Thị trường đối mặt với những tình thế “nguy hiểm”

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1/2009 theo giá thực tế ước tính đạt 98,5 nghìn tỷ đồng, tăng 27,1% so với cùng kỳ năm 2008, nếu loại trừ yếu tố tăng giá thì tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1 năm nay tăng 8,2%, thấp hơn mức tăng 11,7% của cùng kỳ năm trước.

Nhiều chuyên gia dự đoán, sức tiêu dùng trong thời gian tới còn có thể tiếp tục giảm do kinh tế khó khăn và người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu.

Giá hàng thiết yếu "cố thủ"

Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội, cho rằng mặt bằng giá vẫn cố thủ ở mức cao là một trong những nguyên nhân khiến sức mua yếu. Ông Phú dẫn chứng: Giá gas trong nước từ đầu tháng 1 đến nay đã tăng 3 lần theo hướng mức tăng ngày càng mạnh: lần đầu tăng 5.000 đồng, rồi tăng tiếp thêm 10.000 đồng và cách đây vài ngày tăng tới 25.000 đồng/bình, đẩy giá một bình gas 12 kg lên trên 200.000 đồng bình. Giá gas tăng một phần do giá thế giới tăng nhưng cũng còn những lý do khác dự trữ và phân phối yếu kém. So với cách đây một năm, giá các loại thịt vẫn tăng từ 25 - 60% như: giá thịt bò tăng 36%, giá thịt lợn hơi tăng 58%, giá thịt heo đùi tăng 26%. Đáng lo ngại là giá các loại hình dịch vụ còn cố thủ ở mức rất cao.

Để kích cầu thị trường, vừa qua, Bộ Tài chính đã có quyết định hoãn, giảm thuế đối với nhiều sản phẩm, dịch vụ có hiệu lực từ 1/2, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu tính toán để giảm giá nhằm kích thích người tiêu dùng móc hầu bao. Nhiều doanh nghiệp tính toán việc giảm, hoãn thuế trong đợt này có thể giúp giảm giá sản phẩm từ 2-5%, thậm chí có nhóm mặt hàng giảm đến 6%. Cụ thể, giá các loại ôtô một số doanh nghiệp sản xuất, phân phối ôtô nhập khẩu như Công ty Honda Việt Nam Toyota Việt Nam, Ford Việt Nam, Công ty cổ phần Ôtô châu Âu (Euro Auto) phân phối xe BMW… cũng chủ động giảm từ 4,3-6,15% giá các chủng loại ôtô đang bán ra thị trường. Giá các tour du lịch, phòng khách sạn… cũng có thể sẽ giảm 5% trong trong thời gian tới.

Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều chuyên gia, số đông người tiêu dùng vẫn không được hưởng lợi vì những nhóm mặt hàng và dịch vụ giảm giá như ôtô, dịch vụ du lịch… vẫn không phải là nhóm hàng thiết yếu. Một điểm đáng lưu ý nữa là giá cả thường giảm có độ trễ so với các chính sách. Trước đây, đã từng xảy ra tình trạng, thuế giảm nhưng phải đến cả tháng sau thì giá mới giảm… Trong khi đó, khi mà giá cả còn “cố thủ” ở mức cao như hiện nay và bức tranh kinh tế vẫn còn u  ám thì  doanh nghiệp khó lòng mong sức mua sẽ đảo chiều trong một sớm một chiều.

Hàng nhập khẩu át sản xuất trong nước

Nỗi lo doanh nghiệp cạnh tranh với hàng nhập khẩu ngày càng lớn hơn. Trong đó, sức ép cạnh tranh từ hàng nhập khẩu Trung Quốc càng lớn hơn khi Chính phủ Trung Quốc thông qua các chính sách nhằm thúc đẩy xuất khẩu như tăng tỷ lệ hoàn thuế ở một loạt mặt hàng, dỡ bỏ hoặc giảm thuế xuất khẩu ở nhiều mặt hàng như sắt thép, phân bón, chất dẻo... Cụ thể, từ ngày 1/2/2009, Trung Quốc bắt đầu áp dụng hoàn thuế giá trị gia tăng cho các sản phẩm thép xuất khẩu, khi mà trước đó chỉ 2 tháng, thuế xuất khẩu nhiều nhóm mặt hàng thép đã được giảm mạnh.

Hiệp hội thép Việt Nam cho biết, ngay từ đầu tháng 12/2008, các doanh nghiệp Việt Nam đã chịu áp lực mạnh từ việc thép cán nóng dạng cuộn, thép tấm, thép dây mạ và hợp kim của Trung Quốc được giảm thuế xuất khẩu từ 5% xuống 0%. Hơn nữa, các địa phương ở các khu vực giáp biên cũng có những chính sách khuyến khích xuất khẩu riêng của họ, đặc biệt trong dịp tết vừa qua, khi mức cầu được đẩy lên đáng kể, nhằm chuẩn bị cho kỳ sản xuất sau Tết Nguyên đán 2009 của các doanh nghiệp.

Hiện, Bộ Công Thương đã đưa ra những đề xuất chính sách hỗ trợ, khuyến khích việc sản xuất sản phẩm ngành công nghiệp thay thế hàng nhập khẩu. Tuy nhiên, khó khăn của chủ trương này là sản xuất cho tiêu dùng nội địa và xuất khẩu lâu nay vẫn phụ thuộc quá lớn vào nguồn nguyên nhiên liệu nhập khẩu. Trong bối cảnh phụ thuộc quá lớn vào nguyên phụ liệu nhập khẩu, theo nhiều chuyên gia, các doanh nghiệp càng khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu ngay trên chính sân nhà./.

( theo TTXVN/Vietnam+)

Bài thuộc chuyên đề: 01/01/2009 Mở cửa thị trường bán lẻ Việt Nam