Ngân sách đầu tư được thực hiện công khai, minh bạch

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Võ Hồng Phúc trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. (Ảnh: Trí Dũng/TTXVN)

Vị Bộ trưởng thứ 2 đăng đàn trong phiên họp thứ 18 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc đã tập trung vào các nhóm vấn đề đơn giản thủ tục đầu tư, phân bổ vốn đầu tư cho các địa phương và các giải pháp kích cầu nền kinh tế.

Cần đơn giản hoá thủ tục đầu tư

Liên quan đến các thủ tục đầu tư xây dựng cơ bản, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cho biết từ đầu năm đến nay, Bộ đã ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực đầu tư dự án như đổi mới mạnh cho các địa phương, đơn giản hóa các thủ tục đầu tư dự án kể cả những dự án sử dụng vốn ngoài Nhà nước.

Chẳng hạn việc thủ tục thẩm định thiết kế cơ sở như bỏ quy định cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng thẩm định riêng thiết kế cơ sở, nội dung này được thực hiện cùng lúc với việc thẩm định các nội dung khác cảu dự án đầu tư; thực hiện phân cấp mạnh hơn thẩm quyền quyết định đầu tư cho cấp huyện, xã như Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư cho các dự án nhóm A, B, C trong phạm vi khả năng cân đối ngân sách của địa phương sau khi thông qua Hội đồng nhân dân cùng cấp.

Quy trình, thủ tục thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu quy mô nhỏ được đơn giản hoá tối đa (không cần lập hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu mà chỉ cần chủ đầu tư và nhà thầu được kiến nghị chỉ định thầu thương thảo và ký hợp đồng) cũng có văn bản quy định mới.

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Văn Thuận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật về việc chỉ định thầu hay tổ chức đấu thầu trong thời gian hiện nay cái nào hiệu quả hơn, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc khẳng định việc đấu thấu đã mang lại hiệu quả cao trong vấn đề xây dựng cơ bản và không chỉ ở Việt Nam mà cả các nước trên thế giới đều cho rằng đấu thầu là giải pháp tốt nhất, hiệu quả nhất.

Có đấu thầu mới giá giảm được giá (có dự án giảm tới 40%), trình độ chủ đầu tư, tư vấn tốt. Nhưng đối với một số dự án vùng sâu, vùng xa cần tính toán cho phù hợp, thực tế cho thấy có dự án đã được thực hiện tốt sau khi giao cho địa phương, Bộ trưởng nói.

Cần công khai, minh bạch, sử dụng đúng mục đích gói kích cầu

Nhiều đại biểu đã bảy tỏ sự quan tâm và chất vấn về việc đảm bảo gói kích cầu 1 tỷ USD của Chính phủ được công khai, minh bạch, sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng. Bên cạnh việc cho rằng kích cầu tốt sẽ góp phần giải quyết bài toán lao động mất việc, bảo đảm an sinh xã hội, vẫn còn những ý kiến băn khoăn việc giải ngân gói kích cầu của Chính phủ.

Theo Bộ trưởng Võ Hồng Phúc, quá trình phân bổ vốn đầu tư cho các chương trình có mục tiêu quốc gia được Bộ Kế hoạch Đầu tư lên kế hoạch đầu tư trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội, quyết định của Chính phủ, tầm quan trọng thực tế của chương trình và nhu cầu của các địa phương. Về việc phân bổ nguồn vốn trái phiếu chính phủ được tập trung cho 4 lĩnh vực giao thông, thủy lợi, giáo dục và y tế.

Việc phân bổ này trên cơ sở các Nghị quyết của Quốc hội, Luật ngân sách và được giao cho các Bộ ngành chức năng trực tiếp quản lý theo nguyên tắc vốn tập trung, bảo đảm hiệu quả đầu tư, công khai, minh bạch, công bằng. Việc phân bổ vốn trái phiếu Chính phủ hiện mới đạt khoảng 60 đến 70% nhu cầu vốn của các địa phương trong việc phát triển cơ sở hạ tầng.

Về vấn đề kích cầu, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cho biết trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã có những chính sách linh hoạt trong việc áp dụng các biện pháp tài chính kích cầu trên 5 lĩnh vực là thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu; kích cầu đầu tư và tiêu dùng; chính sách tài chính và tiền tệ; bảo đảm an sinh xã hội và tăng cường công tác điều hành, tổ chức thực hiện chính sách.

Đối với việc đầu tư chung từ Ngân sách Nhà nước, Chính phủ đã đề nghị bảo lưu khoản tiền 7.000 tỷ đồng của ngân sách năm 2008 chưa sử dụng hết chuyển sang sử dụng trong năm nay; đồng thời đề nghị cho ứng trước một phần ngân sách 2010 cho một số lĩnh vực đặc biệt quan trọng với trị giá 33.000 tỷ đồng; kéo dài khoản trái phiếu Chính phủ trị giá 7.700 tỷ đồng của năm 2008 chưa sử dụng hết sang sử dụng cho năm 2009.

