Một số dự án ở Na Rì - Bắc Kạn: Vẽ ra để tiêu tiền?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Báo Tiền Phong nhận được đơn phản ánh của người dân và một số doanh nghiệp tại huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn, về những chuyện lạ lùng, trái khoáy đã và đang xảy ra với các dự án phát triển kinh tế ở địa phương. Các PV đã có mặt tại huyện Na Rì để thực mục sở thị.

Cho bảo vệ đuổi ra!?

Cuối năm 2008, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn ký quyết định thông báo rộng rãi danh mục các dự án ưu đãi đầu tư trong lĩnh vực du lịch; đi kèm là danh mục các điểm mỏ vàng dành cho các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào du lịch địa phương.

Trong thời gian ngắn, hàng loạt doanh nghiệp chấp nhận đầu tư vào các dự án du lịch của tỉnh, qua đó, họ được cấp phép khai thác các điểm mỏ vàng ở Na Rì. Có thể kể ra: Cty TNHH Hùng Dũng, Cty Cổ phần Kim Phúc, Cty Cổ phần Du lịch và Khoáng sản Bắc Kạn, Cty Phát triển Công nghệ y học, Cty Cổ phần 19/8...

Tuy nhiên, dễ dàng đầu tư vào du lịch bao nhiêu, họ lại gặp khó khăn trong cấp phép khai thác khoáng sản bấy nhiêu. Lý do là, dù đã có chủ trương của tỉnh, nhưng huyện Na Rì lại có “quan điểm riêng”.

Điển hình là công văn do Phó Chủ tịch UBND huyện Na Rì - ông Mã Văn Thịnh - ký ngày 13-7-2009, gửi UBND 22 xã, thị trấn trên địa bàn huyện, yêu cầu: “Trước mắt, tạm thời chưa tiếp nhận hồ sơ xin thăm dò khai thác của tổ chức, cá nhân có nhu cầu xin thăm dò, khai thác vào địa phương đối với tất cả các loại khoáng sản. Chỉ tiếp nhận hồ sơ khi có chủ trương cho phép tiếp nhận hồ sơ trở lại của UBND huyện Na Rì bằng văn bản”.

Sau khi chấp nhận đầu tư một dự án phát triển du lịch tại huyện Ba Bể hơn 30 tỷ đồng, Cty Cổ phần Kim Phúc được lãnh đạo tỉnh giới thiệu điểm mỏ vàng ở xã Lạng San, huyện Na Rì. Doanh nghiệp này đã lập hồ sơ xin cấp phép khai thác mỏ, nhưng công việc đang bế tắc.

“Chúng tôi đến đây do tỉnh giới thiệu, lý ra phải được trân trọng. Thế nhưng, khi đến UBND huyện Na Rì, tôi đi lại hàng chục lần mà chẳng được việc gì. Người ta còn cho bảo vệ đuổi tôi ra ngoài”, ông Trần Anh Tú- Giám đốc Cty Kim Phúc cho biết.

Xóm tái định cư của đồng bào Dao

Cấm, cứ cấm; làm, cứ làm

Đến huyện Na Rì, các PV Tiền Phong nhận thấy, không phải doanh nghiệp nào cũng đang chết kẹt như Cty Kim Phúc. Chẳng hạn, Cty Phát triển Công nghệ y học cũng được giới thiệu một điểm mỏ ở xã Lương Thượng. Sau nhiều khó khăn ban đầu, Cty Phát triển Công nghệ y học đã được “tháo gỡ” và chấp nhận cho đầu tư.

Trong một biên bản làm việc với doanh nghiệp, chính quyền huyện thẳng thắn phát biểu “ô kê”, người thay mặt UBND huyện ký vào biên bản vẫn là ông  Mã Văn Thịnh (người đã ký văn bản “không nhận hồ sơ” trích dẫn ở trên).

Ở xã Lạng San giáp với xã Lương Thượng, PV thấy có một số người khai thác vàng trái phép vẫn hoạt động ven sông Bằng. Họ không làm kiểu du kích mà đưa cả gầu xúc đến đây khai thác.

Kim tặc hoạt động ở xã Lạng San

Hết đào lại san

Cũng ở xã Lạng San, các PV được đồng bào chỉ cho một cái hồ sâu hoắm, nước xanh lét. “Đây là cái mỏ vàng của ông N. đấy. Lấy hết vàng đi rồi” - đồng bào cho biết.

Hỏi “Thế đất đào lên, họ đổ đi đâu?”. Đồng bào chỉ tay sang bờ bên kia sông Bằng, nơi có khoảng đất trống đỏ ối được san lấp bởi lớp đất xái (đã qua đãi vàng).

Một cán bộ khai khoáng cho biết, lớp đất ấy lý ra phải được dùng để hoàn thổ, lấp hồ, trả lại đất canh tác cho bà con. Nhưng ông N. đem đổ sang bờ sông bên kia, nhất cử lưỡng tiện, vừa trốn được tiền san lấp, vừa hưởng thêm một lần tiền dự án.

Vẫn cán bộ khai khoáng này cho biết, đó là dự án tái định cư cho đồng bào Dao. Trên mảnh đất đỏ ối, nhiều người Dao đang trỉa ngô trên “ruộng” tái định cư. PV hỏi chuyện, họ cho biết “Trỉa hạt ngô một lần rồi, nhưng không thấy cái cây mọc lên đâu”.

Tại dãy nhà định cư của đồng bào Dao, thật lạ lùng, họ ở san sát dưới chân một quả đồi, có lẽ chật hơn cả phố cổ Hà Nội.  Không biết họ sẽ làm vườn - ao - chuồng như thế nào (?!)

Ở xã Lương Thượng, người ta đang xây một cái đập giữ nước sông Bằng lại để tưới tiêu. Công trình này có tổng vốn đầu tư 30,6 tỷ đồng, từ  ngân sách Nhà nước.

Trong các hạng mục dự án, có phần việc đáng chú ý: San lấp năm bãi soi dọc theo sông Bằng. Các bãi soi nguyên là đất canh tác, sau khi “kim tặc” rút chạy, họ để lại các hố sâu và các đống đất xái, người dân không thể trồng hoa màu được.

Điều lạ lùng là trong các văn bản  công khai về dự án do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn - ông Hoàng Ngọc Đường ký, chỉ có tên hạng mục “san lấp năm bãi soi” với tổng diện tích 345.000m2, hoàn toàn không nêu rõ khối lượng đất đào và lấp, đơn giá, tổng mức đầu tư, v.v.

Lạ lùng hơn, các bãi soi đang được san lấp nằm ngay trên các điểm mỏ đã được cấp cho một số doanh nghiệp khai thác vàng. Hai bãi soi thuộc điểm mỏ cấp cho Cty Hùng Dũng, hiện phần san lấp đã chìm dưới các công trình của doanh nghiệp này. Một bãi soi khác đang được san lấp nằm trên điểm mỏ đã được cấp cho Cty Phát triển Công nghệ y học.

“Chúng tôi chưa triển khai thi công, vì phải chờ người ta san lấp đã”, một cán bộ Cty Phát triển công nghệ y học nói. “Khi các anh khai thác vàng, có phải đào lên không?”. “Đương nhiên phải đào lên, để làm đường, đắp đập, và lấy đất đãi quặng”. “Vậy sao họ phải san, không bàn giao mặt bằng hiện trạng luôn cho các anh?”. Vị cán bộ khai khoáng cười: “Họ đang tiêu tiền từ ngân sách Nhà nước”.

(Theo Tổ PV Pháp luật // Tienphong Online)