Nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp: có triệt tiêu cơ chế xin-cho ?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Sáng 5-5, UBND thành phố Hà Nội đã có buổi làm việc với Sở Xây dựng và các Sở, ban, ngành thành phố về các nội dung trong dự thảo quy định việc bán, cho thuê, cho thuê mua và quản lý, sử dụng nhà ở xã hội, nhà ở thu nhập thấp trên địa bàn thành phố. Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Quốc Tuấn cho rằng, các điều khoản trong dự thảo hạn chế triệt để cơ chế xin-cho, bảo đảm tính khách quan và công bằng đối với người dân.

Lao động thu nhập thấp là đối tượngrất khó khăn về nhà ở.

Theo dự thảo, nguyên tắc lựa chọn đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp sẽ theo phương pháp tính điểm (thang điểm 100) trong đó có một số tiêu chí ưu tiên do UBND thành phố Hà Nội quyết định như: gia đình chính sách, người có công với cách mạng, hoặc được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng, NSND... Điều đáng nói là, trong số các đối tượng được xét ưu tiên đó có cả "cán bộ trẻ tốt nghiệp đại học".

Về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Phí Thái Bình cho rằng, quy định cho "cán bộ trẻ mới tốt nghiệp đại học" được nhà là không ổn vì còn rất nhiều người cống hiến, làm việc bao nhiêu năm còn chưa được hưởng, và nếu cho đối tượng đó thụ hưởng quyền ưu tiên thì Hà Nội không thể kham nổi, quá sức. Song, do Hà Nội đang cần thu hút nhân tài, các sinh viên xuất sắc mới ra trường, do đó nên chăng cơ quan soạn thảo cần có quy định hợp lý hơn cho đối tượng này chứ không chỉ đơn thuần là tốt nghiệp đại học.

Theo ông Bình, nếu không làm chặt, đưa vào thực thi sẽ khó kiểm soát, “và khi lượng cung không đủ cầu thì sẽ vỡ trận ngay” - ông Bình nói.

Cũng có ý kiến khác cho rằng, nếu tính theo thang điểm 90 điểm của Bộ Xây dựng, và kể cả theo 10 điểm ưu tiên của Hà Nội cũng sẽ có rất nhiều người đạt trong khi số lượng nhà thì hạn hẹp vì vậy cần có quy định cụ thể để giải quyết hợp lý nhất, tránh tình trạng "đi ô tô đẹp đến nhận nhà dành cho người có thu nhập thấp". Theo ông Bình, điều quan trọng nữa là “dự thảo cần đưa ra chế tài xử lý hiệu quả, khả thi, vì đối tượng áp dụng của dự thảo chính là những người nghèo, người có thu nhập thấp, cần được hưởng chính sách hỗ trợ của xã hội”. “Địa chỉ” trách nhiệm của các cơ quan, ban, ngành thành phố cần được thể hiện rõ trong văn bản dự thảo này.

Hiện việc phát triển nhà ở xã hội, nhà cho người có thu nhập thấp ở Hà Nội mới chỉ dừng ở mức độ mô hình thí điểm. Theo dự thảo quy định thuê, mua nhà ở xã hội ở Hà Nội, người mua, thuê, thuê mua phải chưa có nhà ở, hoặc có nhà nhưng dưới 5m2/người và khuôn viên đất không đủ mức tối thiểu để cải tạo, xây dựng. Bên cạnh đó, họ phải chưa được Nhà nước hỗ trợ về nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức. Ngoài ra, các trường hợp có nhu cầu mua và thuê mua nhà ở thu nhập thấp phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại Hà Nội. Cuối cùng là phải có mức thu nhập hằng tháng - tính bình quân theo đầu người, dưới mức bình quân của địa phương.

Trong dự thảo cũng có quy định về việc thời hạn thuê, thuê mua nhà ở xã hội là 10 năm rồi mới được chuyển nhượng, bàn giao lại. Có ý kiến cho rằng, quy định 10 năm là “cứng” và không khuyến khích người nghèo thoát nghèo, trả lại nhà cho thành phố. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cũng nhấn mạnh, khi xã hội ngày càng phát triển, nhiều người mong muốn và có khả năng thoát khỏi cảnh phải ở nhà xã hội để sinh sống trong một điều kiện tốt hơn. “Nếu sau ba năm đã thoát nghèo, cuộc sống dư dả hơn mà vẫn phải chờ cho đủ bảy năm mới được trả lại hay chuyển nhượng lại thì không được hợp lý” - ông Bình nhấn mạnh.

Dự thảo quy định về việc bán, cho thuê, cho thuê mua và quản lý sử dụng nhà ở xã hội, nhà ở thu nhập thấp trên địa bàn thành phố Hà Nội bao gồm các quy định về cả hai loại hình nhà, hiện còn nhiều điểm chồng chéo. Vì vậy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Phí Thái Bình yêu cầu cơ quan soạn thảo tách văn bản này làm hai, quy định cụ thể cho từng loại hình nhà một. “Điều quan trọng là tính khả thi của văn bản đối với thực tế cuộc sống. Thực tế mới quan trọng, chứ không phải dựa theo những quy định đã có song bất khả thi”.

Dự kiến ngày 15-5 tới, dự thảo sẽ được Sở Xây dựng hoàn tất việc chỉnh lý lại trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các Sở, ban, ngành.

(Theo HƯƠNG NGUYÊN // Nhandan Online)