nhất nhờ vào mật độ thông tin cao, khả năng cho kết quả nhanh chóng và đặc biệt là hành lang pháp lý tương đối vững vàng. Theo các bản báo cáo gần nhất, Google nhận được hơn 90% lưu lượng tìm kiếm trên toàn thế giới (theo StatCounter) và chiếm 65,4% thị phần dịch vụ tìm kiếm tại Mỹ (theo comScore). Do đó, nhiều công ty kinh doanh trong lĩnh vực SEO đã lựa chọn và khuyến khích khách hàng “nâng bậc” trang web của mình qua Google thay vì qua các SE khác. Sự lựa chọn này một phần là do “công cụ quyền năng” PageRank của Google mang lại.

Jake Hubert, người phát ngôn của Google, cho biết: “PageRank là công cụ được Google sử dụng để xếp hạng các trang web. Trên Google Toolbar, PageRank được tính toán dựa trên tần số liên kết tích lũy, từ số lượng các trang web bên ngoài liên kết đến cùng một trang cụ thể và số lượng các trang khác liên kết đến các trang web bên ngoài đó”. PageRank được trang bị một thuật toán đặc biệt với khoảng 200 yếu tố phân tích được điều chỉnh mỗi ngày, do đó kết quả xếp hạng các trang web lúc nào cũng được đánh giá rất cao. Hubert nói thêm: “Trong năm 2010, chúng tôi đã thay đổi khoảng 500 yếu tố được cấu trúc vào trong thuật toán của PageRank”.

SEO: trắng, đen và xám

Về cơ bản, SEO được phân thành hai loại chính gồm SEO “mũ trắng” (dưới đây gọi là SEO sạch) và SEO “mũ đen” (dưới đây gọi là SEO bẩn).

SEO sạch được dùng để biểu thị việc ứng dụng các SEO vào SE một cách hợp pháp và SEO bẩn được dùng để nói đến các ứng dụng bất hợp pháp. Trên thực tế, rất khó phân biệt rạch ròi hai phương án này và ranh giới của tính hợp pháp và bất hợp pháp là rất mong manh. Khoảng chênh giữa SEO sạch và SEO bẩn được gọi là “SEO mũ xám”.

Những giải pháp cho SEO sạch

Nhiều chuyên gia về SEO sẵn sàng đưa ra các giải pháp để bảo đảm trang web của bạn có thể được xếp lên đầu các trang SE một cách hợp pháp.

Để có thể ứng dụng SEO, yếu tố tiên quyết là phải xây dựng được một trang web tốt. Chris Koller, Chủ tịch của công ty quảng cáo IdealGrowth, nói: “Mục đích chính của việc lập trang web là để cập nhật thông tin cho người sử dụng. Do đó, bạn cần phải nghĩ về trang web trước khi nghĩ về các chiến lược SEO”.

Maile Ohye, luật sư của Google, người thường xuyên làm việc với các nhà quản trị web, chia sẻ: “Chỉ cần tạo ra một vài khác biệt, trang web của bạn sẽ trở nên hấp dẫn hơn đối với người sử dụng. Vì vậy, bạn cần thiết kế trang web sao cho họ có thể truy cập, theo dõi các liên kết từ trang web chính và gửi đi các yêu cầu tới trang web của bạn”.

Trang web của bạn cũng có thể được gia tăng giá trị nhờ vào phần nội dung. Doug Pierce, chiến lược gia về tiếp thị của Blue Fountain Media, cho biết: “Nếu nội dung trang web của bạn đủ hấp dẫn, nhiều người sẽ tự động muốn kết nối với bạn. Bạn cũng nên cấu trúc các URL sao cho hợp lý. Với những trang con, bạn nên tạo một từ khóa có ý nghĩa cụ thể”.

