Mô hình sản xuất nấm theo công nghệ mới

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Việc sản xuất nấm đã được Chi cục BVTV triển khai thành dự án từ năm 1999, đến nay đã hình thành nhiều trang trại trồng nấm và mô hình trồng nấm quy mô gia đình ở các huyện Bình Xuyên, Tam Đảo, Tam Dương, Vĩnh Tường, Vĩnh Yên... Công nghệ và kinh nghiệm trồng nấm đã có nhiều tiến bộ, đảm bảo trồng nấm quanh năm với 5 loại nấm chính là: Nấm rơm, nấm sò, nấm mỡ, mộc nhĩ và nấm linh chi cho năng suất cao và lợi nhuận khá. Tuy nhiên, việc sản xuất nấm những năm gần đây còn một số tồn tại đó là quy mô nhà xưởng còn nhỏ, thiết bị không đồng bộ nên đầu tư công lao động cho việc nấm còn nhiều; nhất là khâu chăm sóc, tưới ẩm và thu hoạch. Năng suất nấm không ổn định, càng những năm về sau năng suất nấm càng thấp, lợi nhuận không cao. Nguyên nhân chủ yếu là môi trường nuôi trồng nấm bị ô nhiễm, bệnh nấm phát sinh làm cho năng suất giảm sút. Việc bảo quản nấm sau thu hoạch chưa tốt dẫn đến nấm bị hư hao nhiều.

Nhằm giảm chi phí lao động, nâng cao năng suất, chất lượng của nấm, năm 2007, Trung tâm ứng dụng chuyển giao tiến bộ KH&CN (Sở KH&CN Vĩnh Phúc) đã triển khai xây dựng mô hình sản xuất nấm theo công nghệ mới bằng việc điều chỉnh ánh sáng nhân tạo, sử dụng hệ thống pec phun tưới ẩm tự động, sử dụng dung dịch điện hoạt hoá Anolyte vệ sinh môi trường và bảo quản nấm bằng ozon. Trung tâm đã xây dựng điểm trình diễn 120m2 với 3 loại nấm rơm, nấm sò, nấm mỡ. 

Thực tiễn cho thấy với phương pháp trồng nấm rơm thông thường  thì nhiệt độ cần cho quá trình sinh trưởng và phát triển từ 30-42 độ C, độ ẩm nguyên liệu nuôi trồng từ 60-70%, ánh sáng khuyếch tán, năng suất 1 tấn nguyên liệu cho 150-170 kg nấm tươi. Ứng dụng công nghệ mới trong nuôi trồng nấm duy trì nhiệt độ ở mức 30-42 độ C, độ ẩm 60-70%, ánh sáng đạt mức 80 lux cho năng suất cao hơn so với trồng thông thường. Sử dụng dung dịch Anolyte trong vệ sinh môi trường trồng nấm thì năng suất đạt 264kg nấm tươi/1 tấn nguyên liệu. Sử dụng công nghệ tưới phun bán tự động tiết kiệm được 7 công lao động so với phương pháp tưới thủ công.

Với phương pháp trồng nấm sò thông thường thì nhiệt độ cần cho quá trình sinh trưởng và phát triển từ 20-28 độ C, độ ẩm nguyên liệu nuôi trồng từ 63-65%, ánh sáng khuyếch tán, năng suất 1 tấn nguyên liệu cho 400-550 kg nấm tươi. Ứng dụng công nghệ tiên tiến trong nuôi trồng nấm sò thì duy trì nhiệt độ ở mức 20-28 độ C, ẩm độ 63-65%, ánh sáng đạt mức 80 lux. Sử dụng dung dịch Anolyte trong vệ sinh môi trường trồng nấm thì năng suất đạt 621,4 kg nấm tươi/1 tấn nguyên liệu. Sử dụng công nghệ tưới phun bán tự động tiết kiệm được 11 công lao động so với phương pháp tưới thủ công. 

Với phương pháp trồng nấm mỡ thông thường thì nhiệt độ cần cho quá trình sinh trưởng và phát triển của nấm từ 12-18 độ C, độ ẩm nguyên liệu nuôi trồng từ 60-75%, ánh sáng yếu hoặc tối, năng suất 1 tấn nguyên liệu cho 200-250 kg nấm tươi. Ứng dụng công nghệ mới trong nuôi trồng nấm thì nhiệt độ ở mức 12-18 độ C, ẩm độ 60-75%, ánh sáng đạt mức 3-8 lux, năng suất cao hơn so với khi chưa điều chỉnh. Sử dụng dung dịch Anolyte trong vệ sinh môi trường trồng nấm thì năng suất đạt 310kg nấm tươi/1 tấn nguyên liệu. Sử dụng công nghệ tưới phun bán tự động tiết kiệm 4 công lao động so với phương pháp tưới thủ công. 

Kinh phí xây dựng một nhà trồng nấm với diện 120m2 lợp lá cọ, lắp đặt hệ thống ánh sáng nhân tạo bằng bóng đèn tiết kiệm điện compac, có hệ thống cửa thuận tiện, bố trí hệ thống tưới phun bán tự động thuận tiện cho việc điều chỉnh độ ẩm, nhiệt độ thuận tiện cho việc trồng nấm, hết khoảng 37.130.000đ, khấu hao nhà sản xuất tính trong 10 năm (120 tháng). Vậy 1 tháng sản xuất nấm chịu khấu hao nhà xưởng là 309.417 đồng. Song nếu sản xuất liên tục trong 1 năm với 3 loại nấm: Nấm rơm, nấm sò, nấm mỡ trên diện tích nhà xưởng 120m2 sẽ thu được: nấm rơm được 6 chu kỳ sản xuất liên tục trong 1 vụ, lãi 1 chu kỳ là 1.190.783 đ, tổng trong 6 tháng sản xuất liên tục lãi 7.144.698 đ. Đối với nấm sò 1 vụ kéo dài 2,5 tháng, lãi thu được 1.176.858 đ. Đối với nấm mỡ một vụ kéo dài 2,5 tháng, lãi thu được 2.186.476 đ. Tổng thu trong năm đối với sản xuất 3 loại nấm từ mô hình là 10.508.032 đ. Quy trình trồng nấm đơn giản, dễ áp dụng, cho năng suất và sản lượng tương đối cao, phục vụ nhu cầu của thị trường, có hiệu quả kinh tế cao. Đây là một mô hình góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình ở nông thôn. 

(Theo tạp chí hoạt động khoa học)