Đường đi của mô người chết

Trên trang web chính thức của mình, Bioimplant tuyên bố hoạt động chính của công ty là “chế biến chất liệu cấy mô sinh học” để chữa bệnh cho người Ukraine. Thế nhưng, trên thực tế công ty này làm gì?

Đại bản doanh TMG tại Neunkirchen am Brand. Ảnh: DER SPIEGEL

Lừa đảo

Trụ sở chính thức của Bioimplant nằm ở tầng 3 một cao ốc văn phòng số 4-6 đường Patrice Lumumba, thủ đô Kiev. Nhân viên bảo vệ nói công ty thuê 3 phòng nhưng không có tấm bảng tên nào treo trước cửa các phòng làm việc của công ty. Giám đốc Aleshenko hiếm khi có mặt. Xưởng sản xuất của công ty cũng chỉ hiện diện trên giấy tờ.

Thật ra, Bioimplant chỉ làm mỗi một việc: thuyết phục hoặc lừa gạtthân nhân những người chết đồng ý hiến xác. Chân rết của Bioimplant - viện pháp y ở các thành phố lớn nhỏ của Ukraine - làm những việc còn lại: phân ra từng mảnh xác chết để lấy xương đùi, sụn, xương sọ, gân gót chân v.v... gọi chung là mô người chết. Rồi họ thay vào đó những thứ làm bằng gỗ để thi thể người chết trông còn nguyên vẹn trước khi đem chôn. Các mô người chết được cho vào các hộp thiếc nhỏ mạ kẽm và đông lạnh trước khi chất vào kho.

Theo ông Vladimir Yurchenko, Viện trưởng Viện Pháp y Kiev, mỗi năm, viện nhận được trung bình 8.000 xác chết, trong đó khoảng 5.000 xác được cho là xác hiến nhưng trên thực tế chỉ có 150 trường hợp được sự đồng ý của thân nhân người chết. “Hầu hết đều là bất hợp pháp. Thân nhân người chết không nhận được những thông tin cần thiết. Họ chỉ thấy được khuôn mặt người chết qua cửa kính trên áo quan. Họ không thấy những khúc xương chân hoặc tay đã bị lấy đi” – Vladimir Bondarenko, cựu viện trưởng Viện Pháp y ở Krivoy Rog, thừa nhận.

Xương đùi: 42,9 euro

Tutogen Medical GmbH (TMG) là công ty Đức nhập khẩu mô người chết chủ yếu từ Ukraine. Để khai thác triệt để nguồn nguyên liệu đặc biệt này, TMG không ngần ngại đầu tư lớn. Ngoài việc trả lương trực tiếp, “ông trùm” Alechtchenko TMG còn bồi dưỡng bác sĩ các viện pháp y ở Dniepropetrovsk, Kiev, Kharkov và các thành phố lớn, nhỏ khác của Ukraine. Theo một tài liệu nội bộ, tính riêng tháng 1-2001, TMG đã đầu tư khoản 350.000 euro (10 tỉ đồng)- một khoản tiền đầu tư rất hiệu quả vì công ty được “một vốn bốn lời”.

Một ví dụ điển hình: Giá một hộp xương được xử lý theo phương pháp Tutoplast riêng của TMG bán trên mạng ở Đức từ 367 - 854 euro, tùy theo kích cỡ. Trong khi đó, người Ukraine xuất hộp xương đó (chưa xử lý) với giá chỉ từ 23-26,1 euro.

Một tài liệu đề ngày 17-6-2002 với đầu đề “Nhu cầu mô người chết thô” cho biết đơn đặt hàng của TMG năm 2003 bao gồm:

- 2.920 xương đùi.

- 1.190 gân xương bánh chè.

- 3.000 chỏm xương chậu.

- 3.750 xương bánh chè.

- 50 xương sọ.

- 70 gân gót chân.

Với giá mua như sau: Xương đùi 42,9 euro, chỏm xương chậu 12,8 euro, xương sọ 32,2 euro, da (miếng 7x18 cm) 18,9 euro, một bộ gân xương bánh chè 26,1 euro (từ 60 đơn vị trở lên, nếu dưới 40 đơn vị chỉ còn 14,3 euro)... Năm tài chính 2000-2001, TMG đã nhập 1.152 xác chết từ 15 viện pháp y Ukraine trị giá tổng cộng 500.000 euro, tất cả đều qua trung gian Alechtchenko.

 Ngoài tiền bạc, TMG còn đầu tư phương tiện một cách hào phóng cho các viện pháp y Ukraine. Năm 2002, TMG đã chuyển 6.000 dao mổ, 2.600 găng tay tiệt trùng, 500 áo choàng giải phẫu, 15 bộ cưa xương xác chết và nhiều thứ khác giá tổng cộng 40.000 euro, đến khoảng 20 đối tác ở Ukraine theo điều tra của FDA (Cơ quan Quản lý dược và thực phẩm Mỹ).

Rắc rối pháp lý

Đường đi mô người chết từ Ukraine đến Đức cũng không phải là điều bí mật gì ghê gớm. Hàng được chở bằng máy bay từ Ukraine đến hai thành phố Frankfurt và Nuremberg. Từ đây, hàng được chuyển về đại bản doanh của TMG ở Neunkirchen am Brand, một thị trấn 8.000 dân, ở bang Bavaria. Tại đây, TMG có nhiều nhà kho kín dùng để chứa hàng và tiếp khách hàng Mỹ và Ukraine. Báo chí bị cấm cửa hoàn toàn. Trách nhiệm trông coi toàn bộ việc giao hàng nói trên được giao cho Aleshenko.

Hầu hết hàng TMG mua được đều xuất khẩu sang thị trường Mỹ, cụ thể là công ty mẹ RTI Biologics Inc. đứng hàng đầu ở Mỹ về mô người chết “phục vụ bệnh nhân khắp thế giới” có trụ sở chính đặt tại Alachua, bang Florida. Năm 2008, doanh số của công ty này đạt 147 triệu USD.

Do nhập khẩu hàng có nguồn gốc mập mờ, Công ty TMG đang gặp một số rắc rối về mặt luật pháp. Ngày 26-10 vừa qua, Swissmedic, Cơ quan Y tế Thụy Sĩ, đã mở cuộc điều tra về tính pháp lý của những lô hàng mà Novomedics, một công ty ở Zurich, nhập của TMG để cung cấp cho các bệnh viện lớn ở Thụy Sĩ.

TMG cũng bị liên lụy khi các đối tác của họ ở Ukraine bị chính quyền nước này điều tra hình sự. Tuy nhiên, do ông trùm Aleshenko quan hệ quá tốt với Bộ Y tế Ukraine cho nên những cuộc điều tra này đều bị đình chỉ. Mới đây, Der Spiegel cho biết hồi đầu năm nay, đã có 17 người - trong đó có bà Lena Krat – làm đơn tố cáo các viện pháp y ở Dniepropetrovsk, Krivoy Rog, Kiev v.v... lừa gạt họ để lấy mô người chết đem bán ra nước ngoài. Lần này, chưa biết các đối tác của TMG có thoát không.