Một số cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu trong gần 40 năm qua

Hệ thống tỷ lệ hối đoái được ấn định sụp đổ: Năm 1971, hệ thống tỷ lệ hối đoái được ấn định Brét-tơn Út, được xác lập năm 1944, đã đổ vỡ sau khi dự trữ vàng của Mỹ giảm mạnh và nhu cầu về USD của người nước ngoài tăng nhanh. Washington đình chỉ việc chuyển đổi USD sang vàng và phá giá USD. Bộ tưởng Tài chính G. Con-nan-li đã tuyên bố với một phái đoàn châu Âu rằng "USD là đồng tiền của chúng tôi (Mỹ) nhưng vấn đề là của các anh (châu Âu)". Hiệp định Xmít sau đó cho phép các đồng tiền được thả nổi với tỷ lệ (+) hoặc (-) 2,25% và tăng giá trị chính thức của vàng.

Các "cú sốc dầu mỏ" trong những năm 1970 của thế kỷ 20:  Năm 1973, cuộc cấm vận dầu mỏ của các nước A-rập trong thời gian diễn ra cuộc chiến tranh A-rập - Israel đã làm gián đoạn nguồn cung cấp dầu mỏ và làm rối loạn việc mua bán mặt hàng này trên thị trường dầu mỏ thế giới. Các nước trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) giành hoàn toàn quyền đặt giá dầu mỏ từ các công ty đa quốc gia phương Tây khi xảy ra "cú sốc dầu mỏ" đầu tiên và giá dầu mỏ tăng khoảng từ 2,50 USD/ thùng tháng 1-1973 lên 11,50 USD/thùng vào năm 1974.Các nền kinh tế công nghiệp phát triển chủ yếu chịu ảnh hưỏng xấu và các nước chậm phát triển bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Năm 1979, Cuộc cách mạng ở Iran, nước lúc đó là thành viên OPEC xuất khẩu dầu mỏ lớn thứ hai sau A-rập Xê-út, đã gây ra "cú sốc dầu mỏ" thứ hai. Nguồn cung dầu mỏ chưa bao giờ cạn kiệt, nhưng Nhật Bản đi đầu trong việc mua dầu để tích trữ vì lo ngại khan hiếm dầu mỏ. Năm 1980, bùng nổ cuộc chiến tranh giữa Iraq và Iran. Cuối năm đó, giá dầu thô Biển Bắc lên mức cao mới 40 USD/thùng, một mức cao chưa từng có trong mười năm. Trong những năm 1970 và 1980 của thế kỷ trước, giá dầu mỏ lên cao khiến các nước phương Tây tự khai thác nguồn dầu mỏ của mình từ các khu vực như Biển Bắc. Cuộc suy thoái toàn cầu và việc tiết kiệm năng lượng trước giá dầu mỏ tăng cao đã làm giảm nhu cầu về xăng, dầu trên thế giới và sau đó gây nên tình trạng cung vượt quá cầu.

Sự đổ vỡ của thị trường chứng khoán năm 1987: Tháng 10-1987, thiếu hụt thương mại của Mỹ trong tháng 8 là 15,68 tỷ USD đã gây nên sự sụp đổ kỷ lục tại thị trường tài chính Phố U-ôn. Thứ sáu (ngày 16-10), chỉ số công nghiệp Ðao Giôn lần đầu giảm 100 điểm trong lịch sử do mức kỷ lục 338 triệu cổ phiếu được bán tống bán tháo tại Niu Oóc. Chỉ số Ðao Giôn giảm 4,6% hay 108,35 điểm. Ngày 19-10-1987, còn gọi là "Ngày thứ hai đen tối", các thị trường chứng khoán đổ vỡ ở châu Á và châu Âu sau khi thị trường chứng khoán ở Niu Oóc giảm sút. Sau đó chỉ số Ðao Giôn tụt  508,32 điểm xuống còn 1.738,4 điểm.

Cuộc khủng hoảng tiền tệ ở châu Á: Năm 1997, thị trường tiền tệ ở châu Á bị giáng một đòn mạnh vì mất niềm tin vào cái gọi là "các nền kinh tế con hổ". Thái-lan, Indonesia, Philippines và Malaysia bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Ngày 27-10-1997, chỉ số Down Jones giảm 7,18%. Thị trường chứng khoán toàn cầu bị ảnh huởng. ASEAN cùng với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đẩy mạnh các mối quan hệ nhằm  tránh tái phát cuộc khủng hoảng. Trung Quốc cải tổ các ngân hàng của nước này và xóa hàng tỷ USD nợ xấu. Indonesia,  được coi là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất ở Ðông - Nam Á, được Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cấp gói cứu trợ trị giá 43 tỷ USD.

Bùng nổ "bong bóng công nghệ": Năm 2000 "bong bóng công nghệ" bùng nổ với việc các cổ phần trong công nghệ cao và internet của các công ty tăng một cách chóng mặt. Chỉ số Ðao giôn tăng cao lên tới 11.723 điểm vào tháng 1-2000. Cùng tháng này Cục dự trữ liên bang Mỹ(FeD) cắt giảm tỷ lệ lãi suất một nửa điểm.

Vụ tấn công khủng bố 11-9-2001 tác động mạnh nền kinh tế Mỹ: Cuộc tiến công khủng bố này làm khoảng 3.000 người chết và giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Mỹ. FeD đã cắt giảm lãi suất bốn lần trước khi kết thúc năm 2001.

[ Trở về]