Nữ doanh nhân “tự bạch”: Vì tôi là phụ nữ...

"Đàn ông làm lãnh đạo thì có khi chỉ cần quan tâm đến công việc, phụ nữ làm lãnh đạo nhưng vẫn không thể bỏ qua nghĩa vụ làm dâu, làm vợ, làm mẹ. Như thế là khó khăn gấp đôi! Tôi nghĩ, những người phụ nữ khác cũng giống tôi: thật khó khi phải phân chia 24 giờ trong ngày cho công việc và gia đình. Nhưng có lẽ tôi là người may mắn khi chưa phải lựa chọn giữa việc làm lãnh đạo hay làm người phụ nữ của gia đình vì tôi có một người chồng làm kinh doanh nên hiểu và thông cảm với công việc của vợ.

Hơn nữa, tôi luôn đặt ra cho mình một nguyên tắc: khi đã rời khỏi bàn làm việc, tôi là người phụ nữ của gia đình nên về nhà, dù muộn hay sớm, tôi cũng không còn nghĩ đến công việc để có thời gian dành cho gia đình. Ngày nghỉ, dịp lễ, tôi đi chợ, nấu cơm cho cả nhà và đó là những giây phút bình yên nhất đối với tôi.

Thời xưa, các cụ quan niệm “nữ nhi thường tình” nhưng ngày nay, tôi thấy phụ nữ làm lãnh đạo ngày càng nhiều. Khó khăn có lẽ chỉ nằm ở khía cạnh cá nhân khi cùng lúc phải mang hai trọng trách là người nội trợ và làm lãnh đạo.

Habubank là ngân hàng mà đại đa số cán bộ nhân viên là nữ nên sự cảm thông bên ngoài công việc dường như dễ dàng chia sẻ hơn, đây là một điểm thuận lợi chăng khi tôi cùng giới với đại đa số này? Giữa tôi và nhân viên không có khái niệm sếp và nhân viên mà đơn thuần chỉ là đồng nghiệp. Nhân viên của tôi có nhiều cơ hội bày tỏ mong muốn, nguyện vọng của họ với tôi cũng như với các lãnh đạo khác và tôi cũng sẵn sàng lắng nghe họ nói. Đó là sự trao đổi hai chiều để lãnh đạo và nhân viên hiểu nhau hơn, phối hợp công việc được ăn ý hơn! Đấy là nói riêng về Habubank, còn nói chung tôi cho rằng phụ nữ thường cẩn thận, tỉ mỉ hơn nam giới, dịu dàng nhưng quyết đoán, đó là lợi thế khiến công việc thuận lợi hơn.

Nếu như trước đây người ta cho rằng vai trò của phụ nữ chỉ nên giới hạn trong việc chăm sóc gia đình, con cái, nội trợ thì nay họ đã và đang chứng minh được năng lực trên thương trường. Ngày càng nhiều chị em đứng ra thành lập và quản lý - điều hành công ty riêng đủ chứng minh rằng khả năng và cơ hội cho các chị em là ngang nhau, thậm chí cũng không kém nếu so với nam giới. Điều này khẳng định công tác bình đẳng giới tại Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Mặt khác, đây cũng là yếu tố làm mạnh thêm cộng đồng doanh nhân Việt Nam. Cùng với sự phát triển của cộng đồng doanh nhân nói chung, doanh nhân nữ đóng một vai trò không nhỏ trong sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước".

Nếu phải chọn, sẽ chọn gia đình

Bà Trần Thị Thu Diệp, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Ngọc Diệp

"Đối với tôi, gia đình và sự nghiệp đều quan trọng. Cho nên trong cuộc sống tôi luôn luôn cố gắng làm tốt nhất có thể vai trò của người phụ nữ trong gia đình cũng như vai trò lãnh đạo của một doanh nghiệp.

Rất may mắn là chưa khi nào tôi phải lựa chọn một trong hai vai trò này vì tôi có một hậu phương vững chắc, chồng và những đứa con ngoan luôn luôn ủng hộ tôi trong công việc. Nhưng nếu bắt buộc phải lựa chọn, chắc chắn tôi sẽ chọn gia đình.

