Khó quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhỏ

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Tại hội nghị khách hàng được tổ chức ngày hôm qua 17.9 ở Hà Nội, ông Hoàng Nguyên Học - TGĐ TCT đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) - cho biết, hiện SCIC đang thực hiện quyền chủ sở hữu nhà nước tại 540 doanh nghiệp (DN) với tổng giá trị vốn theo sổ sách kế toán 11.582 tỉ đồng.

Với mục tiêu thoái vốn nhà nước tại 287 DN trong năm 2010, tính tới ngày 8.9, SCIC đã thoái vốn đầu tư tại 81 DN, thu hồi công nợ 5.832 tỉ đồng. Trong tổng số toàn bộ danh mục các công ty sở hữu vốn, số các DN quy mô nhỏ nằm trong nhóm C (nhóm mục tiêu thoái vốn) chiếm tới hơn 80%, nhưng giá trị vốn chỉ chiếm có 24%. Trong khi đó số DN nhóm A (nhóm đầu tư chiến lược) số lượng chiếm 2% nhưng giá trị vốn chiếm 47%, nhóm còn lại là nhóm đầu tư linh hoạt chiếm 16% số lượng, tương đương giá trị vốn 29%.

Theo ông Học, do còn nhiều cán bộ kiêm nhiệm vừa làm lãnh đạo tại các DN vừa quản lý hành chính tại Bộ, ngành, UBND; một người đại diện vốn tại nhiều DN khác nhau, nên chưa tập trung được vào công việc kinh doanh, không đôn đốc việc thu hồi công nợ cho ngân sách nhà nước. Trong số hơn 80% DN quy mô nhỏ mà SCIC chưa thoái vốn, rất nhiều DN chưa thực hiện đúng quyền sở hữu vốn nhà nước. “Người đại diện khi thực hiện quyền cổ đông nhà nước, khi quyết định hoạt động quản lý DN vượt thẩm quyền, tự quyết định không xin ý kiến SCIC”, ông Học nói. Ngoài ra, một trong những tồn tại của các DN này là chưa thực hiện đúng quyền và trách nhiệm của người đại diện phần vốn nhà nước tại DN như không tổ chức đại hội cổ đông, không báo cáo đầy đủ thông tin, số liệu. Hiện vẫn còn tới 42 DN chưa tổ chức Đại hội cổ đông năm 2010. Có những DN tổ chức nhưng tài liệu chuẩn bị sơ sài, báo cáo tài chính, báo cáo kiểm toán làm lấy lệ.

Báo cáo của SICI còn cho thấy, nhiều DN khi phát hành tăng vốn đã bán cho cổ đông hiện hữu theo giá thấp nhưng không bán cho SCIC, làm pha loãng cổ phần nhà nước, sử dụng phần lớn lợi nhuận sau thuế trích lập quỹ khen thưởng, phúc lợi không đúng với điều lệ hoặc nghị quyết cổ đông, quyết định đầu tư không đúng thủ tục.

Tính tới 31.12.2009, danh mục đầu tư của SCIC gồm 622 DN, vốn nhà nước theo giá trị sổ sách 7.896 tỉ đồng, giá trị thị trường ước đạt gần 25.000 tỉ đồng. Qua 4 năm hoạt động, hiện tại SCIC có tổng tài sản gần 233.000 tỉ đồng, doanh thu gần 130.000 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế năm 2009 đạt khoảng 9.800 tỉ đồng. Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu là 15,1%; tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản ROA 4,25%.