Các chuyên gia cảnh báo toàn thế giới đang mê mải đối phó cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đang ngày một trầm trọng, đã và sẽ làm tiêu hao nhiều sức lực cần thiết để ngăn chặn nguy cơ thiếu hụt lương thực. Thế giới sẽ còn mất nhiều thời gian để có thể giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực và sự hỗn loạn trên thị trường tài chính tiếp tục làm rung chuyển tình hình an ninh lương thực, khiến các th nông sản trở nên mong manh hơn.
Nhiều nguyên nhân khác nhau
Theo báo cáo Triển vọng Lương thực mới nhất của Tổ chức Nông – Lương Liên Hợp Quốc (FAO), giá lương thực tăng cao trong giai đoạn 2005-2007 đã góp phần đẩy 75 triệu người vào cảnh thiếu ăn, làm tăng số người bị suy dinh dưỡng trên thế giới lên 923 triệu người.
Việc khắc phục khủng hoảng lương thực thế giới đầu năm 2008 chưa triệt để thì cơn khủng khoảng tài chính nổ ra, đẩy kinh tế thế giới vào thời kỳ suy thoái dài càng khiến cho mối an ninh lương thực bị đe dọa.
Nguyên nhân là do dân số tăng, thiếu hụt nguồn nước và năng lượng cho sản xuất không được đảm bảo. Các chuyên gia cũng cho rằng, khí hậu thay đổi, sản xuất thực phẩm và thủy sản tại một số quốc gia giảm đã khiến cho an ninh lương thực thực phẩm càng bị tổn thương.
Theo ông Fang Cheng, nhà kinh tế cao cấp của FAO, tất cả nhân tố phi truyền thống như sự phát triển các loại nhiên liệu sinh học và biến đổi khí hậu đã cùng tác động tiêu cực tới an ninh lương thực toàn cầu. Biến đổi khí hậu đã gióng lên tiếng chuông báo tử đối với hoạt động sản xuất nông nghiệp, ngư nghiệp, làm suy giảm các điều kiện sống của người dân ở các khu vực nông thôn vốn dễ bị tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế.
Trong khi đó, một nguyên nhân nữa là sự phát triển của các lợi nhiên liệu sinh học làm từ các loại cây lương thực. Sản xuất nhiên liệu sinh học đã tăng gấp 3 lần trong giai đoạn 2000-2007 và nhu cầu đối với mía đường, ngô và hạt có dầu – các nguyên liệu thô để sản xuất nhiên liệu sinh học - dự kiến tiếp tục tăng trong 10 năm tới, một nhân tố sẽ góp phần đẩy giá lương thực tăng cao.
Tổng giám đốc FAO Jacques Diouf cảnh báo sự phát triển của các loại nhiên liệu đa dạng làm biến đổi vai trò của đất nông nghiệp và làm tăng lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Ông hối thúc các nước liên quan xem xét vấn đề lương thực trong việc hoạch định chính sách của họ.
Thị trường lương thực bất ổn
Theo thư ký của Tổ chức liên chính phủ về ngũ cốc của FAO, Abdolreza Abbasian, cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay sẽ tiếp tục tác động tiêu cực tới tìn hình an ninh lương thực và thị trường nông sản về mặt sản xuất và tiêu thụ.
Những bất ổn trên các thị trường lương thực trong năm 2009 gia tăng do cuộc khủng hoảng tín dụng ở những quốc gia sản xuất lương thực lớn như Mỹ, châu Âu và Braxin, có thể làm giảm hoạt động sản xuất.
Ngoài ra, nhưng bất ổn tài chính tiếp tục ảnh hưởng bất lợi tới sức mua. Nhiều người sẽ chuyển sang sử dụng các loại lương thực giá rẻ hơn và làm lượng dinh dưỡng thấp hơn, qua đó có thể dẫn tới tình trạng số người bị suy dinh dưỡng gia tăng, nhất là tại các nước nghèo.