Phụ nữ làm điều hành doanh nghiệp nhất là phụ nữ luôn coi trọng gia đình như chúng tôi đúng là khó khăn nhiều hơn là thuận lợi. Thời gian đối với chúng tôi quá eo hẹp. Với nam giới đi công tác xa vài ngày, tối bận công việc có thể luôn về muộn cũng không ảnh hưởng nhiều đến gia đình. Nhưng đối với phụ nữ thì không, nhất là ở xã hội Việt Nam hiện nay, chuyện cơm nước, con cái ... vẫn là của người phụ nữ. Cho nên, là lãnh đạo nữ áp lực về công việc luôn luôn đè nặng lên đôi vai nhưng nghĩa vụ đối với gia đình, con cái, xã hội vẫn không phải là việc nhỏ.

Hiện nay phụ nữ Việt Nam, đặc biệt là các doanh nhân nữ đã được quan tâm hơn trước kia rất nhiều. Các tổ chức hội cho nữ giới tham gia đã được thành lập. Chúng tôi (những doanh nhân nữ) có Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam. Ở đây các doanh nhân nữ được tham gia các khóa học đào tạo cơ bản về quản lý, văn hoá doanh nghiệp…, được tham gia vào các diễn đàn và hoạt động xã hội nhằm tôn vinh, động viên tinh thần phụ nữ Việt Nam nói chung và doanh nhân nữ nói riêng.

Với trình độ tri thức cũng như sự lạo động bền bỉ, cộng đồng doanh nhân nữ Việt Nam đã có những đóng góp không nhỏ vào sự phát triển nền kinh tế của đất nước. Tôi hy vọng cộng đồng doanh nhân nữ sẽ ngày càng lớn mạnh và phát triển không ngừng".

Gia đình là điểm tựa, công việc là nơi thể hiện chính mình

Bà Đỗ Thị Kim Liên, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Bảo hiểm AAA

"Tôi là người phụ nữ “tham lam”, giữa gia đình và công việc tôi không thể đưa lên để cân mà chọn cả hai vì hai yếu tố này tưởng tách rời nhau nhưng thực chất chỉ là một. Tôi là người phụ nữ may mắn có được sự hậu thuẫn vững chắc đắc lực của chồng con và các cộng sự của mình nên chưa bao giờ tôi rơi vào hoàn cảnh phải lựa chọn.

Là người luôn cầu tiến, luôn tìm cách đổi mới chính mình trong mọi hoàn cảnh vì vậy tôi biết cách dung hòa các mối quan hệ với nhau, biết kéo mọi người vào cuộc để tất cả các thành viên đều được tham gia hiểu được tầm quan trọng của cái đích mà mình cần hướng tới. Gia đình là điểm tựa vững chắc khi người phụ nữ trở về với nguyên gốc phái yếu của mình, muốn được vỗ về yêu thương, muốn được chia sẻ, được thể hiện là người giữ lửa cho gia đình. Công việc là nơi để được thể hiện là chính mình, phát huy tối đa những gì thiên phú, tình yêu sự đam mê trong công việc giúp người phụ nữ được thăng hoa. Cả hai vai trò này đều rất quan trọng đối với cá nhân tôi.

Nam hay nữ doanh nhân đều có những lợi thế nhất định nếu biết vận dụng đúng lúc, đúng thời điểm thì lợi thế giới tính sẽ mang lại hiệu quả cao. Bởi chưa chắc dịu dàng đã là ưu thế mà chưa hẳn quyết đoán, mạnh mẽ đã là ưu thế?

Tôi nhớ có lần, tôi rất bực bội với phản ứng của một nhân viên, rất may là tôi đã kịp thời kiềm chế nỗi tức giận bởi chợt nhớ cô nhân viên này là con người mong manh, nhạy cảm, sự đổ vỡ hoàn toàn có thể xảy ra. Ngẫm lại tôi thấy mình đã xử sự đúng, bởi với một con người dễ tổn thương thì sự mềm mỏng là rất cần thiết. Còn trong những trường hợp “nảy lửa” cần thiết để bộc bạch hết, hiểu nhau hơn và đi đến kết quả tốt hơn thì đôi khi nam giới làm tốt hơn.

