Giảm nhập siêu để cân bằng cán cân thương mại

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Bộ Công Thương đang cùng các bộ, ngành liên quan thực hiện một số biện pháp kiềm chế nhập siêu nhằm giảm dần thâm hụt thương mại, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Tổng kim ngạch nhập khẩu 3 tháng đầu năm 2010 đạt 17,525 tỷ USD - Ảnh minh họa

Bộ Công Thương cho biết, từ đầu năm đến nay, tỷ lệ nhập siêu trên tổng kim ngạch xuất khẩu (KNXK) đã lên tới 25%.

Nhập khẩu tăng cả lượng và giá

Kim ngạch nhập khẩu (KNNK) tăng do tăng cả lượng và giá. Điều này có thể giải thích khi nền kinh tế phục hồi thì NK nguyên phụ liệu để phục vụ sản xuất hàng hoá tiêu dùng và XK gia tăng.

Tuy nhiên, nhóm hàng hoá NK cần hạn chế và cần kiểm soát vẫn gia tăng ở mức cao, vì vậy, cần thiết phải phát triển công nghiệp hỗ trợ để có nguyên phụ liệu cho sản xuất. Đồng thời, cùng phải có những biện pháp mạnh để hạn chế NK ngay từ tháng tới,  nếu không sẽ không đảm bảo được tỷ lệ nhập siêu/xuất khẩu ở mức 20% như Nghị quyết của Quốc hội.

Theo Bộ Công Thương, hiện nay, các biện pháp nhằm hạn chế nhập siêu chủ yếu tập trung vào nhóm các mặt hàng hạn chế NK (hàng tiêu dùng). Tuy nhiên, tỷ trọng của nhóm này rất thấp, chỉ chiếm 8,8%  tổng KNNK. Trong khi đó, nhóm hàng cần NK (vật tư, thiết bị, nguyên vật liệu) lại chiếm tỷ trọng 82,6%, gấp gần 10 lần nhóm 3 và rất khó để việc áp dụng các biện pháp giảm nhập siêu.

Trong khi dó, từ đầu năm đến nay, giá bình quân NK của nhiều mặt hàng nguyên nhiên, vật liệu đã tăng mạnh. Các dự án đầu tư nước ngoài (FDI) được giải ngân nhiều hơn trong năm 2010, các doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ chương trình hỗ trợ lãi suất của Chính phủ (trung hạn và dài hạn) để mua sắm máy móc thiết bị nhập khẩu từ nước ngoài dẫn đến nhu cầu NK máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu tăng. Bên cạnh đó, các chương trình kích cầu sản xuất- đầu tư- tiêu dùng phát huy tác dụng khiến lượng hàng hóa như: sắt thép, vật liệu xây dựng, xăng dầu… cũng tăng.

Giảm nhập siêu bằng nhiều giải pháp

Mặc dù tình hình NK có xu hướng tăng nhưng Bộ Công Thương vẫn tỏ ra lạc quan và khẳng định tình hình vẫn đang được kiểm soát.

Bởi nếu phân tích kỹ tình hình XNK sẽ thấy, mặc dù NK tăng 40,2% và XK giảm nhẹ, ảnh hưởng xấu đến cán cân thương mại trong quý I/2010 so với cùng kỳ năm 2009, nhưng nếu so sánh với cùng kỳ năm 2008 thì NK vẫn thấp hơn 17%, trong khi đó XK lại tăng hơn 9,8% (năm 2008 là năm bắt đầu xảy ra khủng hoảng kinh tế thế giới). Bên cạnh đó, tình hình XNK có chuyển biến tích cực, XK tăng lên và NK giảm qua các tháng.

Cũng theo Bộ Công Thương, việc NK nhiều mặt hàng nguyên, nhiên vật liệu tăng mạnh về lượng trong thời gian gần đây cho thấy sản xuất và XK đang trên đà tăng trưởng, mặc dù KNXNK bị ảnh hưởng nhiều bởi giá hàng hóa NK.

Vụ Kế hoạch (Bộ Công Thương) dự kiến, nhập siêu quý II bằng khoảng 20% KNXK, giảm khoảng 3,1 % so với tỷ lệ này trong quý I/2010. Vụ cũng cho biết đã đưa ra một số giải pháp để kiềm chế nhập siêu từ nay đến cuối năm như: rà soát, giãn tiến độ NK đối với các dự án kém hiệu quả; quản lý chặt việc NK nguyên liệu vật tư, máy móc thiết bị đầu tư cho các dự án từ nguồn ngân sách Nhà nước; rà soát các chính sách ưu đãi về thuế NK đối với các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài (đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản).

Trong trường hợp cần thiết, có thể áp dụng biện pháp mạnh như biện pháp thuế và phi thuế, cấp giấy phép NK. Đồng thời, ưu tiên tối đa cho việc sử dụng máy móc, thiết bị vật tư sản xuất trong nước.  

Ngoài ra, Bộ Công Thương sẽ thúc đẩy để sớm ký kết các hiệp định song phương và đa phương, thiết lập các khu vực mậu dịch tự do để tạo điều kiện thuận lợi cho XK, phối hợp tìm giải pháp giảm nhập vào Việt Nam và tăng xuất từ Việt Nam.

(Theo Vũ Trọng // Tin Chính phủ)