Lạm phát và bài học năm 2010

Trong khi đó, vẫn có rất nhiều yếu tố tiềm ẩn ảnh hưởng tới giá cả hàng hóa thời gian tới. Trước hết, việc mới đây, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá tuy được đánh giá là phù hợp với đòi hỏi thực tiễn của nền kinh tế, song quyết định này sẽ tác động đến giá cả nguyên, nhiên vật liệu nhập khẩu, đẩy giá bán lên cao. Chuyện nhập khẩu lạm phát và tình trạng “té nước theo mưa” cũng không phải là lần đầu tiên được nhắc tới.

Thứ hai là, khả năng tăng giá điện, giá than từ ngày 1/3 cũng đã được tính tới. Giá xăng dầu, dù đang được kiềm chế, nhưng việc điều chỉnh tăng gần như là khó tránh khỏi, nhất là khi giá dầu thế giới vẫn đang trong xu hướng tăng. Khi giá các mặt hàng thiết yếu điều chỉnh tăng, sẽ tác động cả trực tiếp và gián tiếp tới giá cả nhiều hàng hóa nói chung. Đó là chưa kể, xa hơn, vào tháng 5, dự kiến sẽ tăng lương tối thiểu. Trong khi đó, lãi suất vẫn chưa thấy khả năng hạ nhiệt.

Nếu nhìn lại diễn biến CPI 3 tháng đầu năm 2010 (tháng 1 tăng 1,36%, tháng 2 tăng 1,96%, tháng 3 tăng 0,75%), thì có thể thấy, kịch bản năm ngoái có thể sẽ lặp lại, nếu nhiệm vụ kiềm chế lạm phát không thực sự được đặt lên vị trí ưu tiên hàng đầu.

Cũng cần nhắc lại rằng, năm 2010, sau những tháng đầu năm CPI tăng cao, với nhiều biện pháp quyết liệt của Chính phủ, CPI những tháng quý II, quý III đã giảm tốc đáng kể. Khi đó, nhiều người tin tưởng rằng, không còn phải quá lo với lạm phát và rằng, có thể giữ lạm phát năm ở mức 7 - 8%, nhưng cuối cùng, lạm phát cả năm 2010 đã lên tới 11,75%. Kiểm điểm tình hình kinh tế năm 2010, tại phiên họp cuối năm, Chính phủ cũng đã thừa nhận, đã có những lúc, các bộ, ngành, địa phương còn chủ quan, chưa quyết liệt với các biện pháp kiềm chế lạm phát.

Nhắc lại bài học của năm 2010 để thấy rằng, không thể chủ quan với lạm phát. Phải quyết liệt kiềm chế lạm phát ngay từ đầu năm bằng các giải pháp cụ thể trong đó thời điểm tăng giá điện cần được tính toán hợp lý, tránh tác động cộng hưởng làm gia tăng áp lực lạm phát vào thời điểm đã có quá nhiều yếu tố kích thích tăng giá.