Với cá nhân tôi, nụ cười mỗi ngày là quan trọng, anh em đi làm không phải chỉ là kiếm thu nhập ở đó còn là niềm vui sống về tinh thần nên người lãnh đạo phải biết truyền lửa để anh em có hứng thú, say mê và có niềm tin trong công việc. Muốn làm được như vậy người lãnh đạo phải có lòng bao dung, phải biết dùng nghệ thuật chân thật để anh em cảm nhận cảm nhận được mong muốn của mình.

Minh chứng là, ở Bảo hiểm AAA những ngày đầu chỉ có khoảng 9 người, bước sang năm 2010 là năm thứ 5 đã có hơn 800 người và gần 50 chi nhánh. Nhìn đội quân hùng hậu của AAA, tôi nghĩ phần lợi thế của sếp nữ đã phát huy hiệu quả.

Sức mạnh là tinh thần đồng đội, tinh thần tập thể mà chị Chủ tịch Trần Thị Thủy - Chủ tịch Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam - đã truyền cho chúng tôi, tạo cho chúng tôi sự tự tin và mạnh mẽ trong thương trường. Thông qua Hội đồng Doanh nhân nữ, chúng tôi được tiếp cận với các nữ doanh nhân trên thế giới, học tập được rất nhiểu ở phong cách của họ và kinh nghiệm lãnh đạo tuyệt vời của họ. Trong hội, chị em chúng tôi cũng có cơ hội để gặp gỡ giao lưu học hỏi giúp đỡ chia sẻ kinh nghiệm với nhau. Đặc biệt Hội đồng Doanh nhân nữ đã thực hiện được trách nhiệm của mình là cầu nối giúp chị em phụ nữ được xã hội ghi nhận và tôn vinh, chẳng hạn như giải thưởng Bông hồng vàng diễn ra vào dịp 8/3 hàng năm, là một sân chơi rất có ý nghĩa với chị em phụ nữ Việt Nam".

Không giữ được cân bằng, sẽ ngã nhào

Bà Đoàn Thị Hữu Nghị, Tổng giám đốc Tập đoàn Hiệp Hưng

"Phụ nữ càng ở vị trí cao càng giống diễn viên xiếc đi dây trên không. Chỉ cần sao nhãng hay không giữa được cân bằng giữa gia đình và công việc, lập tức sẽ bị ngã nhào.

Theo quan niệm Á Đông, người phụ nữ đầu tiên phải gắn với vai trò làm vợ làm mẹ sau đó mới tới các vai trò khác. Nếu không đóng tốt vai trò trong gia đình thì rất khó có thể được xã hội và mọi người thừa nhận.

Trong khi đó, đối với người làm kinh doanh muốn thành công đòi hỏi phải có tính kiên định, quyết đoán. Điều này lại khá trái ngược với bản tính dịu dàng, nhân hậu của người phụ nữ. Vì vậy, trên thế giới cũng như ở nước ta doanh nhân thành đạt hiện nay nam giới vẫn chiếm số đông.

Tuy nhiên, bản tính kiên định và nhân hậu đã giúp tôi đạt được nhiều thành công trong sự nghiệp cũng như trong gia đình. Cách đây hơn 4 năm, khi công ty của gia đình tôi sau một thời gian dài gây dựng đã hoạt động khá ổn định, chồng tôi đã muốn tôi được nghỉ ngơi chăm sóc việc gia đình và hưởng thụ cuộc sống.

Ở tuổi 47, tôi đang ở “độ chín”, nếu ở nhà để hưởng cuộc sống an nhàn thì quả là “lãng phí”. Với sự kiên trì thuyết phục gia đình, năm 2006, tôi đã cùng các bạn bè thành lập nên Tập đoàn Hiệp Hưng và xây dựng tập đoàn ngày càng lớn mạnh.

Về phía mình, tôi cũng không thích dùng từ khó khăn vì nếu cứ nghĩ tới khó khăn ta sẽ dễ chùn bước. Tôi coi mọi trở ngại là thách thức để có động lực vượt qua.

