Cá ngựa thân trắng nuôi ở Viện Hải dương học. (Ảnh: Tiến sĩ Trương Sĩ Kỳ - Viện Hải dương học Nha Trang)
Viện Hải dương học Nha Trang đã nghiên cứu thành công quy trình thử nghiệm sinh sản loài cá ngựa thân trắng lớn nhất thế giới.
Nuôi cá ngựa thân trắng trong phòng thí nghiệm
Cá ngựa thân trắng tên khoa học là Hippocampus Kellogi, là 1 trong 3 loài cá ngựa lớn nhất thế giới. Trong khi các loài cá ngựa trên thế giới có chiều dài nhỏ hơn 20cm, thì loài Hippocampus Kellogi kích thước lớn nhất có thể đạt đến 35cm.
Cá ngựa thân trắng thường sống ở độ sâu 20-150m từ vùng biển Đà Nẵng đến Vũng Tàu.
Đây là loài cá ngựa quý hiếm, nằm trong Sách đỏ Việt Nam, Danh sách đỏ (Red list) của Liên minh Quốc tế bảo tồn thiên nhiên và tài nguyên thiên nhiên (IUCN) và phụ lục II của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES).
Cử nhân Hồ Thị Hoa, cán bộ Phòng công nghệ nuôi trồng thuộc Viện Hải dương học (Nha Trang, Khánh Hòa) là “chủ nhân” của đàn cá ngựa thân trắng hơn 300 con cho biết công trình nghiên cứu “Thử nghiệm sinh sản cá ngựa thân trắng” của chị đã thành công và nghiệm thu sau hơn 9 tháng (từ tháng 3/2009 đến nay) nuôi dưỡng trong phòng thí nghiệm.
Kết quả, đàn cá ngựa vẫn phát triển bình thường và nuôi thành cá thương phẩm, tỷ lệ sống trên 60%, tốc độ sinh trưởng nhanh, cá 7 tháng tuổi đạt chiều dài trung bình 20cm, 9 tháng đạt 22cm, dự kiến cá tròn 1 năm tuổi đạt chiều dài 25- 26cm và có khả năng phát dục trong điều kiện thí nghiệm.
Tuy nhiên, theo chị Hoa, việc nuôi dưỡng cá ngựa cũng gặp rất nhiều khó khăn do đến nay, chưa có công trình nghiên cứu về việc nuôi loại cá này. Và có thể nói, đây là lần đầu tiên trên thế giới, việc nuôi dưỡng và sinh sản cá ngựa thân trắng được tiến hành trong phòng thí nghiệm.
Trở ngại lớn nhất của công việc này là tìm được cá ngựa thân trắng bố mẹ vì đây là loài cá hiếm, ngư dân nếu có đánh bắt ngoài khơi được thì cũng không bảo đảm nguyên vẹn do cá chết, sốc hoặc nổ mắt (thay đổi áp suất)...
Bên cạnh đó, do cá đã quen sống ở độ sâu 20-150m nên việc thích nghi trong điều kiện nuôi nhốt là rất khó. Không những thế, khi tiến hành việc ấp nở cá con, rất nhiều con đã bị bệnh mà chủ yếu là bệnh nổi bọt khí, phình hơi...
Để thực hiện quá trình nuôi dưỡng cá ngựa thân trắng, nhóm nghiên cứu đã phải cải tiến khá nhiều quy trình nuôi cá ngựa. Do đó, theo chị Hoa, tỷ lệ cá chết gần 40% là thành công bước đầu của nhóm.
Hướng đến nghiên cứu để thả về tự nhiên và phát triển kinh tế
Theo giá thị trường ở Việt Nam, một con cá ngựa thân trắng từ 25-30cm có giá từ 800.000-1.000.000 đồng/con, do đó giá trị kinh tế của loài cá ngựa này là rất lớn.
Cá ngựa thân trắng có hàm lượng amino acid và acid béo không no HUFA rất cao, đặc biệt là DHA. Hàm lượng kẽm và mangan trong cá cũng khá cao.
Về mặt y học, cá ngựa giúp tăng cường hoạt động của thận và sự sinh tinh, cần thiết cho sự trao đổi chất của con người. Hàm lượng kẽm và sắt cao (160 microgam/g) ở cá ngựa giúp cải thiện hệ miễn dịch và tăng sự vận chuyển oxy của huyết sắc tố ở người.
Tuy nhiên, trong tự nhiên, cá sống ở độ sâu lớn, lượng thức ăn ít, di chuyển chậm nên dễ bị thiên địch tiêu diệt, đánh bắt...
