Vận tải Biển : “Chạy vạy” tìm lao động

Cty CP Vận tải biển Đông Dương (284 Đà Nẵng – Ngô Quyền - Hải Phòng) hiện có 2 tàu, trọng tải 2.300 tấn và 4.000 tấn với gần 40 thuyền viên nhưng theo ông Lưu Đức Trọng - Giám đốc Cty thì lực lượng thuyền viên luôn biến động, hàng năm Cty vẫn cần tuyển thêm một số thuyền viên giỏi đảm nhiệm cho các vị trí quan trọng.

Hiện, ngoại trừ  một số DN lớn trong ngành hàng hải như Vosco, Vinalines, Vinaship... còn lại hầu hết các DN vận tải biển VN đều ở trong tình trạng chung là phải "chạy vạy" khắp nơi để đảm bảo lượng thuyền viên. Thậm chí còn phải đến các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề để tạo mối quan hệ nhằm thu hút, lôi kéo thuyền viên sau khi ra trường về làm việc cho DN. Nhưng cách làm này cũng chưa đủ khỏa lấp nhu cầu nhân lực đủ trình độ.

Đâu là lối ra ?

Hiện ở nước ta đã mở rộng quy mô đào tạo nguồn nhân lực cho ngành hàng hải, ngoài các trường ĐH Hàng hải, CĐ Hàng hải... tại Hải Phòng còn có một số trường cao đẳng, trường dân lập, dạy nghề khác cũng đào tạo các ngành có liên quan đến hàng hải như Trường Cao đẳng nghề Duyên hải, Trường Cao đẳng nghề Bách nghệ Hải Phòng... hàng năm cung ứng một lượng lớn thuyền viên.

Nghề thuyền viên đòi hỏi đào tạo lâu dài, liên tục. Trung bình để đào tạo thuỷ thủ trực ca cần 3 năm, sĩ quan mức vận hành là 7 năm, sĩ quan mức quản lý (đại phó, máy hai) là 10 năm và để trở thành thuyền trưởng, máy trưởng phải mất 12 - 14 năm. Phải học nghề liên tục cộng với điều kiện làm việc vất vả, nguy hiểm nên không ít thuyền viên được đào tạo từ ngành hàng hải ra nhưng không thiết tha với nghề, hoặc cũng không ít người chỉ làm việc trong ngành này một thời gian lại chuyển sang ngành khác có mức thu nhập ổn định và an toàn hơn. Do vậy, giải pháp trước mắt và còn có tính lâu dài là các cơ sở đào tạo cần có sự thay đổi mạnh mẽ về chương trình học, nội dung học, chương trình thực tập... để nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt cần nâng cao trình độ ngoại ngữ cho các thuyền viên. Mục tiêu cần đạt được là các thuyền viên có thể đáp ứng ngay được yêu cầu làm việc trên các phương tiện hàng hải, thay vì phải đào tạo lại hay “bồi dưỡng” thêm về kiến thức, kinh nghiệm như hiện nay.