Luật Thuế thu nhập cá nhân: "Đá bóng" về phía người nộp thuế?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Chỉ còn hơn 4 tháng nữa, Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sẽ có hiệu lực. Tuy nhiên, còn rất nhiều vấn đề mà cả người dân, cơ quan chấp hành và cơ quan quản lý thuế chưa rõ và chưa biết nên xử lý như thế nào.

Trong khi đó, yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là hết tháng 8.2008, Bộ Tài chính và ngành thuế phải hoàn thiện việc quản lý đối tượng chịu thuế TNCN.

Chưa thể xác định hết người phụ thuộc

Chính từ việc chưa có "văn bản hướng dẫn" nên hầu hết các câu hỏi về thực hiện và áp dụng thuế TNCN đều đang bị bỏ ngỏ. Cụ thể, người dân băn khoăn: Sẽ cần những giấy tờ gì để xác nhận người phụ thuộc (NPT) trong việc tính thuế TNCN? Thì hiện luật vẫn chưa có hướng dẫn là cần những giấy tờ gì để xác nhận.

Tương tự với băn khoăn liệu cha mẹ vợ hoặc cha mẹ chồng có được tính là NPT hay không thì luật cũng chưa đề cập đến và chưa có hướng dẫn. Tuy nhiên theo đại diện cơ quan thuế thì Luật Quản lý thuế hiện hành thì người nộp thuế (NNT) có nghĩa vụ kê khai chính xác, trung thực, đầy đủ hồ sơ khai thuế và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai của mình.

Cũng liên quan đến GTGC, câu hỏi: Cha mẹ có thu nhập thấp, nhưng ở mức nào thì được tính là NPT? Cũng chưa có lời giải. Đại diện cơ quan thuế cho rằng, mức dự kiến được đưa ra sẽ tính trên cơ sở của lương tối thiểu chung. Nếu cha mẹ có thu nhập thấp hơn quy định sẽ được tính là NPT.

Cuối cùng, đa số bạn đọc góp ý vào dự thảo nghị định và thông tư là không thể và không nên quy định cứng là cứ NPT đều phải cho NNT nuôi dưỡng trực tiếp. Anh Sơn Minh cho biết: Bố mẹ tôi có thể ở quê mà không ở thành phố sống cùng con cái. Nếu cứ bắt buộc NPT phải là người trực tiếp nuôi dưỡng thì luật đã quá vô lý và "bắt ép" NNT.

"Đá bóng" về phía người nộp thuế

Theo các chuyên gia về thuế thì nếu không khẩn trương, chính cơ quan thuế và NNT sẽ bị "ùn tắc" bởi sự ngổn ngang, bề bộn khi thực hiện luật này. Cụ thể, theo tính toán của cơ quan thuế thì khi Luật Thuế TNCN chính thức có hiệu lực, số lượng NNT cả nước sẽ tăng lên thành khoảng 14 - 15 triệu người, thay vì 300.000 người như hiện nay.

Với số lượng khổng lồ này, việc cấp mã số thuế cho các cá nhân thuộc diện chịu thuế TNCN cũng là cả một vấn đề, thậm chí là khó có thể kiểm soát. Điều này sẽ liên quan mật thiết đến việc thu thuế.

Tuy nhiên, không biết có phải nỗi lo "quá tải" mà cơ quan thuế đang tính "đá bóng" về phía NNT. Cùng với việc quy định NNT vừa có nghĩa vụ kê khai chính xác, trung thực, đầy đủ... rồi lại chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai của mình; cơ quan thuế cho rằng việc làm này dựa trên nguyên tắc tự khai - tự chịu trách nhiệm và nhằm tránh xảy ra gian lận, phiền hà cho NNT.

Tuy nhiên phản biện ý kiến này, luật gia Hữu Dung cho rằng điều này sẽ là quá bất cập. Cụ thể, khi cơ quan thuế muốn kiểm tra thì chính NNT phải vẫn phải đáp ứng các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục. Khi đó, nếu không có hướng dẫn cụ thể thì NNT sẽ rơi vào "ma trận" không biết xoay xở như thế nào. Bên cạnh đó, nếu dựa vào cơ chế tự khai - tự nộp thì sẽ quá khó để đảm bảo tính công bằng. Điều này sẽ dẫn đến các khả năng là NNT rất dễ bị đẩy vào tình trạng "không biết đường nào mà lần" rồi "vô tình vi phạm", hoặc "cố tình vi phạm" nhưng trong tình thế lách luật.

(Theo LĐ)