Cá ngựa thân trắng là loài quý hiếm nên sắp tới, nhóm nghiên cứu sẽ đề nghị Viện Hải Dương học duy trì đàn cá F1 này, tiếp tục nghiên cứu các chỉ tiêu liên quan như: Đặc điểm sinh học, thức ăn, mật độ, tỷ lệ sống, mùa sinh sản... để hình thành cá ngựa bố mẹ, hi vọng sắp tới sẽ có được đời F2.
Nếu đàn cá này tiếp tục phát triển và sinh sản tốt, Viện Hải Dương học sẽ thả về khu bảo tồn biển hòn Mun-vịnh Nha Trang để tái tạo nguồn lợi, gây dựng đàn cá tự nhiên. Mặt khác, Viện sẽ cung cấp giống và triển khai chuyển giao kỹ thuật cho các ngư dân để họ có cơ hội phát triển và làm giàu từ loại cá ngựa này./.
Đồng tác giả, tiến sỹ Phạm Mạnh Thảo, Học viện Kỹ thuật Quân sự và tiến sỹ Doãn Anh Tú, Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga (Bộ Quốc phòng) lần đầu tiên nghiên cứu, chế tạo thành công pin hoạt hóa nhiệt ở Việt Nam.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã đồng ý về chủ trương đầu tư dự án Vinasat-2 nhằm tăng năng lực của hạ tầng viễn thông và giữ quyền của Việt Nam sử dụng vị trí quỹ đạo vệ tinh 131,8oE, nguồn tin từ Cổng Thông tin điện tử Chính phủ cho biết.
Các sản phẩm tạo màng bảo quản quả tươi (Cefores) là kết quả nghiên cứu của đề tài cấp nhà nước mã số KC.07.04/06-10 "Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ và thiết bị sản xuất chế phẩm tạo màng dùng trong bảo quản một số rau quả tươi", do Viện Cơ điện nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch thực hiện.
Sản phẩm KHCN trong nước khó cạnh tranh với sản phẩm ngoại dù đã nhanh chóng tiếp cận nghiên cứu chế tạo cải tiến công nghệ. Đây là bài toán khó đối với KHCN ứng dụng đời sống ở nhiều địa phương.
Ba hợp chất có cấu trúc mới vừa được phát hiện trong cơ thể loài hải sâm trắng có tác dụng ức chế các dòng tế bào ung thư người. Phát hiện này do hai nhà khoa học trẻ tiến hành vừa được trao Giải thưởng Khoa học Thanh niên lần thứ 18.
Economax là tên một sản phẩm tiết kiệm xăng dùng cho ô tô, xe máy do TS Trần Lê Hưng và các cộng sự thuộc Viện Khoa học Vật liệu (Viện KH&CN Việt Nam) đã nghiên cứu, chế tạo thành công mới đây.
Các nhà khoa học của Viện Điện - Điện tử - Tin học (EEI) đã giới thiệu mô hình hầm chứa ô tô tự động 7 tầng trong lòng đất với những chức năng thông minh.
Chuyện Apple, Samsung tự tạo ra sản phẩm riêng để thoát khỏi sự lệ thuộc vào cái bóng Google gợi mở cho ngành công nghệ thông tin và truyền thông Việt Nam suy nghĩ đến hướng tự tạo ra sản phẩm, những thương hiệu mới trong và ngoài nước, vượt khỏi cái bóng những người khổng lồ.
Doanh số máy tính cá nhân trên toàn cầu đã giảm quý thứ 5 liên tiếp, lâu nhất từ trước tới nay, do người tiêu dùng tiếp tục chuyển hướng sang các dòng máy tính bảng và smartphone trang bị màn hình cảm ứng.
Chỉ khoảng 2 năm trước, 99% các ứng dụng di động mà người dùng Việt sử dụng đều của nước ngoài thì hiện nay, với gần 10 triệu smartphones và 20 triệu thuê bao 3G, việc phát triển các ứng dụng di động đang trở thành xu hướng tiềm năng.
Smartphone ngày càng trở nên phổ biến trên khắp thế giới. Một trong những vấn đề lớn nhất mà mọi người dùng smartphone đều gặp phải là thời lượng pin dùng trên máy. Việc sạc điện cho pin mọi lúc mọi nơi đã thu hút được nhiều hãng công nghệ và cả các nhà sản xuất thời trang tham gia.
Tại hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm của Bộ Thông tin và Truyền thông, hôm 1/7, ông Tống Viết Trung, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) đã đề xuất tăng giá cước 3G.
