Điểm nóng ‘doanh nghiệp ma’

Lợi dụng sự thông thoáng của Luật Doanh nghiệp, những sơ hở, thiếu sót trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện Luật thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và sự thiếu trách nhiệm trong kiểm tra, kiểm soát của các cơ quan chức năng trong việc cấp giấy phép thành lập và quản lý doanh nghiệp, nhiều đối tượng trên địa bàn TP. Hải Phòng đã đứng ra thành lập “DN ma” để mua bán hoá đơn GTGT, thu lợi bất chính và tiếp tay cho nhiều đơn vị DN khác lập hồ sơ xin hoàn thuế, khấu trừ thuế không đúng quy định.

Thống kê sơ bộ cho thấy, số vụ vi phạm, tội phạm mua bán hoá đơn GTGT được phát hiện điều tra, xử lý là 24 vụ và 34 đối tượng, với tổng giá trị thiệt hại khoảng 36,3 tỷ đồng. Vụ việc điển hình nhất là ngày 17/5/2010, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hải Phòng đã đề nghị truy tố Vũ Mạnh Hà (SN 1970, thôn Hoàng Lâu, xã Hồng Phong, An Dương, TP. Hải Phòng), vì đã lập 13 “DN ma” mua bán hoá đơn. Theo kết quả điều tra, trong 2 năm 2007-2008, Vũ Mạnh Hà đã mua bán trái phép 1.299 hoá đơn GTGT, với doanh số cả đầu vào và đầu ra là hơn 728 tỷ đồng, thuế GTGT các loại là gần 27 tỷ đồng.

Mới đây nhất, ngày 7/6/2010, Công an Hải Phòng cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra quận Ngô Quyền vừa khởi tố vụ án mua bán, lưu hành trái phép giấy tờ có giá giả tại Công ty TNHH Xây dựng Đức Tiệp và khởi tố bị can đối với Trần Đức Tiệp (28 tuổi, trú tại quận Ngô Quyền), Ngô Văn Sơn (33 tuổi, trú tại huyện An Dương). Tháng 10/2009, Trần Đức Tiệp thành lập Công ty TNHH Xây dựng Đức Tiệp, với vốn điều lệ 1,5 tỷ đồng. Sau đó, bị can này mua một quyển hóa đơn của Lê Thanh Phong (An Dương, Hải Phòng), rồi bán cả công ty và hóa đơn cho Ngô Văn Sơn. Tiếp đó, Ngô Văn Sơn đã bán số hóa đơn mua được cho 7 DN, với tổng giá trị hàng hóa ghi trên hóa đơn trên 16,5 tỷ đồng, số tiền thuế GTGT hơn 1,1 tỷ đồng. Sau đó, Sơn mua 8 hóa đơn khống đầu vào từ hai DN để hợp thức hóa đầu vào của công ty.

Trước đó, cuối tháng 5/2010, Cơ quan Cảnh sát điều tra quận Ngô Quyền cũng khởi tố vụ án hình sự về tội danh trên tại Công ty Thương mại thiết bị Kim khí Lộc Phát (trụ sở tại số 8 tập thể Bến Kiền, tổ 34, cụm 5, phường Đông Khê, quận Ngô Quyền). Cơ quan điều tra tình nghi công ty này đã xuất bán 50 tờ hóa đơn cho 7 DN, với tổng số thuế GTGT trên 2,8 tỷ đồng và thực hiện hợp thức hóa bằng 18 hóa đơn đầu vào.

Ngoài ra, còn một vụ việc khác đã được Công an quận Kiến An kết luận điều tra, đó là vụ lưu hành giấy tờ có giá giả tại Công ty TNHH An Thạch (trụ sở đặt tại 311 đường Hoàng Quốc Việt, phường Ngọc Sơn, quận Kiến An). Qua điều tra, cơ quan chức năng phát hiện, tại vụ việc này, các “DN ma” đã buôn bán hóa đơn có giá giả với số tiền ghi khống lên tới 52 tỷ đồng…

Tổng kết thủ đoạn của loại tội phạm này, Đại tá Đỗ Hữu Ca, Phó giám đốc Công an TP. Hải Phòng cho biết, hành vi phổ biến nhất của các đối tượng là “dựng” người trong gia đình hoặc mượn giấy tờ, chứng minh nhân dân, hộ khẩu của người khác để thành lập DN. Đặc biệt, các đối tượng còn thuê người nghiện ma tuý, đối tượng được tha tù, người hành nghề xe ôm, xích lô… để thành lập DN ở nhiều địa phương, sau đó giải tán DN hoặc chuyển sang địa phương khác, gây khó khăn cho cơ quan quản lý.

Một thủ đoạn khá tinh vi khác là ngoài việc trực tiếp thành lập DN để mua bán hoá đơn GTGT, các đối tượng còn đứng ra thuê nhiều người thành lập nhiều DN, từ đó thực hiện hành vi mua bán hoá đơn GTGT theo kiểu quay vòng trong “nội bộ” nhóm DN đó. Sau đó, mới chuyển hoá chứng từ, bán các hoá đơn GTGT cho DN có nhu cầu sử dụng, nhằm “qua mắt” việc kiểm tra, xử lý của cơ quan thuế.

Theo Đại tá Đỗ Hữu Ca, thời gian đầu, phần lớn các đối tượng mua bán hoá đơn GTGT chỉ thành lập DN và thực hiện hành vi mua bán hoá đơn khống GTGT không có tiền, hàng trên địa bàn TP. Hải Phòng. Nhưng sau khi lực lượng công an TP. Hải Phòng tập trung đấu tranh mạnh với loại tội phạm này và khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 129/2008/TT-BTC hướng dẫn thi hành luật thuế GTGT quy định DN chỉ được hoàn, khấu trừ thuế GTGT khi DN thanh toán tiền mua hàng có giá trị 20 triệu đồng trở lên phải thông qua ngân hàng, thì các đối tượng đã thay đổi phương thức hoạt động. Cụ thể, các đối tượng lập nhiều “DN ma” ở các tỉnh, thành phố khác và sẵn sàng ứng tiền nộp vào ngân hàng để “thanh toán tiền hàng”, sau đó lại rút ra chia cho nhau nhằm đối phó với các cơ quan chức năng.

Phần lớn các đối tượng đã triệt để lợi dụng quy định của Luật thuế GTGT cho các DN được hoàn, khấu trừ thuế GTGT đầu vào trong sản xuất - kinh doanh, để mua và sử dụng trái phép hoá đơn GTGT, nhằm lập khống hồ sơ xin hoàn thuế để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước. Ngoài ra, một số đối tượng còn mua và dùng những hoá đơn GTGT này để thanh, quyết toán khống các công trình xây dựng cơ bản, mua sắm các loại vật tư, tài sản, trang thiết bị để chiếm đoạt tiền của nhà nước, DN...