Chị Thanh – một người vừa đi thuê văn phòng cho biết, khảo sát tại nhiều khu chung cư có căn hộ được cải tạo thành văn phòng cho thuê tại Hà Nội, giá văn phòng tại chung cư dao động từ 6 – 12 USD/m2/tháng. Với DN nhỏ hoặc mới thành lập, giá như vậy là hợp lý. Nếu DN muốn thuê tại các tòa nhà chuyên làm văn phòng thì giá thấp nhất cũng gấp 3 lần. Còn giá cao có thể gấp gần chục lần. Thường chỉ có những DN nước ngoài mới dám thuê loại này.

Cơ hội khép lại với DN nhỏ

Với giá thuê văn phòng tại những khu chuyên dụng là quá cao như vậy buộc nhiều DN phải thuê văn phòng tại các khu chung cư. Tuy nhiên, theo Công văn 2544 của Bộ Xây dựng, pháp luật về quản lý sử dụng nhà chung cư không cho phép chủ sở hữu nhà ở sử dụng hoặc cho người khác sử dụng phần sở hữu riêng trái mục đích quy định. Hiện nay, một số căn hộ nhà chung cư được chủ sở hữu chuyển đổi mục đích sử dụng từ nhà ở sang làm văn phòng, cơ sở sản xuất, kinh doanh là trái với mục đích sử dụng, không đảm bảo an toàn. Ngoài ra, việc sử dụng văn phòng, cơ sở sản xuất, kinh doanh xen lẫn với nhà ở gây xáo trộn, mất trật tự và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt của các hộ dân sống ở các nhà chung cư.

Như vậy, việc chuyển đổi các căn hộ chung cư làm văn phòng kinh doanh, sản xuất được coi là trái pháp luật. Các DN buộc phải thuê văn phòng tại những khu chuyên cho thuê văn phòng hoặc những tòa nhà hỗn hợp (kết hợp cả chung cư và văn phòng). Với trường hợp này, Bộ Xây dựng cũng hướng dẫn, “Trường hợp nhà nhiều tầng có mục đích sử dụng hỗn hợp mà có thể tách riêng các văn phòng với khu ở thì cần bố trí và quản lý các văn phòng như đối với công trình kinh doanh, dịch vụ. Trường hợp văn phòng không đảm bảo điều kiện làm việc theo Quy chuẩn xây dựng và Tiêu chuẩn quy định thì phải có biện pháp chấn chỉnh kịp thời”.

Ngay với những khu có mục đích sử dụng hỗn hợp, DN cũng khó có thể tiếp cận. Thứ nhất, số lượng những khu như vậy không nhiều. Thứ hai, giá cả cũng gần tương đương khu chuyên dùng làm văn phòng. Thực tế, theo quy định của cơ quan thuế, một DN mới thành lập muốn được bán hóa đơn cũng phải có diện tích văn phòng thấp nhất 20 m2. Như vậy, DN phải mất tối thiểu khoảng 400 – 500 USD/tháng tiền chi phí thuê văn phòng.

Giải pháp nào cho DN ?

Ông Nguyễn Đức Long – Giám đốc Cty TNHH thương mại Đức Long cho biết, đầu năm 2008, DN của ông mới thành lập. Với kinh phí còn khiêm tốn, DN buộc phải thuê trụ sở văn phòng có diện tích 14 m2 tại một tòa nhà chuyên dùng làm văn phòng. Tuy nhiên, khi đến cơ quan thuế để mua hóa đơn, ông được cán bộ thuế trả lời không bán hóa đơn vì trụ sở DN quá nhỏ. Ông buộc phải quay sang thuê nhà dân làm trụ sở. Giá thuê nhà dân chưa đến 10 triệu đồng/tháng. Nhưng đây lại là nơi không tiện cho việc giao dịch với đối tác, đặc biệt đối tác nước ngoài.

Không riêng trường hợp của ông Long, nhiều DN mới thành lập cũng rất mong muốn có một khu chuyên cho thuê văn phòng làm trụ sở Cty. Tuy nhiên với những DN mới thành lập hoặc DN nhỏ, giá cả cũng không thể quá cao.