Quan sát phôi đang phát triển bằng kính hiển vi mới cực mạnh

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Một kính hiển vi công suất cao mới cho phép các nhà khoa học quan sát một con cá ngựa vằn (zebrafihs) phát triển từ một tế bào đơn nhất thành một phôi với một trái tim đang đập, lần đầu tiên có thể thực hiện việc này ở động vật có xương sống.

Các nhà khoa học tái tạo hình ảnh kỹ thuật số ba chiều của con cá nhỏ đang phát triển này, để có thể mang lại sự hiểu biết sâu hơn về  làm thế nào các cơ quan của con người hình thành và từ đó mang lại sự hiểu biết rõ hơn về nền tảng gen của một số loại bệnh.

Bức ảnh kỹ thuật số cho thấy sự phát triển của phôi cá ngựa vằn. Phần nửa bên trái đầy màu sắc cho thấy sự chuyển động của các tế bào.

“Việc này giống như quan sát một con vật bắt đầu sự sống,” chủ nhiệm nghiên cứu, ông Joachim Wittbrod cho biết.

“Bạn có một khối tế bào đang chuyển sang một phôi với một trái tim đang đập trong khi bạn quan sát.”

Các nhà khoa học đã thực hiện được việc này với các động vật có xương sống như sâu, loài chỉ có vài trăm tế bào, nhưng cho đến hiện nay lặp lại được kỳ công này ở động vật có xương sống có phôi chưa1a hàng chục ngàn tế bào thì trước đó vẫn là điều không thể thực hiện được.

Nhóm nghiên cứu đã vượt qua được rào cản này bằng cách phát triển một kính hiển vi có công suất cực mạnh, đủ để dõi theo hàng chục ngàn tế bào cùng một lúc mà không cần đòi hỏi loai5i năng lượng mà nếu không phá hủy thì cũng làm hư hại phôi.

Kính hiển vi này quét phôi với cái gọi là tấm ánh sáng dọc theo nhiều hướng khác nhau, cho phép máy tính sau đó lắp ráp thành một hình ảnh ba chiều và qua thời gian cung cấp một bức tranh hoàn chỉnh của sự phát triển.

Ông Wittbrodt cho biết thêm, “sức mạnh của kính hiển vi nằm trong kích thước và độ phân giải trong khi cùng lúc cực kỳ nhẹ nhàng đối với phôi và cực kỳ nhanh, vì vậy bạn cần theo sát mọi thứ đang chuyển động,”

Zebrafish, còn được biến đến với tên zebra danio, là đối tượng nghiên cứu phổ biến bởi vì nuôi chúng rẻ hơn chuột và chúng có nhiều tính trạng sinh học tương tự với con người.

Để phát triển thành một sinh vật phức tạp, các tế bào của một phôi phải phân chia, di chuyển trong cơ thể và sắp xếp chúng thành các hình dạng phức tạp và các mô chuyên biệt hóa. Cho đến hiện nay, các nhà nghiên cứu cho biết họ đã xác định được làm thế nào một phần sự di chuyển tế bào này khác với những gì được tin trước đây.

Cuối cùng, những thử nghiệm như thế này có thể mang lại sự hiểu biết rõ hơn về làm thế nào mà các khối u lan rộng và tại sao tế bào thỉnh thoảng  quay sang chống lại cơ thể trong các bệnh tự miễn dịch như bệnh viêm khớp.

Ông Wittbrodt nhận định, “có rất nhiều ý nghĩa đối với con người,”

“Và đây chỉ là điểm khởi đầu.”

( Cổng thông tin khoa học công nghệ tỉnh đồng Nai )