Các nước giàu đã cam kết viện trợ 20 tỷ USD trong hội nghị thượng đỉnh lương thực của FAO diễn ra hồi tháng 6/08 tại Rôma (Italia), để giúp đỡ những người chịu ảnh hưởng lớn nhất do tình trạng thiếu hụt lương thực, nhưng đến nay họ mới cung cấp chưa đến 200 triệu USD.
Theo ông Abbassian, do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, các nước giàu có thể quên những cam kết đưa ra tại Rôma nếu cuộc khủng hoảng trên thị trường tiền tệ kéo dài mà không có một dấu hiệu rõ ràng về một sự kết thúc nhanh chóng.
Trật tự trong lĩnh vực nông nghiệp
Nhiệm vụ chủ chốt của nông dân trên thế giới là tăng cường sản xuất để cung cấp lương thực cho dân số đang tăng mạnh chưa từng thấy. Theo ông Diouf, sản xuất lương thực cần phải tăng gấp đôi vào năm 2050 để cung cấp cho 9 tỷ người. Ông Diouf đã đề nghị tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào nửa đầu năm 2009 để thiết lập một trật tự nông nghiệp mớivà huy động 30 tỷ USD/năm nhằm giảm bớt tình trạng thiếu hụt lương thực trên thế giới.
Trải qua hơn 60 năm hoạt động, chưa bao giờ FAO lại bị một sức ép về đẩy mạnh nâng cấp một nền nông nghiệp mới nhằm bảo đảm an ninh lương thực như hiện nay.
Tổng giám đốc của FAO cho rằng, giải quyết khủng hoảng lương thực là một việc làm tổng lực, yêu cầu có sự kết hợp cả vấn để cây giống, trợ cấp nông nghiệp, xóa bỏ rào cản thương mại, thuế quan để giúp ngành lương thực thế giới, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển.
Theo ông Diouf, hội nghị trên có ý nghĩa quan trọng nhằm tạo ta một hệ thống mới cảu an ninh lương thực thế giới. FAo phải điều chỉnh cơ chế hiện nay, vốn đã gây ra sự mất an ninh lương thực do sự bóp méo thị trường quốc tế xuất phát từ các chính sách trợ giá nôgn nghiệp, thuế quan và hàng rào kỹ thuật đối với thương mại, cũng như từ sự phân phối bất hợp lý các nguồn trợ phát triển chính thức và ngân sách quốc gia của các nước đang phát triển.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Trong bối cảnh kinh tế tiếp tục khó khăn, diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro, Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã đưa ra dự báo, nhu cầu tiêu thụ rau quả thế giới tiếp tục tăng từ 3,5-5% và ngành rau quả đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 1 tỷ USD trong năm 2013.
Gần đây, nhiều lô hàng chè của Việt Nam xuất khẩu sang các nước châu Âu EU đã bị trả về do phát hiện có chứa các chất Acetamiprid và Imidacloprid. Đây là 2 chất thuộc danh mục 02, theo lộ trình sẽ bị đưa ra khỏi danh mục vào tháng 2/2015.
Trong khi các nền kinh tế lớn ở châu Âu bao gồm cả Đức, Pháp và Italy đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng nợ công khu vực đồng tiền chung euro, kinh tế Thụy Sĩ trong năm qua vẫn phát triển với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm 2012 đạt khoảng 422 tỷ USD.
Có nhiều mặt hàng nằm trong diện bảo lưu vĩnh viễn của Việt Nam đã và đang được bày bán tại các siêu thị có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Nhưng điều gì đang xảy ra? Trong thời gian qua, hàng loạt mặt hàng trong danh mục loại trừ vĩnh viễn vẫn được kinh doanh tại các siêu thị có vốn FDI. Người ta có thể mua gạo hoặc đường với số lượng không giới hạn và bất kỳ ai cũng mua được. Tương tự, một số mặt hàng nằm trong danh mục bảo lưu có thời hạn như rượu cũng đang được bày bán thoải mái tại các siêu thị này.
