Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa ban hành bản “Khung kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2010” trong đó có nhận định: Trong số 22 chỉ tiêu kế hoạch năm 2009, ước tính có 15 chỉ tiêu đạt và vượt so với kế hoạch đề ra, 7 chỉ tiêu đạt thấp hơn.
Cụ thể, trong nhóm chỉ tiêu đạt thấp hơn chỉ tiêu Quốc hội, đáng chú ý là tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2009 ước tính chỉ đạt 0% (tăng trưởng xuất khẩu so với năm 2008 bằng không).
Bội chi ngân sách năm 2009 thuộc nhóm đạt chỉ tiêu, nhưng chỉ là sau khi có sự điều chỉnh chỉ tiêu, bội chi ngân sách năm 2009 được cơ quan soạn thảo văn bản này ước tính vào khoảng 6,9%.
Kim ngạch xuất khẩu 2009 tương đương 2008?
Nói về nguyên nhân sụt giảm xuất khẩu, bản “khung kế hoạch” cho biết, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới, từ việc thị trường tiêu thụ hàng xuất khẩu của Việt Nam bị thu hẹp, và giá hàng xuất khẩu giảm, kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2009 ước tính đã giảm khoảng 10,1% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, phía cơ quan soạn thảo vẫn khá lạc quan vào triển vọng xuất khẩu những tháng còn lại của năm nay, đặc biệt là sau những chuyển biến tích cực từ tháng 5 đến nay.
Với những tín hiệu tích cực ban đầu của kinh tế thế giới, cùng với việc mở lại thị trường xuất khẩu thủy sản sang Liên bang Nga và Brasil, mở rộng thị trường xuất khẩu gạo sang châu Phi, xuất khẩu gỗ sang Trung Đông và châu Phi, xuất khẩu sản phẩm dệt may sang Trung Đông, Nga và Nam Phi,... tình hình xuất khẩu có khả năng sẽ được cải thiện.
Nhận định này cũng căn cứ trên một số diễn biến có lợi cho xuất khẩu của Việt Nam thời gian gần đây như một số mặt hàng xuất khẩu nông, lâm, thủy sản,... đang có chiều hướng gia tăng cả về lượng và giá. Các mặt hàng dệt may, da giày, đồ gỗ, linh kiện điện tử có khả năng tăng trưởng trong những tháng cuối năm do nhu cầu thị trường và giá cả tăng lên.
Với mặt hàng có đóng góp lớn cho kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam là dầu thô, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng giá dầu thô từ mức dưới 30 USD/thùng, nay đã tăng lên tới khoảng 70 USD/thùng và có thể còn tăng cao hơn cùng với sự phục hồi kinh tế thế giới và nhu cầu nhiên liệu tăng thêm vào cuối năm…
Theo dự kiến của bộ này, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2009 ước tính sẽ đạt khoảng 62,7 tỷ USD, tương đương với năm 2008.
Về lý do không đạt được mức tăng trưởng xuất khẩu 3% sau khi đã được Quốc hội điều chỉnh, cơ quan soạn thảo văn bản này cho rằng: “Với mức tăng trưởng âm 6 tháng đầu năm, trong khi thương mại thế giới vẫn trong tình trạng giảm sút, thì để có tăng trưởng tổng kim ngạch xuất khẩu cả năm 3%, 6 tháng cuối năm phải tăng khoảng 16% là điều khó có khả năng đạt được”.
Bội chi ngân sách 6,9% GDP
Đứng trước yêu cầu phải duy trì tăng trưởng GDP ở mức hợp lý, giảm thiểu tác động tiêu cực đến đời sống người dân và hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn, chính sách tài khóa của Chính phủ trong năm 2009 này đã và đang tác động mạnh đến hoạt động thu, chi ngân sách Nhà nước.
Theo tính toán của Bộ Kế hoạch và đầu tư, thu ngân sách Nhà nước năm 2009 ước đạt khoảng 375,3 nghìn tỷ đồng, bằng 101% dự toán. Trong đó, thu nội địa ước đạt 223 nghìn tỷ đồng; thu dầu thô ước đạt 57,3 nghìn tỷ đồng; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 90 nghìn tỷ đồng. Ngoài ra, thu chuyển nguồn từ năm 2008 sang dự kiến vào khoảng 33 nghìn tỷ đồng.
Chi ngân sách Nhà nước năm 2009 ước đạt 533,3 nghìn tỷ đồng, bằng 127% kế hoạch. Như vậy, bội chi ngân sách Nhà nước năm 2009 ước đạt 125.000 tỷ đồng, bằng 6,9% GDP.
Liên quan đến khả năng hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch giai đoạn 2006-2010, văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trong 36 chỉ tiêu kinh tế xã hội và môi trường, có 22 chỉ tiêu vượt, đạt và xấp xỉ đạt kế hoạch; còn lại 14 chỉ tiêu sẽ không đạt kế hoạch đề ra.
