Tòa án điện tử: Minh bạch và tiện ích hơn

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Ông Tô Thanh Hải tác giả của chương trình Tòa án điện tử

Với mức thụ lý trung bình hằng năm hơn 40.000 vụ, chiếm 1/4 lượng án cả nước, mới đây, TAND TP Hồ Chí Minh đã xây dựng hệ thống "Tòa án điện tử" phục vụ công tác quản lý một cách nhanh chóng, chính xác. Qua đó, tiến trình tố tụng được công khai, minh mạch hơn. Đây cũng là tiền đề hướng tới kết nối thông tin đồng bộ giữa các cơ quan tố tụng.

 Quy về "một cửa"

Phần mềm quản lý "Tòa án điện tử" do Thư ký Tô Thanh Hải - Văn phòng TAND TP Hồ Chí Minh nghiên cứu, viết chương trình ứng dụng từ kinh nghiệm nhiều năm công tác. Nếu như trước đây, các loại án thụ lý phân tán tại các tòa chuyên trách (tòa hình sự, dân sự, kinh tế, hành chính…), thì nay được gom về đầu mối là Văn phòng, từ đây cán bộ thụ lý nhập vào hệ thống các thông tin tố tụng ban đầu theo tiêu chí ngành. Trên cơ sở dữ liệu đó, lãnh đạo tòa phân công vụ án hay thẩm phán giải quyết, việc ban hành các văn bản tố tụng tiếp theo khá nhanh chóng, chỉ cần một cú "click chuột" vào biểu mẫu thủ tục, rồi duyệt nội dung, ký phát hành.

Đối với án dân sự, hệ thống hỗ trợ: cấp biên nhận, cấp giấy báo nộp tạm ứng án phí, ra thông báo thụ lý vụ án, trưng cầu giám định, quyết định đưa vụ án ra xét xử… giúp giảm tải sự vụ, khắc phục tình trạng dồn việc ứ đọng, chậm ban hành thông báo thụ lý, từng bị Viện Kiểm sát kiến nghị. Chương trình theo dõi án quá hạn còn kiểm tra, nắm rõ nguyên nhân do lỗi khách quan hay chủ quan để đôn đốc kịp thời từng thẩm phán hoặc có biện pháp khắc phục trở ngại.

Với các chương trình quản lý (thụ lý, giải quyết án, thi hành án hình sự, đánh máy và phát hành bản án, lưu trữ hồ sơ…) lãnh đạo tòa có thể nắm chính xác số lượng hồ sơ của từng thẩm phán đang giải quyết, án quá hạn... để điều chỉnh, phân công một cách hợp lý; theo dõi tiến độ giải quyết, kết quả cụ thể từng vụ án nhằm phát huy tối đa hiệu quả chỉ đạo, điều hành xuyên suốt từ khâu thụ lý cho đến tận khi kết thúc, đưa hồ sơ về kho lưu trữ. Cách đây vài năm, câu chuyện Kiểm sát viên Nguyễn Pha Lê (quận Gò Vấp) "quên" án dẫn đến quá hạn truy tố, bị can thoát tội. Sai phạm kéo dài nhiều năm mà không bị phát hiện có phần do phương pháp báo cáo viết khó thống kê giám sát. Bài học đáng buồn này sẽ không còn tồn tại khi đã có chương trình quản lý điện tử, minh bạch hóa trình tự vụ án.

Nhờ chương trình này việc phổ biến các thủ tục và hoạt động xét xử thuận lợi hơn. Từ năm 2007, TAND TP Hồ Chí Minh cũng đã trang bị ti vi, bảng điện tử cảm ứng để hiển thị lịch phiên tòa, tiến độ giải quyết vụ án, hướng dẫn thủ tục khởi kiện, xóa án tích, xin hoãn chấp hành hình phạt tù, sao lục bản án…

Việc này vừa thuận lợi cho người dân, vừa giảm tải công tác tiếp đương sự. Hiện nay, với website www.tand.hochiminhcity.gov.vn việc truy cập tìm biểu mẫu, hướng dẫn trình tự tố tụng lại càng thuận lợi hơn.

Kết nối quản lý thông tin tội phạm

Bà Trần Thị Hồng Việt - Chánh Văn phòng TAND TP Hồ Chí Minh phân tích, trong lĩnh vực hình sự, mỗi cơ quan tố tụng (Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án) đều có chương trình cập nhật, lưu trữ dữ liệu riêng phục vụ cho tiêu chí ngành mình. Rất tiếc, những hệ thống thông tin này lại không tương thích với nhau nên không thể chuyển tiếp dữ liệu cơ bản của vụ án như: nhân thân bị can, các văn bản, quyết định tố tụng... Việc từng đơn vị phải tự nhập số liệu đầu vào một cách thủ công cũng tốn kém và lãng phí công sức rất lớn. Chính vì vậy, TAND TP Hồ Chí Minh từng kiến nghị về việc kết nối liên thông xây dựng hệ thống chương trình quản lý nền chung giữa 3 cơ quan tố tụng. Đề xuất này đang được lãnh đạo liên ngành thảo luận, thống nhất chủ trương. Tuy nhiên, việc đồng bộ hóa các chương trình riêng đã ứng dụng trước đây là vấn đề nan giải.

Với những nỗ lực cải cách hoạt động nghiệp vụ ngành tòa án hiện đại, hiệu quả hơn, tác giả "Tòa án điện tử" đã được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba. Và mục tiêu chinh phục trước mắt của anh là hoàn thiện phiên bản mới có thể ứng dụng rộng rãi trong cả nước.

(Theo HNM // Báo Bình Định)