Nghịch cảnh... thuế !

Công nghệ đã có, thị trường cũng được khảo sát kỹ. Nhưnghồi cuối tuần qua, ông tuyên bố bỏ cuộc. Lý do mảnh đất ông tậu từ mấy năm trước, nhờ người em đứng tên; nay muốn sang tên “chính chủ” để làm địa điểm sản xuất, lại bị vướng thuế.

“Theo mức thuế25% mà cơ quan thuế áp, tiền thuế đã lên gần 3 tỉ đồng. Trước đó, người bán ghi giá trên hợp đồng công chứng thấp hơn nhiều so với giá mua. Nhưng chẳng ai lưu ý đến thực tế này”. Chấp nhận đóng thuế chuyển nhượng thì hụt vốn, mà không đóng thì không xin được giấy phép đầu tư!

Ở Mỹ và nhiều nước, không thiếu các “đại gia”. Nhưng chuyện “đại gia” hứng chí tặng biệt thự hay căn hộ cao cấp cho người đẹp một cách rùm beng là của hiếm. Bởi đó là mục tiêu cho cơ quan thuế để ý. Nếu không kê khai đóng thuế sẽ bị quy tội trốn thuế.

Mặt khác, phải chứng minh nguồn gốc tài sản từ thu nhập hợp pháp, nếu không, sẽ bị điều tra về những hoạt động phi pháp... Còn ở ta, dù chuyện “đại gia” tặng người đẹp nhà cửa, xe cộ có vẻ được xem như “thường ngày ở huyện”;dường như ai cũng biết nhưng không ai bỏ công tìm hiểu nguồn gốc món quà “hào hiệp” ấy từ đâu ra!?

Nói đến thuế, người ta thường nhấn mạnh đến sự công bằng và nghĩa vụ. Nhưng hai chuyện nhỏ trên cho thấy chính sách thuế và thực thi của ta hiện vẫn chưa mấy công bằng.Chưa kể, khung thuế suất quá rộng, khiến vận dụng tùy tiện.

Thông tư hướng dẫn lại do chính cơ quan thực thi ban hành, dễ cho người quản lý, mà khó cho người dân và doanh nghiệp. Sự bất cập về thuế là yếu tố ảnh hưởng lớn đến môi trường kinh doanh của VN. Báo cáo môi trường kinh doanh 2009 được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố hồi năm ngoái cho thấy, VN xếp 92/181; trong đó một trong 3 chỉ số đạt thấp nhất là thuế (140/181). Báo cáo môi trường kinh doanh khu vực Đông Á- Thái Bình Dương năm 2010 do WB vừa công bố, VN tiếp tục tụt hạng (thứ 93/181); trong đó chỉ số đóng thuế từ 140 tụt xuống 147!