Nữ bị cáo duy nhất của ICTY

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

 - Bin-gia-na Pláp-xích, cựu nữ Tổng thống nước Cộng hòa Xéc-bi-a đã được Cơ quan Quản giáo và Nhà tù của Thụy Điển trả tự do ngày 27-10 vừa qua sau khi thụ án được 2/3 trong tổng số 11 năm tù giam vì phạm các tội liên quan đến hành động diệt chủng đối với người Hồi giáo và người Crô-a-ti-a.

 Pláp-xích bị Tòa án Hình sự quốc tế về xét xử tội phạm chiến tranh ở Nam Tư cũ (ICTY) có trụ sở ở La Hay, Hà Lan kết án tù vào tháng 2-2003 và phải thụ án tại Thụy Điển, 2 năm sau khi tự nộp mình cho cơ quan pháp lý quốc tế. Chính khách 79 tuổi này thừa nhận đã đàn áp cộng đồng người Hồi giáo, người Crô-a-ti-a và một số đối tượng người không thuộc sắc tộc Xéc-bi-a trong cuộc chiến tranh Bô-xni-a - Héc-xê-gô-vi-na những năm 1992-1995.

 Lời thú tội của người phụ nữ được mệnh danh là "người đàn bà thép" của Xéc-bi-a nằm trong một thỏa thuận xin khoan hồng để đổi lại việc giới hữu trách hủy bỏ các tội danh diệt chủng, giết người nhắm vào nhân vật này. Tuy nhiên, tháng 9 vừa qua, ICTY đã đồng ý đặc xá cho cho Pláp-xích. Nguyên nhân của quyết định trên được giải thích là do tuổi già cùng những vấn đề về sức khỏe mà cựu Tổng thống Xéc-bi-a gặp phải trong tù. Pláp-xích là bị cáo nữ duy nhất bị xét xử tại La Hay của ICTY.

 Bin-gia-na Pláp-xích bước vào chính trường khá muộn sau một thời gian dài theo đuổi sự nghiệp của một nhà sinh học, trong đó bà đã xuất bản khoảng 100 công trình nghiên cứu khoa học. Vị giáo sư sinh học tại Trường Đại học Xa-ra-de-vô từ năm 1956 này đã giành được nhiều học vị khác ở Pra-ha và Mỹ.

 Năm 1990, bà là đồng sáng lập đảng Dân tộc Xéc-bi-a và sau đó là nhân vật quyền lực thứ hai tại Xéc-bi-a khi làm "phó tướng" của lãnh đạo người Bô-xni-a, Ra-đô-van Ka-ra-dích vào thời điểm diễn ra cuộc thanh trừng sắc tộc tại Xéc-bi-a trong cuộc chiến tranh Bô-xni-a những năm 1992-1995. "Người đàn bà thép" đã khiến dư luận quan tâm với tuyên bố: "Có 12 triệu người Xéc-bi-a và cho dù nếu 6 triệu người hi sinh trên chiến trường thì vẫn còn có 6 triệu người khác được hưởng những thành quả của cuộc đấu tranh". Quan điểm quá cứng rắn của Pláp-xích đã khiến có người nghi ngờ người phụ nữ quyền lực này có vấn đề về tâm thần. Tuy nhiên, điều đặc biệt là không giống một số lãnh đạo Xéc-bi-a người Bô-xni-a, bà Pláp-xích ủng hộ mạnh mẽ Hiệp định Hòa bình Day-tơn nhằm chấm dứt cuộc xung đột vào năm 1995.

 Một năm sau đó, năm 1996, B.Pláp-xích đắc cử chức vụ Tổng thống nước Cộng hòa Xéc-bi-a và nhanh chóng được phương Tây nhìn nhận như một nhà lãnh đạo tương đối ôn hòa. Năm 1998, nữ Tổng thống Xéc-bi-a phải rời khỏi vị trí do thất cử và tự thành lập một phe phái mới mang tên Liên minh Nhân dân Xéc-bi-a. Nhưng sau đó, B.Pláp-xích đã rút khỏi chính trường vào giữa năm 2000 do đảng này bị thất bại trong các cuộc bầu cử địa phương và từ bỏ ghế trong Quốc hội Xéc-bi-a vào tháng 12-2000. Tuy nhiên, cho dù có sự thay đổi khá đột ngột về quan điểm, B.Pláp-xích vẫn bị ICTY ra trát dẫn giải vào năm 2001 và bị kết án 2 năm sau đó.

 Từ một nhà sinh học để trở thành người ở đỉnh cao quyền lực chính trị, B.Pláp-xích với sự nghiệp chính trị ngắn ngủi đã tự tạo ra cho mình không ít kẻ thù ngay cả khi đã rời trại giam.

(Theo Minh Nhật // Hanoimoi Online)