Nhìn mũi xác định mặt

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Trong khi nhận thức chung đều cho rằng: trước tiên, bạn nhìn thẳng vào mắt để nhận diện mặt của một người, còn hiện nay các nhà khoa học điện toán UC San Diego cho biết là bạn nhìn vào mũi trước.

Mũi có thể là nơi mà các thông tin về gương mặt được cân đối theo mọi chiều hướng, hoặc nó là vị trí tối ưu cho sự nhận diện mặt. Đó là đề xuất trong bài viết mới đây được xuất bản trên tạp chí Khoa Học Tâm Lý (Psychological Science) của các nhà nghiên cứu đến từ trường kỹ thuật UC San Diego's Jacobs.

Các nhà nghiên cứu cho thấy trước tiên người ta chỉ nhìn vào bên trái trung tâm mũi và sau đó đến trung tâm mũi khi cố gắng xác định mặt liệu đó có phải là khuôn mặt họ thấy mới đây không. Hai hình ảnh “dán vào” gần trung tâm của mũi là tất cả những gì bạn cần để xác định một gương mặt là một trong những gương mặt mà bạn đã nhìn thấy vài phút trước đó. Việc nhìn vào một điểm thứ ba trên mặt cũng không cải thiện được sự nhận diện mặt, các nhà khoa học nhận thức đã cho thấy điều đó.

Sự hiểu biết về cách thức bộ não con người nhận diện gương mặt có thể giúp các nhà khoa học nhận thức tạo ra nhiều mô hình thực tế của bộ não-những mô hình đó có thể được sử dụng như là công cụ để đào tạo. Mặt khác, nó còn hỗ trợ người bị tổn thương não hoặc là gặp khó khăn trong tiếp thu, Janet Hsiao, tác giả đầu tiên của tạp chí Khoa Học Tâm Lý, tiến sĩ khoa học trong lĩnh vực Khoa Học Điện Toán ở UC San Diego, đã giải thích.

“Điều hấp dẫn ở những mô hình như mạng lưới thần kinh này là - khác với các chương trình máy tính - bạn có thể làm tổn thương chúng nhưng chúng vẫn hoạt động, điều đó có nghĩa là bạn có thể thử nghiệm chúng theo nhiều cách mà bạn chưa từng thử nghiệm ở bộ não con người,”  Garrison Cottrel, tác giả của bài nghiên cứu, giáo sư điện toán tại trường Kỹ Thuật UC San Diego's Jacobs phát biểu.

“Nắm bắt được cách thức bộ não làm việc là ‘công trình’ bí ẩn vĩ đại nhất trong thế kỷ này và điều đó là những gì mà chúng ta đang cố gắng làm,” Cottrell, người chỉ đạo NSF(Tổ Chức Khoa Học Quốc Gia) - tài trợ cho  Trung Tâm nghiên cứu Temporal Dynamics (TDLC) tại UC San Diego.

Việc theo dõi mắt dẫn đến khám phá

Theo các nghiệm được báo cáo trên tạp chí Khoa Học Tâm Lý, các đối tượng được hiển thị hình ảnh của khuôn mặt mà họ đã nhìn thấy vài phút trước và hình ảnh của  khuôn mặt họ chưa từng  thấy. Các đối tượng phải quyết định trong một thời gian rất ngắn dù họ có nhận ra mỗi gương mặt hay không. Trong lúc đó, những nhà nghiên cứu đã sử dụng công nghệ theo dõi mắt để giám sát nơi nào trên mỗi gương mặt chủ thể đã nhìn-và bao lâu mắt họ dừng lại tại mỗi vị trí. 

Đặc biệt, các nhà nghiên cứu sử dụng cách tiếp cận theo dõi mắt sáng tạo mà nó cho phép họ kiểm soát được có bao nhiêu vị trí khác nhau trên gương mặt đối tượng mà mắt của họ có thể “dán” vào trước khi hình ảnh biến mất.

Trong cùng một thời gian khi đối tượng được phép nhìn chăm chú trên 2 vị trí mặt khác nhau, họ thực hiện tốt nhiệm vụ nhận diên mặt hơn khi họ chỉ có thể nhìn chằm chằm vào một vị trí trên gương mặt. Khi nhìn vào điểm thứ ba và thứ tư cũng không cải thiện thành quả trên các nhiệm vụ nhận diện mặt.

Trong bài thuyết trình, các tác giả đề nghị rằng “… sự định hình lần hai có chức năng quan trọng: để thu được nhiều thông tin hơn từ một vị trí khác.”

Cottrell mở rộng ý tưởng. “Vị trí ghi hình cố định lần hai cũng giống như lần đầu hầu như cho kết quả luôn luôn gần trung tâm của mũi. Điều đó có nghĩa là bạn chỉ chuyển gương mặt mà bạn đang nhìn vào võng mạc. Những chuyển đổi này làm các nơ- ron ở võng mạc phát sáng, do đó, nó làm thay đổi nơ -  ron trong vỏ não, và đây là nơi tiếp nhận hình ảnh từ thị giác .”

( Cổng thông tin khoa học công nghệ tỉnh đồng Nai )