Các kỹ năng tiếp thị hiệu quả (49 ): Các quyết định về sản phẩm

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Cách đây hai mươi năm, những nhà quan sát thị trường dự báo một khuynh hướng đồng nhất sản phẩm trên toàn cầu, và có nhiều bằng chứng hỗ trợ cho quan điểm đó. Người Bắc Mỹ cũng như người Nhật đều nghe nhạc bằng máy Sony Walkman.

Các doanh nghiệp ở châu Âu, Mỹ La-tinh và châu Á đều lập phòng công nghệ thông tin với các máy tính trung tâm của IBM. Mọi người trên khắp thế giới đều giải khát với Coca-Cola, cạo râu bằng dao cạo Gillette, mặc quần jeans xanh của Mỹ.

Những ví dụ này như minh họa rằng thị hiếu và sở thích của những con người ở các quốc gia và nền văn hóa khác nhau có xu hướng hội tụ về một điểm. Chuyên gia marketing Theodore Levitt đã truyền đạt quan điểm này trong một bài báo kinh điển "Toàn cầu hóa các thị trường" đăng trên Harvard Business Review năm 1983. Dĩ nhiên, không phải mọi sản phẩm đều có thể ứng dụng toàn cầu. Những chiếc xe to kềnh ngốn nhiều xăng rất thông dụng ở Bắc Mỹ nhưng lại không được ưa chuộng ở châu Âu, nơi mà đường phố khá hẹp còn giá xăng lại cao. Và không một chiếc xe hơi nào lại không phải điều chỉnh hệ thống tay lái khi đưa sang thị trường Anh.

Tuy nhiên, có nhiều dấu hiệu rõ ràng cho thấy tính phổ biến sản phẩm trên toàn cầu đang trên đà phát triển. Chỉ cần quan sát thị trường Mỹ rộng lớn và nhiều phân khúc là có thể hiểu được sự đa dạng về mặt địa lý đang tạo điều kiện cho sự đồng nhất. Các cửa hàng bánh rán Krispy Kreme, một thời là biểu tượng cho cuộc sống miền Nam nước Mỹ, đã xuất hiện ở Boston, Las Vegas và Honolulu. Starbucks của Seattle nhanh chóng lan rộng ra ba ngàn địa điểm trên khắp cả nước. Các cửa hàng Wal-Mart và Home Depot đang xuất hiện khắp mọi nơi. Nhiều nhãn hiệu địa phương và khu vực đã phải nhường chỗ cho các nhãn hiệu quốc gia. Dường như việc mở rộng ra phạm vi toàn cầu ngày càng hợp lý và trở thành xu hướng phổ biến.

Tuy nhiên, sự đồng nhất sản phẩm này đã tiến triển ít hơn so với dự báo của Levitt. Khi xem xét lại luận điểm của Levitt hai mươi năm sau, giáo sư marketing John Quelch của Đại học Harvard đã thừa nhận rằng sự suy yếu kinh tế toàn cầu và tinh thần chống Mỹ đã giáng một đòn (tạm thời) vào bước chuyển đổi theo các nhãn hiệu toàn cầu. Nếu đúng như thế, tình trạng không tiến bộ này nên được các nhà quản lý marketing dự báo trước khi đưa ra những quyết định về sản phẩm. Liệu người mua ở các thị trường nước ngoài có ủng hộ cùng những sản phẩm, bao bì và cách quảng bá sản phẩm đó như các khách hàng nội địa không? Nếu không, sản phẩm hay dịch vụ cung cấp phải được điều chỉnh đến mức độ nào để phù hợp với thị hiếu và yêu cầu của thị trường nước ngoài?

Câu trả lời cho những câu hỏi này nằm ở hoạt động nghiên cứu thị trường. Giả thiết cho rằng một sản phẩm hiện tại đang được thị trường nội địa hưởng ứng tích cực cũng sẽ được thị trường nước ngoài chấp nhận có thể sẽ dẫn đến những thất bại tốn kém. Học giả Philip Kotler đưa ra một số ví dụ về những thất bại này trong giáo trình kinh điển Marketing Management của ông. Hãy xem những ví dụ sau:

Coca-Cola đã phải rút loại chai hai lít ra khỏi thị trường Tây Ban Nha sau khi phát hiện rằng rất ít người Tây Ban Nha có tủ lạnh ngăn lớn để đựng nó.

General Foods đã vung hàng triệu đô la nhằm cố giới thiệu nguyên liệu bánh đóng gói cho người tiêu dùng Nhật Bản. Công ty đã thất bại khi chỉ 3% hộ gia đình Nhật có lò nướng.

Bột Tang của General Foods ban đầu thất bại ở Pháp vì nó đã được định vị là sản phẩm thay thế nước cam vào bữa điểm tâm. Người Pháp ít uống nước cam và hầu như không uống vào bữa điểm tâm.

Tính năng, hiệu suất và các đặc điểm lý tính của một sản phẩm thành công ở một thị trường đôi khi cần phải biến đổi để đảm bảo thành công ở thị trường khác. Ví dụ, nhà và phòng ở của người châu Âu và châu Á nhìn chung nhỏ hơn ở Mỹ. Hơn nữa, giá năng lượng lại cao hơn nên các đồ dùng nhà bếp và máy giặt phải nhỏ gọn và tiết kiệm năng lượng.

Tuy nhiên, vẫn có nhiều loại sản phẩm phân phối thành công trên toàn thế giới mà không gặp bất kỳ trở ngại nào. Đó là những sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng mà đối tượng khách hàng mục tiêu là giới trẻ. So với các phân khúc thị trường khác, giới trẻ tỏ ra quan tâm và thích ứng nhanh với các sản phẩm mang tính toàn cầu nếu chúng là "mới nhất". Đồng hồ Swatch, điện thoại di động, và trò chơi PlayStation của Sony là những ví dụ điển hình. Những sản phẩm này không thuộc phạm vi gia đình nên ít bị ràng buộc về mặt văn hóa, phong tục của từng quốc gia.

Theo First News và NXB Tổng hợp TPHCM

Bài thuộc chuyên đề: Các kỹ năng tiếp thị hiệu quả - Marketing hiệu quả