Rand Fishkin, người đồng sáng lập kiêm CEO của SEOmoz, đề nghị bạn nên sử dụng đồng thời nhiều giải pháp đan xen nhau như tiếp thị trực tuyến, quan hệ công chúng và các hoạt động xây dựng thương hiệu được thiết kế để hướng đến đúng đối tượng với các công cụ như: các trang blog có nội dung phong phú, các cuộc hội thoại trên mạng xã hội, các bản tin ngắn và những dòng tweet thú vị, những hình họa, podcast, những buổi hội thảo trực tuyến, các kết quả nghiên cứu, phim ảnh, thông tin trên diễn đàn và nhiều liên kết khác.

Vanessa Fox, cựu nhân viên của Google Search và là tác giả quyển “Marketing trong thời đại Google”, khuyên bạn nên sử dụng các văn bản thuần túy hoặc tích hợp JavaScript (những tài liệu mà một công cụ tìm kiếm không thể tìm thấy) và các văn bản mô tả đi kèm với video hoặc kết hợp với các tag trong HTML nhằm tránh tình trạng các SE đưa ra nhiều trang web khác nhau với cùng một nội dung – trường hợp mà không một SE nào mong đợi. Bà nói: “Bạn cũng có thể đặt cho trang web nhiều tên khác nhau hay tạo ra nhiều từ khóa phù hợp với hầu hết những nhu cầu tìm kiếm”.

Đề phòng những dịch vụ SEO bẩn

Dù được gọi dưới bất kỳ tên nào, tất cả các phương pháp “mũ đen” đều được xem như là một trò “cờ gian bạc lận” trong lĩnh vực SEO. Đó là những công cụ (phần lớn được dùng để bưng bít, che đậy hay tấn công vào thông tin của các đối thủ cạnh tranh) được sử dụng nhằm nâng bậc xếp hạng của trang web trên các SE một cách bất hợp pháp.

Các chuyên gia khuyên bạn nên biết cách nhận ra sự khác biệt giữa hai loại hình SEO sạch và bẩn, đồng thời phải tìm hiểu thật kỹ các công ty dịch vụ SEO (hiện đang mọc lên như nấm sau mưa) trước khi có quyết định hợp tác với họ. Ông Fishkin lưu ý: “Trong lĩnh vực SEO, có rất nhiều người tuyệt vời nhưng cũng có không ít kẻ cơ hội và những tên lừa đảo. Nếu bạn không nhanh chóng phát hiện ra những dấu hiệu gian dối từ công ty dịch vụ SEO mà bạn cộng tác, chẳng những trang web của bạn bị tụt hạng trên Google mà công ty bạn cũng sẽ phải chịu nhiều ảnh hưởng không nhỏ khác”.

Vanessa Fox thêm vào: “Không phải tất cả mọi người đều có ý đồ xấu, nhưng việc này không phải là bất thường, nhất là khi bạn thuê nhầm một công ty dịch vụ vốn không biết nhiều về SEO hoặc họ cho rằng việc ứng dụng SEO bẩn cũng không có gì nguy hiểm”.

“SEO mũ xám”: khoảng trống mập mờ

Trong SEO, khoảng trống mập mờ của “mũ xám” hoặc sẽ đưa bạn đến gần hơn các phương án SEO sạch hoặc sẽ lôi tuột bạn vào thế giới SEO bẩn bất cứ lúc nào. Do đó, bạn cần phải nhận biết chính xác rằng mình đang ở đâu và đang làm gì trong mớ bòng bong SEO.

Sự khác biệt giữa SEO sạch và SEO bẩn thường được thể hiện rất rõ ở phạm vi ứng dụng và kỹ thuật được tích hợp. “Khi bạn tuân thủ các hướng dẫn từ SE và có ý định cung cấp các giá trị cho khách truy cập vào trang web của mình, đó là bạn đang bước vào thế giới của các SEO sạch”, Fishkin chia sẻ. Ông cũng phân biệt ba vùng xám thường thấy trong SEO, là: các liên kết ảo từ blog đến web, các liên kết từ các mẩu quảng cáo của một tờ báo điện tử đến web và việc che đậy nội dung thực sự của trang web.