Trong số các chỉ tiêu kinh tế chủ yếu không đạt, đáng chú ý có tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP), giá trị tăng thêm ngành công nghiệp - xây dựng, bội chi ngân sách nhà nước và tốc độ tăng giá tiêu dùng.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Trong bối cảnh kinh tế tiếp tục khó khăn, diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro, Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã đưa ra dự báo, nhu cầu tiêu thụ rau quả thế giới tiếp tục tăng từ 3,5-5% và ngành rau quả đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 1 tỷ USD trong năm 2013.
Gần đây, nhiều lô hàng chè của Việt Nam xuất khẩu sang các nước châu Âu EU đã bị trả về do phát hiện có chứa các chất Acetamiprid và Imidacloprid. Đây là 2 chất thuộc danh mục 02, theo lộ trình sẽ bị đưa ra khỏi danh mục vào tháng 2/2015.
Trong khi các nền kinh tế lớn ở châu Âu bao gồm cả Đức, Pháp và Italy đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng nợ công khu vực đồng tiền chung euro, kinh tế Thụy Sĩ trong năm qua vẫn phát triển với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm 2012 đạt khoảng 422 tỷ USD.
Trong bài viết mới đây đăng trên hãng thông tấn Roi-tơ, tác giả M.Rát-xlinh nêu hàng loạt ý kiến của các chuyên gia, nhà kinh tế tại Mỹ phân tích những nguyên nhân "lái" giá xăng, dầu thế giới.
Trong xu thế quay về với "ao nhà" và những thị trường gần - tuy chưa phồn vinh dư giả nhưng ít chịu tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu - nhiều doanh nghiệp Việt Nam nhận ra rằng, Campuchia là một thị trường hứa hẹn.
Giám đốc một siêu thị ở Hải Phòng vò đầu bứt tai khi nhìn bảng tổng kết doanh thu bán hàng cuối tháng. Lý do là vì so với tháng trước đó, doanh thu của tháng này giảm thêm 5%, tương ứng với mức giảm doanh thu gần 20% so với cùng kỳ năm 2008. Vị giám đốc âu lo nhìn người phụ nữ ngoài khu hàng thực phẩm cứ nâng lên đặt xuống những túi hàng, trước khi quay lưng... bỏ đi !
Các chuyên gia tới từ châu Âu khuyên rằng, để có thể tăng khả năng xuất khẩu vào Liên minh châu Âu (EU), doanh nghiệp Việt Nam cần có những nghiên cứu chi tiết về đặc tính tiêu dùng của người dân tại đây.
Việt Nam lại đang trở thành thị trường tiêu thụ lớn của hàng Trung Quốc, từ rau xanh, gia vị đến máy móc, thiết bị. Và kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm của Việt Nam sang Trung Quốc chỉ bằng 1/3 so với kim ngạch nhập khẩu. Không những thế, hàng xuất khẩu sang Trung Quốc đã và đang bị ép giá…
Kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu tháng 7/2009 đều tăng khoảng 1% so với tháng trước, khi đạt lần lượt 4,75 tỷ USD và 6 tỷ USD. Đó là con số ước tính vừa được Tổng cục Thống kê công bố. Cụ thể, xem xét trên số liệu tổng hợp của báo cáo, có những điểm đáng lưu ý như sau:
Xác định Trung Quốc vẫn tiếp tục là một thị trường trọng điểm và là đối tác thương mại hàng đầu, Bộ Công Thương dự kiến năm 2009, kim ngạch mậu dịch giữa hai nước đạt khoảng 21,5 tỷ USD, tăng 6,9% so với năm 2008. Năm 2010, dự kiến có khả năng đạt 25 tỷ USD, hoàn thành mục tiêu mà lãnh đạo cấp cao hai nước đề ra.
Khi kinh doanh tại các thành phố lớn ngày càng cạnh tranh gay gắt cùng nhu cầu tiêu dùng giảm, các đại gia điện máy đã mở cuộc "tiến quân" về tỉnh lẻ để “chiều” người dân ở quê.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Tiểu thương tại đây hàng năm đều cam kết về nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, không bán hàng lậu và hàng nhái. Tuy nhiên, phần lớn đều cho rằng điều này rất khó khả thi.
Cục thống kê Tp.HCM vừa công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2014 của thành phố đã tăng 0,12% so với tháng trước và tăng 5,47% so với cùng tháng năm trước. Như vậy, tính từ đầu năm, CPI đã tăng 1,22%, cao hơn gấp đôi mức tăng của năm 2013 (0,66%).
Hiện nay, cuộc xâm lấn của hàng giả đã khiến người ta phải nhìn nhận lại tiêu chí của sự xa xỉ và khiến nhà chức trách các nước trên thế giới đau đầu tìm cách dẹp bỏ.