Bên cạnh đó, Chính phủ sử dụng các biện pháp đảm bảo kích cầu thông qua các chính sách thuế, hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng để đảm bảo ổn định việc sản xuất, kinh doanh, giảm giá thành, kích thích tiêu thụ hàng hóa. Đến nay, giải ngân 150.000 tỷ đồng vay ngân hàng được hỗ trợ lãi suất.

Trả lời chất vấn của đại biểu Vũ Quang Hải, tỉnh Hưng Yên, xung quanh gói kích cầu 1 tỷ USD từ dự trữ ngoại tệ để hỗ trợ lãi suất, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc khẳng định gói kích cầu này không chỉ được sử dụng trong hoạt động ngân hàng mà còn được sử dụng trong các chính sách đảm bảo an sinh xã hội như hỗ trợ người nghèo, đồng bào vùng bão lụt.

Theo Bộ trưởng, các biện pháp mà Chính phủ áp dụng trong thời gian qua vừa có tác động kích cung vừa giúp cho việc kích cầu tiêu dùng. Việc sử dụng nguồn ngân sách đầu tư đều được thực hiện minh bạch và tất cả các đối tượng tham gia gói kích cầu này đều được công khai.

Về vấn đề này, Thống đốc Ngân hàng Nguyễn Văn Giàu cho biết việc hỗ trợ lãi suất là nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp hạ giá thành sản phẩm và duy trì ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây là một chính sách rất quan trọng được Chính phủ áp dụng kịp thời trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang chịu ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới, giúp các doanh nghiệp ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh và tác động trực tiếp đến người lao động.

Việc áp dụng chính sách hỗ trợ lãi suất sẽ không thể dẫn đến tình trạng “đảo nợ” của các doanh nghiệp, bởi việc trả nợ trước hạn, đúng hạn rồi sau đó vay tiếp là việc làm bình thường trong nghiệp vụ hoạt động ngân hàng. Các doanh nghiệp khi vay vốn đều phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của pháp luật, ông Giàu nói.

Theo ông Giàu, đến nay, thu nhập của cán bộ ngành ngân hàng vẫn được thực hiện theo đúng những quy định của pháp luật và tin rằng, các cán bộ ngành ngân hàng sẽ nâng cao trách nhiệm của mình để cùng các ngành, các cấp và toàn dân vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.

Hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tái đầu tư sản xuất

Trả lời chất vấn của đại biểu về việc gói kích cầu có được sử dụng để hỗ trợ người dân xây dựng đường giao thông liên thôn, liên xã hay không và tại sao không dùng trái phiếu Chính phủ để nâng cấp bệnh viện ung thư, Bộ trưởng cho biết hỗ trợ việc xây dựng đường giao thông liên thôn, liên xã là vấn đề lớn.

Thời gian qua, Chính phủ đã thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ, tuy nhiên vấn đề này còn khó khăn, đòi hỏi các tổ chức, cá nhân cùng tham gia. Việc nâng cấp Bệnh viên ung thư là cần thiết, tuy nhiên phải huy động từ nhiều nguồn khác, trong đó có cả huy động từ việc phát hành kết quả sổ số.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết thêm liên quan đến câu hỏi kích cầu hỗ trợ nông thôn, hỗ trợ cho người nghèo, cần huy động tổng hợp sức mạnh từ các doanh nghiệp, gia đình, dòng họ. Chính phủ đã chỉ đạo rà soát lại những phí, lệ phí của dân, bỏ khoản đóng góp không hợp và tận dụng lao động tại địa phương trong việc xây dựng đường giao thông nông thôn.

Dự kiến năm nay xây dựng khoảng 500 căn nhà cho người nghèo, trong khi đó ngân sách bố trí trong 3 năm và được triển khai theo tiến độ. Nhà nước sẽ cho vay không lấy lãi khoảng 5 năm để xây dựng các tuyến đường trung tâm tuyến huyện, xã, kiên cố hoá kênh mương, ông Ninh cũng cho biết.

Phát biểu kết luận, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhận xét phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Võ Hồng Phúc là tương đối tốt, tuy rằng một số vấn đề vẫn có thể làm rõ, sâu hơn nữa.

Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh vấn đề được các đại biểu quan tâm là thủ tục đầu tư, hiện vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết, chậm và phức tạp gây ảnh hưởng đến quá trình đầu tư, phát triển kinh tế. Trong thời gian tới, thủ tục đầu tư cần được cải tiến theo hướng đơn giản hóa, góp phần hạn chế việc thất thoát, lãng phí vốn. Việc bố trí nguồn vốn vẫn còn dàn trải, cần tập trung nguồn vốn đầu tư để tạo sức mạnh tập trung giải quyết các lĩnh vực, các chương trình, đề án trọng điểm.

Mặc dù theo đánh giá của các bộ ngành, kinh tế Việt Nam trong quý I đạt được những kết quả khá khả quan, nhưng cần hết sức cảnh giác trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang lâm vào cuộc khủng hoảng toàn diện; tiếp tục thường xuyên cập nhật, đánh giá tình hình để xử lý đúng các diễn biến không thuận lợi của nền kinh tế Việt Nam./.

( Theo TTXVN)