TKV đề xuất giá than mới cho ngành điện

Cơ sở để TKV đề xuất giá bán than mới này là Thông báo 224/TB-VPCP ngày 11/8/2009 và Công văn số 13513/BTC-QLG ngày 23/9/2009 về việc giá than trong nước điều chỉnh thấp hơn giá than xuất khẩu tối đa 10%.

TKV đang tổ chức đấu giá, khoảng 2 lần/năm, để xác định giá than xuất khẩu. Trên website của TKV tại địa chỉ www.vinacomin.vn cũng đăng tải cụ thể giá than xuất khẩu các loại đang bán cho các đối tác. Dựa trên các loại than xuất khẩu này, TKV còn có một bảng chuyển đổi sang các chủng loại than đang áp dụng tại thị trường Việt Nam để từ đó quy ra giá bán dự kiến cho năm 2010.

Hiện tại, giá than bán cho ngành điện là 442.000 đồng/tấn đối với than cám 4b và 405.000 đồng/tấn đối với than cám 5. Như vậy, mức tăng giá than bán cho ngành điện như đề xuất của TKV, nếu được áp dụng từ ngày 1/1/2010, sẽ tăng hơn gấp đôi so với mức giá hiện hành. Đây cũng sẽ là mức tăng cao nhất đối với các nhà máy điện, bởi trước đó, 3 hộ tiêu thụ than lớn nhất là phân bón, giấy và xi măng đã được điều chỉnh giá than trong những tháng cuối năm 2009.

Mặc dù việc tăng giá than lên gần ngang bằng với giá thị trường quốc tế là không có gì khó hiểu, bởi giá thành khai thác than ngày càng tăng, trong khi cần tạo ra ý thức tiết kiệm sử dụng các năng lượng không tái tạo được, nhưng nếu đề xuất tăng giá than đối với ngành điện được chấp nhận, thì sẽ ảnh hưởng không nhỏ cho nền kinh tế.

Hiện tổng công suất của toàn bộ hệ thống điện là 17.000 MW, trong đó tỷ trọng các nhà máy nhiệt điện than khoảng 30%. Chính vì vậy, việc tăng giá than đầu vào của các nhà máy điện chắc chắn sẽ khiến giá điện tăng đáng kể.

Các chuyên gia cho biết, trong cơ cấu giá điện hiện nay, giá phát điện chiếm 70 - 75% giá thành, mà giá phát điện lại chủ yếu phụ thuộc vào giá nhiên liệu than và dầu.

Giá điện năm 2009, được áp dụng từ ngày 1/3/2009, đưa ra việc tính toán biến động theo yếu tố đầu vào và cho từng khâu cấu thành giá điện. Vì thế, trong cơ chế thực hiện giá bán điện theo cơ chế thị trường, giá điện sẽ được điều chỉnh từng năm theo yếu tố đầu vào và cho từng khâu cấu thành giá bán điện.

Như vậy, giá điện cho năm 2010 đang được các cơ quan hữu trách xây dựng chắc chắn sẽ không kịp áp dụng ngay khi bắt đầu năm 2010. Mặc dù mức điều chỉnh giá điện của năm 2010 so với năm 2009 chưa có thông số cuối cùng, nhưng theo các chuyên gia tham gia xây dựng giá điện mới, các thông số đầu vào để tính toán mức giá điện mới chưa đề cập việc tăng giá than bán cho các nhà máy điện như đề nghị mới đây của TKV.

Do đó, nếu xem xét đề nghị tăng giá than của TKV, thì giá điện chắc chắn sẽ tăng đáng kể, tác động tới nền kinh tế và hoạt động của các doanh nghiệp. Bài toán chấp nhận giá năng lượng biến động theo cơ chế thị trường như giá xăng dầu có vẻ không dễ giải với các cơ quan chức năng.