Thành tích xuất khẩu của Việt Nam lẽ ra sẽ còn cao và hiệu quả hơn nữa nếu quản lý nhà nước khắc phục được những hạn chế về cơ sở hạ tầng, tệ tham nhũng, tính khó tiên liệu của chính sách, và tạo giá trị gia tăng cho hàng hoá.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Giá cá trên thị trường toàn cầu đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại do Trung Quốc có nhu cầu ngày càng lớn đối với những loại hải sản cao cấp như cá ngừ và hàu, trong khi sản lượng đánh bắt có chiều hướng giảm sút.
Các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá bán lẻ ở Việt Nam vẫn là lĩnh vực hấp dẫn nhất. Dù không như đồn đoán ban đầu các tập đoàn lớn sẽ tràn vào nuốt chửng thị trường Việt Nam, nhưng chỉ nhìn vào tốc độ mở rộng của Big C, Metro, Lotte... vừa qua cho thấy sức ép cạnh tranh đang nóng lên từng ngày.
Lại tương tự giá thuốc, giá thực phẩm chức năng cũng đang “nhảy múa thoải mái” khi giá mua vào với giá bán ra chênh nhau tới cả chục lần! Thị trường thực phẩm chức năng đang phát triển mạnh mẽ. Nhưng các quy định về quản lý thực phẩm chức năng đang tỏ ra quá lạc hậu. Phần quản lý giá của mặt hàng này đang bị thả nổi hoàn toàn.
Tháng 4, nhập khẩu đạt con số 6,95 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu 4 tháng qua lên hơn 24,8 tỷ USD. Với kim ngạch xuất khẩu 4 tháng là 20,1 tỷ USD, như vậy, nhập siêu những tháng đầu năm đã lên khoảng 4,7 tỷ USD, tương đương với hơn 23% kim ngạch xuất khẩu. Với cách làm như hiện nay, các chuyên gia cho rằng, mục tiêu kiềm chế nhập siêu dưới 20% trong năm nay là rất khó.
Mark Zimmeran – cựu cố vấn Chủ tịch Phòng thương mại của Mỹ ở Nhật Bản đã viết trong cuốn sách nổi tiếng “Làm ăn với người Nhật như thế nào” của ông: “việc nghiên cứu kỹ càng và nghiêm túc tâm lý người Nhật và cấu trúc xã hội của nước Nhật là cực kỳ cần thiết cho việc làm ăn có hiệu quả với người Nhật”.
Kim ngạch xuất khẩu quý I/2010 ước đạt 14 tỷ USD, giảm 1,6% so với cùng kỳ 2009. Kim ngạch nhập khẩu 3 tháng ước đạt 17,525 tỷ USD, tăng 37,6% so với cùng kỳ năm 2009. Trong đó, nhóm hàng nguyên nhiên vật liệu cần nhập khẩu tăng 35,3%; nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu dự báo tăng khoảng 60,2% và nhóm hàng cần hạn chế nhập khẩu cũng tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự phục hồi của kinh tế trong nước sẽ khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tăng, đặc biệt việc thực hiện giải ngân vốn FDI được dự báo tăng cao sẽ khiến nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ cho hoạt động đầu tư, xây dựng và sản xuất cũng sẽ tiếp tục gia tăng mạnh. Dự báo kim ngạch nhập khẩu năm 2010 ước đạt 74,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2009.
Hiệp định tự do thương mại ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) về nguyên tắc có hiệu lực từ 01/01/2010, có lộ trình cắt giảm tới gần 7.000 dòng thuế. Indonesia đã yêu cầu đàm phán lại với TQ về việc hoãn thực thi ACFTA. Việt Nam hầu như vẫn chưa có một bộ hàng rào kỹ thuật đầy đủ cho các ngành sản xuất trong nước. Mối lo nhập siêu gia tăng từ TQ và mối lo nhiều Doanh nghiệp VN mất thị trường nội địa là có cơ sở....
Theo Tổng cục Thống kê, nhập siêu năm 2009 ước tính lên tới 12,246 tỷ USD, con số này thấp hơn nhiều mức nhập siêu thực hiện lên tới 18,029 tỷ USD của năm 2008, nhưng tăng gần 250 triệu USD so với mục tiêu đề ra.
Để nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam, góp phần phát triển bền vững nền kinh tế trong quá trình tham gia chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu với những tiêu chuẩn ngày càng ngặt nghèo mà thị trường đặt ra, thì Việt Nam còn nhiều việc phải làm...
Xuất khẩu khoảng 25% tổng sản lượng gạo hàng năm, nhưng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ngày càng tụt dốc quá xa so với của Thái Lan trong thời gian qua, và những người nông dân vẫn không được hưởng lợi tương ứng với công sức của mình bỏ ra,....