Vidamco trốn thuế hay bị oan?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Đợt thanh tra thuế tại Vidamco vừa kết thúc, song cơ quan chức năng cũng đang khá lúng túng trong việc phân định 2 dòng xe tải Van và chở người để áp thuế. Cơ quan quản lý đang tỏ ra 'bí' trong vấn đề kết luận và xử lý vụ việc. Khẳng định chắc chắn xe Van nhập khẩu vào Việt nam là xe chở người để áp mức thuế xe chở người, song cơ quan quản lý lại không dễ kết luận như vậy đối với loại xe tương tự sản xuất trong nước.

Khiếu nại của các doanh nghiệp nhập khẩu xe Van (loại xe đang được Bộ Tài chính xác định là xe chở người) cho rằng, loại xe Van do Công ty ô tô Vidamco sản xuất trong nước cũng có kết cấu tương tự như vậy, nhưng hiện được xác nhận là xe tải, trong khi xe nhập khẩu lại chịu mức thuế xe chở người (?!). Đợt thanh tra thuế tại Vidamco vừa kết thúc, song cơ quan chức năng cũng đang khá lúng túng trong việc phân định 2 dòng xe tải Van và chở người để áp thuế.

Vidamco lắp xe gì?

Theo kết quả thanh tra của Tổng cục Thuế, từ năm 2008 đến hết ngày 30/6/2010, Công ty Vidamco (Daewoo - Việt Nam) đã nhập hơn 1.440 bộ linh kiện CKD về lắp ráp thành xe tải Van. Trong đó, năm 2008, công ty này nhập 385 bộ, năm 2009 nhập 720 bộ và 6 tháng đầu năm 2010 nhập 336 bộ. Toàn bộ linh kiện mà Daewoo nhập về lắp ráp xe tải Van đều được ghi trong hồ sơ hải quan là linh kiện ôtô của xe 5 chỗ.

Theo giải trình của doanh nghiệp, sở dĩ như vậy là do trong hợp đồng nhập khẩu linh kiện chỉ quy định số lượng linh kiện theo mã loại xe (mã này được phân biệt theo từng nhãn hiệu và phân khối xe). Hơn nữa về cơ bản các linh kiện lắp ráp xe chở người (cùng chủng loại với linh kiện lắp ráp xe tải Van) và xe tải Van cơ bản là giống nhau. Các chi tiết khác nhau sẽ được quy định cụ thể trong từng phụ lục hợp đồng.

Thực tế khi kiểm tra chi tiết các phụ tùng nhập khẩu của lô linh kiện xe Van và xe chở người, cơ quan chức năng cũng nhận thấy giữa các lô linh kiện có sự khác biệt về chi tiết nhập khẩu (các lô lắp ráp xe Van không có một số chi tiết như: ghế sau, tay nắm cửa sau, dây bảo hiểm sau… nhưng lại có thêm thanh giằng cửa hông phía sau xe, vách ngăn giữa người lái với khoang chở hàng...). Đồng thời giá bộ linh kiện để lắp xe tải Van cũng thấp hơn xe chở người 500 - 1.000 USD mỗi bộ.

Về quá trình lắp ráp xe, tại Công ty Vidamco chỉ có một dây chuyền lắp ráp xe và được sử dụng để lắp ráp cả xe tải Van và xe chở người. Các công đoạn kỹ thuật lắp ráp xe tải Van và xe chở người rất đơn giản và đều được thực hiện thủ công. Chẳng hạn cùng do Vidamco lắp ráp, hai mẫu xe tải Van và xe chở người đều chung nhãn hiệu Chevrolet Spark; chỉ khác xe tải Van thì là Chevrolet Spark Van và xe chở người là Chevrolet Spark LS. Việc phân biệt giữa xe tải và xe chở người chỉ ở một số chi tiết như không có hàng ghế sau, có vách ngăn giữa người lái và khoang chở hàng.

Dùng vào việc gì?

Để có thể kết luận một cách chắc chắn, cơ quan quản lý đã kiểm tra đến tận khâu sử dụng. Kết quả kiểm tra 6 doanh nghiệp có hợp đồng mua xe tải Van với số lượng lớn của Vidamco cho thấy chỉ có 2 doanh nghiệp thực mua và thực sử dụng. Đó là Công ty Vũ Hoàng Hải (TPHCM) mua 50 xe làm phương tiện vận chuyển điện thoại di động cho các đại lý. Xe giữ nguyên trạng thái bên ngoài và được đăng ký theo biển số dành cho xe tải. Công ty Việt Vịnh (Thái Nguyên) mua 4 xe dùng vận chuyển taxi. Xe được đăng ký là xe bán tải 2 chỗ ngồi nhưng thực tế chủ xe đã tháo bỏ vách ngăn với khoang người lái, tháo bỏ thanh giằng cửa hông sau, lắp thêm ghế sau (ghế không có tựa lưng, nếu bỏ đệm sau thì có thể dùng chở hàng). 4 doanh nghiệp còn lại không mua xe của Vidamco. Hợp đồng mua xe là do các đại lý ngụy tạo để mua xe giá rẻ từ công ty, thực tế là bán cho các cá nhân với số lượng ít (1xe/người).

Khó xử lý!

Theo Tổng cục Thuế, đối với xe lắp ráp trong nước hiện nay, Cục Đăng kiểm và doanh nghiệp chủ yếu dựa vào các quy định tại tiêu chuẩn Việt Nam để phân loại xe ôtô theo công dụng. Trong khi đó, tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 7271-2003), phần “phương tiện giao thông đường bộ - ôtô” phân loại theo mục đích sử dụng lại quá sơ sài.

Đoàn thanh tra cho rằng với các tiêu chuẩn như hiện nay, việc phân biệt giữa xe tải Van và xe chở người rất khó khăn. Vì với bất cứ xe chở người nào chỉ cần gia cố thêm vài chi tiết và bỏ hàng ghế sau không lắp đều có thể trở thành xe tải Van. Điều này đã dẫn đến việc một số cá nhân lợi dụng mua xe tải Van với giá rẻ sau đó hoán cải ngược lại thành xe chở người.

Về mặt pháp lý, Công ty Vidamco được phép nhập khẩu linh kiện để về lắp ráp xe Van trong nước. Các dòng xe mà hãng sản xuất ra cũng phù hợp với tiêu chuẩn của Việt Nam, do đó rất khó phân loại xe để xếp mã và áp thuế. Vì thế, Tổng cục Thuế vẫn đang chờ xin ý kiến đóng góp từ các cơ quan chức năng có liên quan mà chưa thể đi đến kết luận.

Xung quanh vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng, việc thay đổi, hoán cải chức năng sử dụng (từ chở hàng sang chở người) của dòng xe Van là do người sử dụng, trách nhiệm không thuộc nhà sản xuất. Do vậy cơ quan quản lý cần kiểm tra, xử lý nghiêm ở khâu lưu thông thay vì “xử ép” ở khâu sản xuất.

(Theo Diễn đàn doanh nghiệp)