Trước đây, "đấu giá đất" được coi là nguồn thu không nhỏ của thành phố Hải Phòng nhằm bù đắp thiếu hụt hơn 700 tỷ đồng ngân sách địa phương năm 2009 do thực hiện các chính sách miễn, giảm, giãn thuế của Chính phủ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nguồn thu này còn rất nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng sinh vốn của đấu giá đất bởi 5 tháng qua, thành phố mới thu 21/400 tỷ đồng (đạt 5%) kế hoạch về đấu giá đất trong năm nay. Nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng này là do thủ tục vẫn còn quá rườm rà và thiếu kinh phí cho việc đền bù, giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ sở hạ tầng khu đất. Có lẽ vì vậy, để khắc phục tình trạng chậm trễ việc đấu giá đất, thành phố Hải Phòng đang chỉ đạo các quận, huyện khẩn trương xem xét lại các dự án theo thứ tự ưu tiên, dự án nào có đủ điều kiện và phù hợp quy hoạch thì tập trung tổ chức đấu giá trước, không nên dàn trải thực hiện nhiều dự án cùng một lúc sẽ không đạt hiệu quả.
Hiện tại, phần lớn khu đất dự định đưa vào đấu giá năm 2009 của thành phố và các quận, huyện mới đang ở bước lập hồ sơ, chờ xét duyệt nhưng thực tế các khu đất đủ điều kiện đưa vào đấu giá hiện rất ít so với các dự án định đấu giá trên địa bàn. Đáng chú ý nhất là hai dự án lớn được thành phố tập trung chỉ đạo là khu đất tại số 14, phố Trần Quang Khải và số 199 phố Tô Hiệu vẫn đang dở dang. Kết quả điều tra cho thấy, mặc dù khu đất 14 Trần Quang Khải đã được phê duyệt đấu giá với mức khởi điểm 90 tỷ đồng từ tháng 7/2007 nhưng do có sự điều chỉnh về quy hoạch và thực hiện phương thức lựa chọn nhà đầu tư đấu thầu dự án nên đến nay khu đất này vẫn chưa đưa vào đấu giá. Tương tự, khu đất tại số 199, phố Tô Hiệu rộng gần 3.600 m2 được phê duyệt mức giá khởi điểm gần 50 tỷ đồng từ năm 2007 song, mức này hiện không còn phù hợp nữa nên Sở Tài chính và các ngành liên quan sẽ xem xét, xác định lại mức giá trong thời gian tới. Ngoài ra, khu đất Nhà điều hành cụm công nghiệp Vĩnh Niệm rộng 3.800 m2 và quỹ đất 10% thu từ dự án phát triển nhà của Công ty xâp lắp và vật liệu xây dựng số 5 tại phường Anh Dũng, quận Dương Kinh có diện tích hơn 4.400 m2 cũng đang được dự kiến đưa ra đấu giá.
Tại các quận, huyện, số dự án dự định đưa vào đấu giá đất lên tới 267 ha với mức giá khởi điểm hàng trăm tỷ đồng. Riêng năm 2009, dự định hoàn tất thủ tục và tổ chức đấu giá 93,2 ha với mức khởi điểm dự kiến 388 tỷ đồng nhưng trong 5 tháng, các quận, huyện cũng mới tổ chức đấu giá...hơn 2 ha, thu nộp ngân sách 21 tỷ đồng, cao hơn 3 tỷ đồng so với mức khởi điểm và vướng mắc nhất hiện nay là khâu làm thủ tục.
Một cán bộ chuyên thực hiện công tác đấu giá đất cho biết: Nếu làm theo đúng quy trình, thủ tục, phải lên, xuống xin phép nhiều lần thì một dự án đấu giá đất có khi kéo dài vài năm. Đơn cử như dự án 6,7 ha đất tại Thành Tô, quận Hải An được tổ chức đấu giá năm 2008 nhưng do ảnh hưởng của dự án xây dựng tuyến đường nối từ quốc lộ 10 đến đường Lê Hồng Phong và dự án mở rộng Sân bay Cát Bi nên kết quả đấu giá trước bị hủy và tới quý III này mới có thể tổ chức đấu giá lại. Tương tự, tại quận Lê Chân, hồ sơ 2 dự án đấu giá đất nằm quá lâu tại Sở Tài nguyên- Môi trường khiến quá trình xét duyệt, thẩm định để đấu giá bị chậm lại. Ở huyện Cát Hải, 2 khu đất dự kiến đấu giá tại dốc Bèo (3.300 m2) và Làn Sóng Xanh (hơn 2.000 m2) trị giá lên tới hơn 50 tỷ đồng có thể tiến hành trong năm nay thì phải làm ngay việc điều chỉnh quy hoạch, chuyển đổi từ đất trồng cây xanh sang đất ở hoặc đất dịch vụ và giải quyết nhanh về thủ tục. Một cán bộ huyện Kiến Thụy cho biết việc hoàn tất hồ sơ một dự án đấu giá đất cần ít nhất 30 loại văn bản…
Mặt khác, các quận, huyện còn đang vướng mắc do thiếu vốn phục vụ việc đền bù, giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Nhiều ý kiến cho rằng thành phố cần ứng trước khoản kinh phí ban đầu để thực hiện các việc trên, sau khi đấu giá đất xong thì địa phương sẽ hoàn trả. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng cần một cơ chế linh hoạt, không nhất thiết dự án nào cũng phải hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng mới đem đấu giá, nếu xét đủ điều kiện có thể cho đấu giá thô. Để thu tiền nhanh, nhiều địa phương đề nghị giảm thời hạn nộp tiền lần đầu từ 30 ngày xuống 15 ngày; nếu dự án không lớn có thể quy định nộp tiền đấu giá chỉ 1 lần... Rõ ràng, thực tế đang nảy sinh không ít vấn đề cần được bổ sung để hoàn thiện cơ chế đấu giá đất, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
( Theo TU // Báo xây dựng )