Không “phân tán” quyền cấp giấy phép kinh doanh

Thứ trưởng Bộ Tư pháp, ông Đinh Trung Tụng cho rằng, đăng ký kinh doanh và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện là 2 thủ tục hành chính khác nhau về bản chất, do đó cần phải được thực hiện ở 2 cơ quan khác nhau. Cụ thể, việc đăng ký kinh doanh hiện được thực hiện tại các sở kế hoạch và đầu tư,  còn việc xem xét để cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện được thực hiện tại các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành. “Bộ Tài chính chỉ nên chịu trách nhiệm cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ kiểm toán. Khi có chứng nhận này thì tổ chức, cá nhân sẽ tiến hành đăng ký kinh doanh đối với doanh nghiệp kiểm toán thành lập mới tại sở kế hoạch và đầu tư”, ông Tụng nói.

Hầu hết các doanh nghiệp kiểm toán đều bày tỏ quan điểm đồng tình với Bộ Tư pháp khi cho rằng, doanh nghiệp kiểm toán, ngoài việc thực hiện dịch vụ kiểm tra thông tin tài chính, soát xét báo cáo tài chính, còn cung cấp dịch vụ tư vấn kinh tế, tài chính; tư vấn thuế; tư vấn nguồn nhân lực trong lĩnh vực tài chính, kế toán, kiểm toán; tư vấn ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị doanh nghiệp; cung cấp dịch vụ định giá tài sản, xác định giá trị doanh nghiệp...

“Nếu cho rằng, kiểm toán là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, hoạt động có tính chất đặc thù cần phải thống nhất quản lý một đầu mối cấp phép thành lập doanh nghiệp, thì tình trạng “lách” Luật Doanh nghiệp sẽ diễn ra tràn lan, bởi các cơ quan quản lý nhà nước quản lý lĩnh vực kinh doanh có điều kiện khác cũng có lý do để “giành” quyền cấp, đình chỉ, thu hồi giấy phép thành lập doanh nghiệp”, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, bà Trương Thị Mai lo ngại

Theo bà Mai, ngoài những lĩnh vực đặc thù như bảo hiểm, ngân hàng… đã được quy định trong các luật khác, những lĩnh vực còn lại cần phải thống nhất quản lý cấp, thu hồi giấy phép vào một đầu mối là ngành kế hoạch và đầu tư. “Hiện ngành y tế cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh lĩnh vực y tế, ngành thông tin và truyền thông cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh lĩnh vực xuất bản. Khi tổ chức, cá nhân có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đều đến ngành kế hoạch và đầu tư đề nghị cấp giấy giấy phép thành lập doanh nghiệp. Nếu cho phép lĩnh vực kiểm toán “phá rào”, thì Bộ Y tế, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng có lý do để được cấp phép thành lập đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất bản, y tế…”, bà Mai phát biểu.

Ngoài việc muốn được tiếp tục cấp, đình chỉ, thu hồi giấy phép thành lập doanh nghiệp kiểm toán, Bộ Tài chính cũng đang muốn Quốc hội giao thẩm quyền chấp thuận, đình chỉ hoặc huỷ bỏ tư cách doanh nghiệp kiểm toán thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính của đơn vị có lợi ích công chúng gồm tổ chức tín dụng; tổ chức tài chính; doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm; công ty đại chúng; tổ chức phát hành, kinh doanh chứng khoán…

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, ông Hà Văn Hiền cho rằng, nếu giao Bộ Tài chính thực hiện các quyền này sẽ mâu thuẫn với Luật Các tổ chức tín dụng (quy định Ngân hàng Nhà nước công bố danh sách công ty kiểm toán để kiểm toán các tổ chức tín dụng) và Luật Chứng khoán (quy định Ủy ban Chứng khoán Nhà nước công bố danh sách công ty kiểm toán để kiểm toán tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết và tổ chức kinh doanh chứng khoán). “Quy định này không chỉ chồng chéo với nhiều luật khác, mà còn dẫn đến mất công bằng, bởi cùng đủ điều kiện được cung cấp dịch vụ kiểm toán, tại sao doanh nghiệp này lại được kiểm toán đơn vị có lợi ích công chúng, doanh nghiệp khác lại không. Không những thế, nếu chỉ giao cho một cơ quan “cấp phép” sẽ dễ dẫn tới cơ chế xin-cho”, Phó chủ tịch Quốc hội ông Uông Chu Lưu phân tích.

Theo ông Lưu, nên để các doanh nghiệp kiểm toán cạnh tranh bình đẳng với nhau trước khách hàng. “Chỉ khi được tự do cạnh tranh trong việc kiểm toán báo cáo của đơn vị có lợi ích công chúng thì doanh nghiệp kiểm toán mới tự nâng cao năng lực và uy tín của mình, thay vì tạo đất cho cơ chế xin-cho, thậm chí là tiêu cực phát triển”, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội ông Phùng Quốc Hiển bày tỏ quan điểm đồng tình.