Hàng giả, hàng nhái kìm hãm phát triển thương hiệu, thị trường

Theo ngành chức năng, 6 tháng đầu năm nay, cả nước đã xử lý hơn 40 nghìn vụ vi phạm về hàng giả, hàng nhái. Trong đó, sản xuất, buôn bán hàng giả là 9.224 vụ, chiếm khoảng 22% số trường hợp vi phạm.

Nguyên nhân chính để hàng giả, hàng nhái vẫn có "đất" sống là do chế tài chưa đủ mạnh. Đặc biệt, vấn nạn này không chỉ gây thiệt hại cho người tiêu dùng (NTD) và nhà sản xuất chân chính, mà còn là rào cản với các doanh nghiệp (DN) trong việc tìm thị trường, phát triển thương hiệu.
 

Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam cho biết, ở nước ta, hàng hóa không phân biệt giá trị lớn hay nhỏ, công nghệ cao hay thấp đều có thể bị làm giả, làm nhái. Trong đó, các mặt hàng thuộc nhóm lương thực, thực phẩm, đồ uống và các sản phẩm có thương hiệu nổi tiếng bị làm giả, làm nhái nhiều hơn cả. Bởi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái tạo ra "siêu" lợi nhuận, nên có sức "hút" nhiều đối tượng tham gia. Bên cạnh đó, để khẳng định hàng giả, cần phải giám định, nhưng trên thực tế nhiều vụ vi phạm khi phát hiện lại không thể giám định được, vì hàng hóa có nguồn gốc từ các nước không đăng ký chất lượng tại nước ta. Hàng hóa không có ai xác nhận là giả, vì không có đại diện của nhà sản xuất... Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cũng đánh giá, thời gian qua, hoạt động vận chuyển, kinh doanh hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn khá công khai. Đặc biệt, hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc giả mạo sản xuất tại Việt Nam đang có xu thế tăng. Đầu tháng 8-2010, ngành chức năng đã phát hiện kho hàng tại số 15 phố Cao Thắng (Hà Nội) có 5.000 áo may ô, 6.000 đôi tất chân là hàng nhái các sản phẩm của các công ty dệt may trong nước...

Tuy nhiên, trên thực tế, bên cạnh một số NTD mua nhầm phải hàng giả do không phân biệt được, vẫn có không ít NTD biết mình đang mua, bán hàng giả, hàng nhái, song vẫn chấp nhận. Chị Nguyễn Hải Lý, đang chọn mua túi xách tại một cửa hàng trên phố Bà Triệu cho biết: "Tôi biết những chiếc túi xách mình đang chọn là hàng nhái của một thương hiệu nổi tiếng, song tôi vẫn mua vì hình thức đẹp, giá rẻ; nếu mua hàng chính hãng giá lại quá đắt...". Với cách nghĩ ấy của người NTD, hàng giả, hàng nhái đã được tiếp tay và còn "đất" để tồn tại.

Thực tế trên khiến các DN sản xuất chân chính lo ngại. Hàng giả, hàng nhái bày bán tràn lan không chỉ gây thiệt hại cho NTD, mà còn là rào cản với các DN sản xuất hàng nội, nhất là trên bước đường phát triển thị phần tại "sân nhà". Phải chăng, nguyên nhân chính khiến cho tình trạng hàng nhái, hàng giả vẫn tràn lan là do chế tài chưa đủ mạnh, chưa đủ sức răn đe với các trường hợp vi phạm. Các chuyên gia cũng nhận định, nhiều chủ sở hữu sản phẩm vẫn chưa chú ý đến việc bảo vệ quyền lợi của mình bằng việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa. Thậm chí, không ít DN còn chưa chủ động phát hiện và ngăn chặn các sản phẩm làm giả, không phối hợp đồng bộ với các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, kiểm soát do sợ ảnh hưởng đến doanh số bán hàng...

Nhận thức được hàng hóa bị làm nhái, làm giả không chỉ làm ảnh hưởng đến NTD, mà còn gây thiệt hại cả về thương hiệu, doanh thu cho các DN sản xuất chân chính, các DN cần sớm có biện pháp giúp NTD nhận biết hàng thật, hàng giả. Bên cạnh đó, ngành chức năng cần đẩy mạnh tuyên truyền giúp NTD có đủ thông tin khi lựa chọn sản phẩm, tránh mua phải hàng kém chất lượng.