Nhưng bản tính của phụ nữ cũng đã khiến tôi rộng lượng hơn. Mới đây, một nhân viên do tôi dìu dắt từ khi mới ra trường đã tách ra mở công ty riêng, cùng làm sản phẩm với các mẫu mã chăn, ga, gối thêu tay sao chép từ thương hiệu Bellizeno của chúng tôi. Nhưng khi nhân viên này xin lỗi và nói rằng vì cuộc sống gia đình nên vẫn muốn tiếp tục được làm theo các kiểu dáng, mẫu mã của Bellizeno, tôi đã bỏ qua.

Còn với vai trò là Phó chủ tịch thường trực của Hiệp hội Doanh nghiệp nữ Hà Nội, theo tôi cộng đồng doanh nhân nữ hiện nay đã khá gắn kết với nhau. Trên thực tế, tuy chưa giúp nhau được nhiều trong công việc làm ăn nhưng, họ đã cùng nhau chia sẻ để làm tốt hơn vai trò trong gia đình cũng như ngoài xã hội".

Phải hiểu và đóng đúng vai trò

Bà Nguyễn Thị Lan Hương, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thực phẩm Dinh dưỡng Đồng Tâm (Nutifood)

"Những đặc tính thiên bẩm như: mềm mỏng, chu đáo, tỉ mỉ, kiên định… thực sự đã giúp phụ nữ rất nhiều trong công việc, đặc biệt là trong vai trò của người quản lý.

Khi nắm bắt được tâm tư của cấp trên cũng như nhân viên cấp dưới họ sẽ có những sự điều chỉnh để mang lại hiệu quả cao trong công việc. Trên thực tế, về tâm lý con người ai cũng mong muốn nhận được sự quan tâm chia sẻ từ mọi người. Khi đó những khó khăn, phát sinh trong công việc cũng sẽ được tháo gỡ một cách nhanh nhất.

Tuy nhiên, mặt trái của những đặc điểm trên khiến nhiều người đã có định kiến rằng phụ nữ nhiều khi quá thận trọng khi đưa ra các dự báo và tầm nhìn đôi khi còn hạn chế.

Thêm vào đó, do phải đảm nhận chức năng sinh con, chăm sóc gia đình… đã khiến cho có những giai đoạn tâm, sinh lý của người phụ nữ có nhiều thay đổi và bị gián đoạn trong công việc. Trọng trách đó còn khiến cho chị em phải bỏ qua nhiều cơ hội được giao lưu, học hỏi để mở rộng thêm các kiến thức chuyên môn và cuộc sống.

Tuy nhiên, giới tính nữ cũng đã mang lại cho tôi nhiều niềm vui trong công việc. Còn nhớ, vào năm 2003, khi làm trưởng phòng xuất nhập khẩu tại một công ty chuyên về may mặc, trong một chuyến tham gia hội chợ của ngành tại Mỹ, chiếc áo dài tôi mặc đã thu hút được sự chú ý của rất nhiều vị khách quốc tế. Họ tới gian hàng của công ty chỉ vì muốn ngắm nhìn và đặt mua áo dài của Việt Nam, dù sản phẩm chúng mang giới thiệu là quần âu và áo sơ mi.

Có lẽ là người may mắn nên tôi chưa bao giờ tôi phải đứng trước sự lựa chọn: gia đình hay sự nghiệp. Chính những điều tôi học hỏi được qua sách vở, bạn bè và các khóa học đã giúp tôi đóng đúng vai trò của mình và đạt được sự cân bằng trong cuộc sống. Ở cơ quan tôi là người quản lý, nhưng khi ở nhà vẫn làm tốt vai trò của người vợ, người mẹ và người con trong gia đình.

Hiện nay, ở nước ta, phụ nữ khá được tôn trọng và đang nắm giữ nhiều vị trí quan trọng, điều mà ngay ở một số nước phát triển cũng không có được. Tuy nhiên, cũng phải thẳng thắn thừa nhận hiện nay tính liên kết giữa các doanh nhân nữ chưa thực sự tốt. Nguyên nhân là do chưa có được những tổ chức, hiệp hội tầm cỡ với các hoạt động hấp dẫn để thu hút cũng như phát huy tiềm năng của các doanh nhân nữ".

[ Trở về]