Tới thời điểm này, mặc dù nhiều doanh nghiệp chưa tiếp cận được gói kích cầu hỗ trợ lãi suất và bảo lãnh tín dụng của Chính phủ, nhưng hầu hết các giám đốc đều cho rằng: khó nhất vẫn là thị trường. Vốn tuy rất quan trọng nhưng với sự hỗ trợ của Chính phủ, doanh nghiệp còn xoay xở được. Nhưng thiếu thị trường thì có vốn cũng chẳng giải quyết được gì.
Nhân dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 14 diễn ra tại Thái Lan vào cuối tháng 2 vừa qua, Hiệp định thành lập khu vực Thương mại tự do ASEAN - Ốt-xtrây-lia - Niu-Dilân (AANZFTA) đã được các bên liên quan ký kết sau hơn 4 năm đàm phán. Ngày 8/4, tại Hà Nội, Đại sứ quán Ốt-xtrây-lia, Niu-Dilân, Bộ Công thương, Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam đã tổ chức họp báo với giới doanh nghiệp và truyền thông về Hiệp định này.
Với mức tăng mạnh trong tháng 2 vừa qua và gần “trung hoà” được bước giảm mạnh trong tháng 1 trước đó, theo lô gích hình thức, bức tranh xuất khẩu của nước ta đã xuất hiện một số điểm rất đáng quan tâm.
Có nhiều suy đoán về triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2009. Vài người dự đoán một tương lai u ám, trong khi những người khác thật sự tin rằng Việt Nam sẽ không bị ảnh hưởng và thậm chí tốt hơn nhiều nước trên thế giới.
Bằng giờ này năm ngoái, Việt Nam còn phải đối phó với nhập siêu, mặc dù từ tháng 6 mới hạ nhiệt, nhưng cả năm vẫn nhập siêu ở mức 17,51 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay.
Kinh tế suy thoái toàn cầu đã và đang làm giảm tốc độ đầu tư và mở rộng thị trường của các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực phân phối tại VN. Nhưng đây chính là khoảng thời gian các DN VN cần tận dụng để củng cố và phát triển hệ thống phân phối của mình.
Khi kinh doanh tại các thành phố lớn ngày càng cạnh tranh gay gắt cùng nhu cầu tiêu dùng giảm, các đại gia điện máy đã mở cuộc "tiến quân" về tỉnh lẻ để “chiều” người dân ở quê.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Tiểu thương tại đây hàng năm đều cam kết về nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, không bán hàng lậu và hàng nhái. Tuy nhiên, phần lớn đều cho rằng điều này rất khó khả thi.
Cục thống kê Tp.HCM vừa công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2014 của thành phố đã tăng 0,12% so với tháng trước và tăng 5,47% so với cùng tháng năm trước. Như vậy, tính từ đầu năm, CPI đã tăng 1,22%, cao hơn gấp đôi mức tăng của năm 2013 (0,66%).
Hiện nay, cuộc xâm lấn của hàng giả đã khiến người ta phải nhìn nhận lại tiêu chí của sự xa xỉ và khiến nhà chức trách các nước trên thế giới đau đầu tìm cách dẹp bỏ.
Thành tích xuất khẩu của Việt Nam lẽ ra sẽ còn cao và hiệu quả hơn nữa nếu quản lý nhà nước khắc phục được những hạn chế về cơ sở hạ tầng, tệ tham nhũng, tính khó tiên liệu của chính sách, và tạo giá trị gia tăng cho hàng hoá.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Giá cá trên thị trường toàn cầu đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại do Trung Quốc có nhu cầu ngày càng lớn đối với những loại hải sản cao cấp như cá ngừ và hàu, trong khi sản lượng đánh bắt có chiều hướng giảm sút.
Các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá bán lẻ ở Việt Nam vẫn là lĩnh vực hấp dẫn nhất. Dù không như đồn đoán ban đầu các tập đoàn lớn sẽ tràn vào nuốt chửng thị trường Việt Nam, nhưng chỉ nhìn vào tốc độ mở rộng của Big C, Metro, Lotte... vừa qua cho thấy sức ép cạnh tranh đang nóng lên từng ngày.