Nhìn thẳng vào SEO bẩn

Aaron Wall, người sáng lập của SEO Book – một trang web đào tạo về SEO – cho rằng chỉ có nhìn thẳng vào tất cả các phương án SEO, nhất là các SEO bẩn, chúng ta mới có thể thấy rõ được sự vận hành của chúng; từ đó mới có thể xác định những chiến lược thích hợp để phát triển các SEO sạch, cải biến SEO “mũ xám” cũng như nhanh chóng tìm ra được các giải pháp hữu hiệu nhằm loại bỏ dần những SEO bẩn.

SEO bẩn vẫn đang chạy vượt rào

Trên thực tế, không ít đơn vị tư vấn SEO đã hướng khách hàng của họ sử dụng giải pháp SEO bẩn thay vì một phương án SEO sạch. Một chuyên gia SEO của Google cho biết: “Do có quá nhiều SEO được tích hợp trên Google mỗi tháng, chúng tôi không thể phát hiện ra ngay đâu là một SEO bẩn”. Ông Fishkin giải thích: “Trước khi một SEO bẩn bị Google phát hiện, không ít các SEO đồng dạng với nó đã được tương thích trên nền công nghệ của chính Google Search từ lâu”. 

Mục đích chính yếu của hầu hết các SEO sạch là giúp cho thứ hạng của một trang web được gia tăng, trụ vững trên các SE, còn các SEO bẩn luôn được khai thác vì nhiều mục tiêu bất hợp pháp khác nhau. Vì mục đích trục lợi, nhóm người tạo ra các SEO bẩn lúc nào cũng nhanh chóng tìm ra được các tính năng mới và kỹ thuật tiên tiến để ứng dụng của họ có thể lọt qua “hàng rào kiểm duyệt” khắt khe của Google, từ đó được phát triển và nhìn nhận (trong giai đoạn đầu) như một công cụ SEO sạch chính thống. Ngược lại, các SEO sạch vẫn cứ “ì ạch” trên đường đi riêng của mình.

Hậu quả của việc ứng dụng SEO bẩn

Những tác hại trong việc áp dụng phương án SEO bẩn là không thể lường trước được. Và, ban lãnh đạo của JC Penney – một công ty bán lẻ danh tiếng nhất nhì nước Mỹ – sẽ không bao giờ quên được bài học cay đắng khi bị buộc tội tham gia vào một dự án nâng bậc xếp hạng trang web của mình trên SE một cách bất hợp pháp. Dự án này đã được JC Penney thực hiện trong mùa mua sắm cuối năm 2010.

Khi nhìn nhận lại vấn đề, ông Darcie Brossart, Phó chủ tịch phụ trách truyền thông của Penney, chua chát: “Sau sự cố đó, thứ hạng của chúng tôi trên Google đã bị đẩy xuống. Đây quả là một đòn trừng phạt đích đáng mà Google dành cho Penney, mặc dù chúng tôi không hề biết cũng như không hề cho phép công ty SEO mà chúng tôi cộng tác làm như vậy”.

Những hình phạt dành cho SEO bẩn

Có những hình phạt đã được đưa ra đối với việc ứng dụng các SEO bẩn để tăng thứ hạng trang web trên các SE, nhưng nhiều nhà phát triển SEO và các công ty đã cố ý lờ đi.

Ngay sau khi phát hiện bạn sử dụng SEO bẩn, Google sẽ lập tức giáng hạng hoặc loại tên trang web của bạn trên trang kết quả tìm kiếm của họ trong một khoảng thời gian nhất định. Do đó, nếu bạn không sửa lỗi hoặc không đầu tư để phục hồi vị trí trang web, khả năng được xuất hiện trở lại trên Google là rất hiếm hoi.

Về mặt pháp luật, công ty của bạn có thể sẽ bị khiếu nại hoặc nặng hơn là sẽ bị truy tố nếu bị phát hiện sử dụng SEO bẩn. Hãy nhìn vào trường hợp của JC Penney để có thể lường được những hậu quả khác có liên quan.

(Theo Thời báo kinh tế SG)