Giá trị kinh tế của con ba khía ngày xưa không cao, và chỉ có một cách chế biến phổ biến là muối (mắm ba khía), và con ba khía muối đã gắn liền với những bữa cơm đạm bạc trong gia đình lao động nghèo. Ngày nay, con ba khía được những người sành ăn “chắp cánh” làm nhiều món ăn khá độc đáo như: ba khía hấp bia chấm muối ớt, rang muối, rang me… Trong đó phải kể đến món “ba khía nấu canh chua cơm mẻ bắp chuối”.
Ba khía bắt được hay mua ở chợ, chọn con cái, trọng lượng nhỏ, cầm chắc tay, yếm cứng (con đực lớn, cứng, ít thịt). Cho ba khía vào xô nhựa cùng với một cục nước đá để chúng “ngủ đông” quên kẹp! Sau đó bắt từng con ra và dùng dao chích nơi yếm cho ba khía chết. Tách mai, yếm, ngoe, càng, bỏ đi, chỉ lấy phần thân (hay để nguyên thân, càng, tuỳ thích) Rửa sạch để ráo. Xào sơ với sả, mỡ, tỏi cho thơm để ra dĩa…
Bắp chuối xiêm, hoặc cây chuối hột non càng ngon, xắt ghém cho vào nước ngâm. Nhớ pha chút nước cốt chanh tươi hoặc giấm để ghém không sậm màu. Đổ nước lạnh vào nồi nấu sôi với vài tép sả đâm giập. Cơm mẻ cho vào vợt lược, dạo vài lần trong nồi nước cho cơm mẻ hoà tan. Nêm nếm đường, muối… cho vừa khẩu vị. Tiếp đến, cho ba khía đã xào, và cuối cùng là chuối ghém vào. Tăng lửa lên cho đến khi cả hai chín hẳn. Nêm lại và nhắc xuống. Nhớ thêm một nhúm lá ngò om (hoặc ngò gai) xắt nhuyễn, vài lát ớt sừng trâu chín để nồi canh chua đượm mùi thơm và có màu sắc hấp dẫn...
Chỉ cần múc ra tô và dọn lên bàn với một chén nước mắm ngon nguyên chất, điểm xuyết trong đó vài trái ớt hiểm là xong. Gắp miếng ba khía cùng ghém chuối nhai giòn tan trong miệng, và một chén cơm nóng có chan vài muỗng nước canh chua cơm mẻ vào “lùa” một hơi. Vị ngọt của thịt ba khía, vị chua, thơm đặc trưng của cơm mẻ thấm vào vị giác, len vào tận cổ…
(Theo bài và ảnh Hữu Tưởng/SGTT)