“Một trong những định hướng thị trường BĐS là quyền tiếp cận nhà ở. Do vậy Nhà nước cũng cần tạo ra cơ chế chính sách để giúp cho doanh nghiệp (DN) bất động sản (BĐS) hướng tới các đối tượng như người có thu nhập trung bình và thấp… Thị trường BĐS Việt Nam rất có tiềm năng để đẩy mạnh triển khai mục tiêu đó nhưng điểm yếu hiện nay là hệ thống cơ chế chính sách của ta còn chưa hoàn thiện, người thu nhập thấp khó mua nhà giá rẻ” - Đó là một vài nhận định của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam tại Hội thảo “Thị trường BĐS Việt Nam: Những vấn đề DN cần quan tâm” diễn ra ngày 1/8 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS, Hiệp hội BĐS Việt Nam đồng tổ chức.
Thiếu chuyên nghiệp
Biểu hiện rõ nhất cho thấy thị trường BĐS thiếu tính chuyên nghiệp bắt nguồn từ chính các chủ thể tham gia vào tiến trình này. Ở cấp quản lý nhà nước, việc ban hành cơ chế chính sách của ta còn chưa đồng bộ. DN tham gia kinh doanh BĐS phần lớn là mới thành lập, quy mô nhỏ nên kinh nghiệm còn hạn chế; không ít DN thiếu định hướng kinh doanh bài bản, thậm chí thiên về làm ăn chụp giựt. Hệ thống thông tin, nhận định về thị trường BĐS cũng yếu và cảm tính. Biểu hiện của nó là cùng một thời điểm, có DN thì cho rằng thị trường đang sốt, nơi thì bảo nguội lạnh. Về phía người dân, cho đến nay vẫn chủ yếu đầu tư theo phong trào, theo tin đồn. Mặc dù Luật Kinh doanh BĐS và Nghị định 153/2007/NĐ-CP, từ 1/1/2009 bắt buộc các Cty kinh doanh BĐS phải giao dịch qua sàn trong khi thực tế, chúng ta chưa có một sàn giao dịch nào được công nhận là sàn chuẩn vì hiện Bộ Xây dựng còn đang lên kế hoạch xây dựng tiêu chí về sàn giao dịch chuẩn…
Một vấn đề nhạy cảm mà theo các chuyên gia là “đã đến lúc nên nhìn thẳng và nói thật”, đó là sự vận hành cơ chế chính sách đang thiếu trơn tru và biến thành rào cản đối với sự phát triển của thị trường BĐS. Nếu như ở Hàn Quốc, Đài Loan thời gian để một DN đầu tư nước ngoài có thể nhận dự án triển khai chỉ mất 3 ngày. Thì ở Việt Nam, thời gian này tại Hà Nội mất 3 năm, TP.HCM mất 1,5 năm. Với khoảng 5.000 dự án ở Hà Nội, mỗi dự án nếu rút ngắn thời gian 1 năm, thì số tiền tiết kiệm được sẽ không nhỏ.
Và những “rào cản” bất lợi khác
“Tại thời điểm này, vấn đề “nóng” và cơ bản nhất đối với việc thúc đẩy thị trường BĐS vẫn là vốn đầu tư. Việc Chính phủ công bố gói đầu tư về nhà ở xã hội được hy vọng sẽ có tác động như một cú hích lớn làm cho thị trường lành mạnh hơn” - ông Tống Văn Nga, Tổng thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam đã nhận định như vậy. Tuy nhiên, các DN lại cho rằng, mặc dù tổng số tiền có thể đưa ra lưu thông qua chương trình kích cầu của Chính phủ lên tới hàng trăm nghìn tỷ đồng, song tìm kiếm được nguồn vốn cho các dự án không đơn giản do thủ tục thẩm định và sự thận trọng quá mức trong việc thế chấp bằng BĐS.
Trong năm nay, sẽ có nhiều dự án nhà cho người thu nhập thấp được triển khai. Giai đoạn 2009 - 2015 sẽ có 189 dự án, với quy mô xây dựng hơn 7,1 triệu m2 sàn với 166 nghìn căn hộ, đáp ứng cho khoảng 700 nghìn người. Riêng trong giai đoạn 2009 - 2010 có khoảng 150 dự án với hơn 152 nghìn căn hộ, đáp ứng cho khoảng 640 nghìn người. Tuy nhiên, bà Vũ Thị Hoà, Phó cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS lại cho rằng, công chức, công nhân và người có thu nhập thấp khó có ngay 350 - 450 triệu đồng để mua căn hộ giá rẻ. Nếu mua trả góp, lãi suất trong thời hạn 15 - 20 năm cũng là khoản tiền lớn. Ngoài ra, khi nhà ở đến tay họ thì đã phải qua trung gian và giá sẽ đội lên.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, nền kinh tế Việt Nam đã có dấu hiệu hồi phục và đây chính là cơ hội để phát triển thị trường BĐS. Nếu phát triển tốt sẽ là kênh thu hút đầu tư lớn, tuy nhiên để tận dụng được cơ hội này, cả Chính phủ và DN cần có những bước đi đúng đắn, nhanh chóng và hết sức thận trọng.
Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cho biết, Bộ Xây dựng đã có kế hoạch ban hành 6 Thông tư hướng dẫn chi tiết liên quan đến quản lý công tác xây dựng cơ bản, hướng dẫn chi tiết về xây dựng giá thành, các đối tượng được thuê, thuê mua nhà thu nhập thấp; hướng dẫn thành lập ban quản lý duy tu, bảo dưỡng, xây dựng phát triển các quỹ nhà cho người thu nhập thấp đảm bảo an toàn, chất lượng, giá thành, quyền lợi của người dân. |
(Theo Thanh Nhàn // Báo xây dựng )