Lại tương tự giá thuốc, giá thực phẩm chức năng cũng đang “nhảy múa thoải mái” khi giá mua vào với giá bán ra chênh nhau tới cả chục lần! Thị trường thực phẩm chức năng đang phát triển mạnh mẽ. Nhưng các quy định về quản lý thực phẩm chức năng đang tỏ ra quá lạc hậu. Phần quản lý giá của mặt hàng này đang bị thả nổi hoàn toàn.
Tháng 4, nhập khẩu đạt con số 6,95 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu 4 tháng qua lên hơn 24,8 tỷ USD. Với kim ngạch xuất khẩu 4 tháng là 20,1 tỷ USD, như vậy, nhập siêu những tháng đầu năm đã lên khoảng 4,7 tỷ USD, tương đương với hơn 23% kim ngạch xuất khẩu. Với cách làm như hiện nay, các chuyên gia cho rằng, mục tiêu kiềm chế nhập siêu dưới 20% trong năm nay là rất khó.
Mark Zimmeran – cựu cố vấn Chủ tịch Phòng thương mại của Mỹ ở Nhật Bản đã viết trong cuốn sách nổi tiếng “Làm ăn với người Nhật như thế nào” của ông: “việc nghiên cứu kỹ càng và nghiêm túc tâm lý người Nhật và cấu trúc xã hội của nước Nhật là cực kỳ cần thiết cho việc làm ăn có hiệu quả với người Nhật”.
Kim ngạch xuất khẩu quý I/2010 ước đạt 14 tỷ USD, giảm 1,6% so với cùng kỳ 2009. Kim ngạch nhập khẩu 3 tháng ước đạt 17,525 tỷ USD, tăng 37,6% so với cùng kỳ năm 2009. Trong đó, nhóm hàng nguyên nhiên vật liệu cần nhập khẩu tăng 35,3%; nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu dự báo tăng khoảng 60,2% và nhóm hàng cần hạn chế nhập khẩu cũng tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự phục hồi của kinh tế trong nước sẽ khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tăng, đặc biệt việc thực hiện giải ngân vốn FDI được dự báo tăng cao sẽ khiến nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ cho hoạt động đầu tư, xây dựng và sản xuất cũng sẽ tiếp tục gia tăng mạnh. Dự báo kim ngạch nhập khẩu năm 2010 ước đạt 74,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2009.
Hiệp định tự do thương mại ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) về nguyên tắc có hiệu lực từ 01/01/2010, có lộ trình cắt giảm tới gần 7.000 dòng thuế. Indonesia đã yêu cầu đàm phán lại với TQ về việc hoãn thực thi ACFTA. Việt Nam hầu như vẫn chưa có một bộ hàng rào kỹ thuật đầy đủ cho các ngành sản xuất trong nước. Mối lo nhập siêu gia tăng từ TQ và mối lo nhiều Doanh nghiệp VN mất thị trường nội địa là có cơ sở....
Theo Tổng cục Thống kê, nhập siêu năm 2009 ước tính lên tới 12,246 tỷ USD, con số này thấp hơn nhiều mức nhập siêu thực hiện lên tới 18,029 tỷ USD của năm 2008, nhưng tăng gần 250 triệu USD so với mục tiêu đề ra.
Để nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam, góp phần phát triển bền vững nền kinh tế trong quá trình tham gia chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu với những tiêu chuẩn ngày càng ngặt nghèo mà thị trường đặt ra, thì Việt Nam còn nhiều việc phải làm...
Xuất khẩu khoảng 25% tổng sản lượng gạo hàng năm, nhưng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ngày càng tụt dốc quá xa so với của Thái Lan trong thời gian qua, và những người nông dân vẫn không được hưởng lợi tương ứng với công sức của mình bỏ ra,....