Một nghiên cứu mới do các nhà khoa học Mỹ thực hiện công bố trên tạp chí Y học hô hấp Lancet cho biết việc xem xét bộ gen của trẻ em có thể giúp xác định khi bước vào độ tuổi trưởng thành, chúng có nguy cơ bị mắc bệnh hen suyễn hay không.
Trước khi trở thành cái tên quen thuộc với nhiều người dùng Internet toàn cầu hiện nay, nhiều trang web nổi tiếng đã phải thay đổi tên miền theo hướng gọn nhẹ hơn, dễ nhớ hơn.
Hàm lượng công nghệ các ngành xuất khẩu của Việt Nam hầu như không thay đổi sau 10 năm. Vì thế, không có gì khó hiểu khi nước ta vẫn "trung thành" với chiến lược xuất khẩu nguyên liệu thô và nuôi giấc mơ công nghệ cao.
Hàn Quốc có được những thành tựu vượt bậc về phát triển kinh tế và khoa học công nghệ một phần là nhờ những định hướng đúng đắn từ rất sớm của Chính phủ Hàn Quốc trong thúc đẩy đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D). Những chính sách đó rất đáng để chúng ta nghiên cứu và áp dụng.
Những ý kiến của Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thống đốc Mitt Romney trên trang Tranh luận khoa học (ScienceDebate.org) phản ánh rất rõ khác biệt về chủ trương và chính sách khoa học công nghệ giữa 2 ứng cử viên Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới. Sau đây là lược thuật một số nội dung cơ bản.
Việc tìm hiểu, tham khảo những mô hình tiến bộ trong quản lý quỹ khoa học của quốc tế để áp dụng một cách phù hợp vào hoàn cảnh thực tế của Việt Nam là điều hết sức cần thiết. Bài viết này điểm qua một số so sánh giữa Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia (Nafosted) và Quỹ Khoa học quốc gia Mỹ (NSF) trên các khía cạnh: tổ chức hội đồng, thẩm định đề cương, cơ chế tài chính, và đàm phán tài chính.
Hơn 70% số trận động đất mạnh nhất trên thế giới đều xảy ra dọc theo một đới xuyên lục địa được biết đến dưới tên gọi Vành đai lửa Thái Bình Dương, dài khoảng 40 nghìn km, chạy vòng quanh Thái Bình Dương. Việt Nam là một trong những quốc gia may mắn nằm ngoài vành đai lửa này, vì thế đến nay chúng ta chưa phải chịu những thiệt hại nặng nề do động đất gây ra như các nước: Nhật Bản, Indonesia, Philippines... những quốc gia nằm ngay trên vành đai lửa Thái Bình Dương.
Một vị khách đến gõ cửa nhà bà Mary Reeser - phụ nữ luống tuổi về hưu sống tại bang Florida, Mỹ. Mãi không thấy ai ra, bà gọi thêm người phá cửa. Trong nhà, trên chiếc ghế bành, chủ nhân đã cháy thành than, chỉ còn một bàn chân đi giày vải, xung quanh, đồ đạc hầu như vẫn nguyên vẹn…
Tòa án dân sự Paris vừa bác yêu cầu của luật sư Maurizio Liberati (Ý) về việc đòi giải tỏa khoản tiền 5,2 triệu Euro của Vietnam Airlines đang được giữ tại tài khoản của đoàn luật sư Paris.
Dự án xây dựng tuyến đường trục nối khu đô thị Lạch Tray - Hồ Đông rộng tới 100 m tại TP Hải Phòng được khởi công cách đây 5 năm vẫn đang “giậm chân tại chỗ”. Lý do được đưa ra là có tới 52/85 hộ dân không chịu bàn giao đất cho dự án trong khi quyết định cưỡng chế thu hồi đất đã được UBND quận Ngô Quyền ban hành.
Hawking & Mlodinow vừa công bố cuốn sách “The grand Design” (Cuộc đại thiết kế) trong đó các tác giả nêu lên nhiều quan điểm gây nên một làn sóng phản ứng gay gắt từ phía các nhà khoa học, triết học và thần học.
Không phải lúc nào những phát minh đặc biệt hữu ích cho đời sống cũng mang lại tiền bạc và danh vọng cho chủ nhân. Dưới đây là cái nhìn cận cảnh về một vài phát minh xuất sắc, đã và đang phục vụ cho hàng triệu người trên khắp thế giới, nhưng không thể đưa tên tuổi người sáng chế vào lịch sử hay trở thành tỉ phú!